Kỷ niệm 85 năm Ngày truyền thống Mặt trận Tổ quốc Việt Nam
“Vấn đề giám sát và phản biện xã hội là trách nhiệm của MTTQ với dân, với Đảng. Qua đó, góp phần tập hợp khối đại đoàn kết toàn dân tộc, phát huy quyền làm chủ của nhân dân, xây dựng nhà nước pháp quyền XHCN của dân, do dân và vì dân…”, Phó Chủ tịch UBMTTQ Việt Nam TPHCM Võ Thanh Lưu (ảnh) nhận xét về vai trò, chức năng giám sát, phản biện xã hội của nhân dân thông qua các tổ chức đoàn thể chính trị, xã hội trong hệ thống MTTQ Việt Nam tại TPHCM. Ông Võ Thanh Lưu nói:
Thời gian qua, hoạt động giám sát và phản biện xã hội của MTTQ các cấp ở TPHCM đã đạt được một số thành tựu nhất định, như: Tổng hợp ý kiến của hội viên, đoàn viên, thành viên và nhân dân để kiến nghị với các cơ quan tổ chức, cá nhân có thẩm quyền xem xét, giải quyết những yếu kém trong xây dựng và thực thi pháp luật, những sai sót trong quản lý, điều hành, thực thi nhiệm vụ của các cơ quan có thẩm quyền, gây phiền hà và thiệt hại cho dân; thực hiện giám sát thông qua Ban Thanh tra nhân dân cấp phường - xã, từ đó phát hiện ra những sai sót, yếu kém và kiến nghị với cơ quan có thẩm quyền ở cơ sở khắc phục những sai sót, yếu kém đó.
PV: Người dân có vai trò như thế nào trong việc tham gia giám sát, phản biện xã hội ở cơ sở, thưa ông?
Ông VÕ THANH LƯU: Hàng năm, căn cứ vào nghị quyết của Ban Chấp hành Đảng bộ, chương trình, kế hoạch phát triển kinh tế, xã hội của UBND cùng cấp và tình hình thực tế ở địa phương, Ban Thường trực MTTQ cấp quận/huyện thống nhất với các đoàn thể chính trị, xã hội về những nội dung giám sát để trình cấp ủy Đảng cùng cấp cho ý kiến. Trên cơ sở đó, MTTQ cấp đó xây dựng chương trình giám sát phù hợp với đơn vị mình và sự tham gia của các tổ chức thành viên. Thông qua các tổ chức thành viên, người dân thể hiện quyền giám sát của mình. Với cách làm này, trong năm qua người dân đã tham gia giám sát nhiều nội dung thiết thực như: Giám sát việc tạm cư và tái định cư đối với các hộ dân có nhà đất bị thu hồi trên địa bàn thành phố; việc thực hiện quy hoạch, công tác tiếp dân và giải quyết đơn thư khiếu nại, tố cáo; việc cấp giấy chứng nhận nhà đất, giải quyết tranh chấp, giám sát công tác phòng cháy chữa cháy, giám sát đại biểu Quốc hội, HĐND các cấp…
Về phản biện xã hội, MTTQ đã thực hiện được những nội dung, chương trình nào?
Qua các ý kiến, kiến nghị, phản ánh của nhân dân, MTTQ đã chọn các nội dung có tác động và ảnh hưởng trực tiếp đến đời sống xã hội để phản biện như: dự thảo quy hoạch bãi giữ xe ngầm tại Công viên Lê Văn Tám, dự thảo đề án phát triển mạng lưới y tế thành phố đến năm 2020, dự thảo quy hoạch phát triển hệ thống vận tải hành khách công cộng đến năm 2025, dự thảo quy định về trình tự, thủ tục giải quyết tranh chấp đất đai… Qua ý kiến phản biện của các chuyên gia, các nhà khoa học, luật sư, luật gia, Ban Thường trực MTTQ TPHCM gửi kết quả phản biện và kiến nghị đến cơ quan, tổ chức dự thảo văn bản, đồng thời theo dõi kết quả tiếp thu và giải trình của cơ quan, tổ chức yêu cầu phản biện. Quá trình phản biện còn tập hợp được nhiều ý kiến xác đáng của người dân về từng vấn đề gắn với ý chí, nguyện vọng của đại đa số người dân ở các địa bàn dân cư.
Vai trò giám sát của các tổ chức đoàn thể chính trị, xã hội như thế nào, thưa ông?
Năm qua, LĐLĐ thành phố giám sát tình hình, kết quả thực hiện pháp luật Luật Bảo hiểm xã hội cho người lao động, giám sát việc thực hiện quy chế dân chủ cơ sở tại nơi làm việc. Hội Nông dân giám sát việc thực hiện các quy định pháp luật về vật tư nông nghiệp. Hội Cựu chiến binh giám sát công tác phối hợp tổ chức quản lý, tập trung cai nghiện đối với đối tượng nghiện ma túy trên địa bàn… Qua giám sát, cũng đã kiến nghị các cơ quan chức năng nhiều vấn đề cần khắc phục để thực hiện đạt kết quả tốt hơn.
Đồng chí Tất Thành Cang, Ủy viên dự khuyết Trung ương Đảng, Phó Bí thư Thành ủy, Phó Chủ tịch UBND TPHCM gặp gỡ các vị chức sắc tôn giáo, dân tộc tại Ngày hội đại đoàn kết toàn dân tộc khu phố 6, phường 11 (quận 3)
Thế nhưng, nhiều nơi công tác giám sát, phản biện còn hình thức, chưa gắn với những vấn đề thiết thực của người dân?
Hoạt động giám sát thời gian qua có nơi còn lúng túng, kết quả chưa cao, nhất là ở lĩnh vực tư pháp. Công tác phòng chống tham nhũng và giám sát đại biểu dân cử một số nơi còn bỏ ngỏ, thiếu quan tâm, nhiều nơi MTTQ còn khoán trắng cho ban thanh tra nhân dân ở phường, xã; việc phối hợp giám sát giữa MTTQ và các tổ chức thành viên chưa tốt, chưa có những hình thức giám sát phù hợp để thu hút sự tham gia của nhân dân.
Phương hướng công tác giám sát, phản biện của MTTQ thời gian tới là gì, thưa ông?
MTTQ sẽ tăng cường các hoạt động giám sát việc thực hiện chủ trương, nghị quyết của Đảng, pháp luật Nhà nước liên quan đến quyền và lợi ích chính đáng, hợp pháp của nhân dân, đặc biệt đối với lĩnh vực đất đai, quy hoạch, đền bù giải tỏa mặt bằng xây dựng các công trình, dự án và các vấn đề liên quan đến quyền dân chủ, dân sinh của nhân dân.
Xin cảm ơn ông!
HOÀI NAM (thực hiện)