45 năm theo nghề, chứng kiến những giai đoạn thăng trầm của sân khấu TPHCM; vinh quang - cay đắng nếm trải cũng đã nhiều và giờ đây, NSƯT Thành Lộc có thể tự tại, an nhiên nhận rằng, mình là người biết tận hưởng hạnh phúc và tận hưởng cả tai ương! Cuốn hồi ký Tâm thành và lộc đời ra mắt công chúng, là những gì chắt lọc nhất về nghề, về đời của người nghệ sĩ đã có hơn 600 vai diễn cả trên sân khấu lẫn phim ảnh.
* Trong hơn 600 vai diễn mà anh đã tham gia, có vai diễn nào mang dấu ấn cuộc đời, tính cách của chính anh?
* NSƯT THÀNH LỘC: Trong 600 vai diễn ấy đều có một phần đời của tôi trong đó, ngược lại, tôi được dung nạp từ 600 vai diễn ấy thành của mình. Đây là ân sủng mà chỉ người diễn viên mới có và chính điều ấy làm nên sự phong phú cho đời sống của mình. Nếu chỉ sống một phần đời của mình thì nhạt nhẽo và vô vị lắm!
* Cứ nhìn vào “gia tài” vai diễn của anh, những chặng đường anh đã qua, những thành công anh đạt được và sự yêu mến mà công chúng nhiều thế hệ dành cho anh; vì sao mãi đến bây giờ anh mới ra sách?
* Tôi nghĩ cái gì cũng phải đúng thời điểm, đúng duyên căn của nó. Cách đây hơn 10 năm, đã có người ngỏ lời muốn tôi ra sách, nhưng tôi từ chối vì thấy mình chưa đủ về nghề nghiệp, bản thân chưa đủ “sạch sẽ” để viết về mình. Vả lại, tôi vốn lười viết và chỉ thích làm việc thôi. Tháng 4-2014, Nhà sách Phương Nam gợi ý. Rồi tôi nghĩ, không nhất thiết mình phải hoàn hảo (mà tôi cũng không thích mình là người hoàn hảo), tôi cứ là mình với khoảng thời gian sống, làm việc... Mà khoảng thời gian chúng tôi làm nghề và lớp trẻ hiện nay khác xa về bối cảnh, điều kiện, nên đã đến lúc tôi cần kể lại quãng đời trải nghiệm của mình để thế hệ sau hiểu về bối cảnh mà họ chưa hề trải nghiệm! Xem ra, con đường nghệ thuật thời nay trơn tru, dễ dãi quá...! Tôi đã từng đọc và tìm hiểu về lớp nghệ sĩ tiền bối thấy họ gian truân, nhọc nhằn lắm, nên tôi nghĩ thế hệ sau cũng nên hiểu về sự gian truân, nhọc nhằn của chúng tôi. Nhưng vấn đề cốt lõi nhất là, sau khi đọc xong, các bạn vẫn giữ được niềm tin, đam mê, sự lạc quan chứ không phải là những suy nghĩ tiêu cực. Tôi rất tâm đắc tựa sách, bởi nó như một lời nhắn gửi: “Bạn cứ thành tâm đời sẽ cho lộc”; thêm vào đó, tựa cuốn sách cũng chính là hai cái tên của tôi: Thành Tâm (nghệ danh lúc 8 tuổi, khi mới lên sân khấu) và Thành Lộc hôm nay.
* Làm sao để trong nhọc nhằn, cay đắng mà vẫn giữ được tinh thần lạc quan? Làm sao anh hóa thân trọn vẹn và đầy thuyết phục trong rất nhiều vai diễn đời mình như thế?
* Tôi không tự đánh giá mình quá cao hoặc quá thấp. Con đường nghệ thuật mà tôi đi không hoàn hảo, nhưng khi ta đi là cách ta hoàn thiện chính mình. Tôi phải có cái nhìn bao quát và nhìn vào chính mình, để biết cái gì giữ lại cho mình, cái gì phải bỏ ra... Đôi khi phải “nuốt” cả những điều mình không nên “nuốt” để cảm nhận vị đắng; vì phải đắng mới hiểu về vị ngọt. Người nghệ sĩ là người cần cảm nhận mọi thứ trong cuộc đời...! Cái đắng càng đáng nhớ vì lẽ ra nó làm mình gục ngã, nhưng chính nó lại thôi thúc mình thành người lương thiện. Điều đó mới ý nghĩa, mới giá trị và vì thế tôi không kêu ca.
* Vậy là anh hài lòng với cuộc sống của mình hiện nay?
* Con người ta thường là không hài lòng về môi trường mình đang sống, ngôi nhà mình đang ở, vì luôn muốn vươn lên. Tôi cũng vậy thôi! Tôi chưa hài lòng nhưng vẫn ở ngôi nhà đó với suy nghĩ: trước khi làm ngôi nhà tốt hơn, hãy làm mình tốt hơn! Tuy nhiên cảm giác viên mãn là có. Tôi thấy mình may mắn được tạo hóa ban cho công việc này và được làm bằng đam mê từ nhỏ đến giờ. Tài sản tôi có được cũng từ chính công việc ấy mang lại, tôi đâu có thu nhập nào ngoài công việc này vì thế phải nói là tôi quá mãn nguyện khi được sống trong môi trường như vậy!
* Để có sự mãn nguyện này, có lẽ anh cũng phải trả giá?
* Ai, cái gì cũng phải trả giá! Tôi rất thích câu thoại trong bộ phim Khu vườn cổ tích mới được xem: “Ước mơ cũng không miễn phí” - mình phải hiểu, “phí” ở đây không phải bằng tiền, mà bằng nhiều cách. Cái giá tôi phải trả là chấp nhận được, vì đơn giản, nếu không chấp nhận được tôi đã “buông” lâu rồi!
* Cảm ơn anh và chúc anh tiếp tục gặt hái thành công!
NHƯ HOA (thực hiện)