Ngày 14-7-2004, Thủ tướng Chính phủ đã có quyết định thành lập Sở Cứu nạn-Cứu hộ TPHCM mà lực lượng chủ yếu là những cán bộ, chiến sĩ chuyển từ Phòng cảnh sát PCCC-Công an TPHCM và các đội cứu hộ của cảnh sát 113, cảnh sát giao thông. Nhưng do lấn cấn về nhiều vấn đề như biên chế, chính sách, chế độ… cho đến nay sở này vẫn chưa thể “chào đời”.
Như vậy nguy cơ về những hiểm họa vẫn luôn treo lơ lửng trên đầu hơn 8 triệu cư dân tại TPHCM, nhất là trong tình trạng hàng chục nhà cao tầng có quy mô từ 10 tầng trở lên đang mọc lên và vào giờ cao điểm, mỗi tòa nhà dung chứa hàng ngàn người làm việc, sinh sống; hàng chục khu dân cư mới hình thành một cách tự phát với hẻm hóc chằng chịt và một điều nữa là, TP đang có xu hướng tổ chức các lễ hội lớn vào các dịp lễ Tết, nơi tập trung cả chục ngàn người trong cùng một thời điểm…
Chính những nơi chốn và hoạt động như trên ẩn chứa trong nó những hiểm họa thiệt hại nhân mạng rất lớn khi có sự cố xảy ra mà không được ứng cứu, giải tỏa kịp thời. Như tại Philippines mới đây, hàng trăm người đã thiệt mạng chỉ vì chen lấn, hoảng loạn dẫm đạp lên nhau,… khi muốn tham dự trò chơi có thưởng tại một sân vận động. Liệu TP đã có phương án nào để đối phó với tình huống tương tự?
Cái thiếu và yếu cơ bản nhất là hiện nay hầu như nhiều tòa nhà cao tầng ở TP chưa có hệ thống thang bộ thoát hiểm bên ngoài. Đây chính là lối thoát hiểm hiệu quả nhất, nhanh nhất (ít bị ảnh hưởng bởi nhiệt độ và có độ thoáng khí cao) mà hầu như các TP lớn trên cả thế giới đã áp dụng từ lâu.
Thứ đến, hiện chỉ có một vài tòa nhà cao tầng tại TP có lắp đặt hệ thống chữa cháy tự động bằng nước từ vòi sen trên trần nhà, còn lại đa số chỉ có hệ thống báo cháy, ngắt điện tự động còn chữa cháy thì chưa vì sợ… tốn kém. Đa phần là trông chờ vào những bình phun bọt, hệ thống vòi nước chữa cháy tại các đầu hành lang, nhưng những thiết bị này yêu cầu phải có… người biết sử dụng và sẽ không hiệu quả khi xảy ra cháy lớn.
Theo tiêu chuẩn quy hoạch đô thị, ở một khu dân cư mới hình thành, hệ thống đường nội bộ phải đủ rộng để xe cứu hỏa vào tận điểm cháy để tác nghiệp và cách 150m lại phải có một trụ nước cứu hỏa để có thể tiếp nước cho các xe chữa cháy. Nhưng những quy định này dường như bị “phớt lờ” trong các khu đô thị mới, nhất là những khu nhà tái định cư cho người có thu nhập thấp.
NGUYÊN QUỐC
