Bên lề phiên họp thứ 11 Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Phó Chủ tịch Quốc hội Uông Chu Lưu nhận định, chủ trương không tổ chức HĐND huyện, quận, phường và thí điểm bầu trực tiếp Chủ tịch UBND cấp xã là hoàn toàn hợp lý, khả thi... Phó chủ tịch QH cho biết thêm:

“Việc này nằm trong chủ trương và đã có nghị quyết của Trung ương, nhưng liên quan đến Hiến pháp và Luật Tổ chức HĐND, UBND nên phải làm thí điểm ở một số địa phương, tổng kết, đúc rút lại rồi mới sửa luật. Trước mắt, Chính phủ phải có đề án trình Quốc hội để Quốc hội ra nghị quyết đồng ý cho thí điểm.

- PV: Theo quy định hiện hành, HĐND bầu ra chủ tịch UBND và phê chuẩn các thành viên UBND. Nếu không tổ chức HĐND quận, huyện, phường, xã thì cấp nào sẽ bổ nhiệm và phê chuẩn các chức danh của UBND, thưa ông?

Phó Chủ tịch QH UÔNG CHU LƯU: Khi thực hiện ta sẽ phải tính, có thể giao HĐND cấp trên, hoặc trao quyền cho chủ tịch UBND bổ nhiệm các phó chủ tịch và ủy viên UBND. Vì vậy mới cần có đề án để đưa ra phương án cụ thể.

- Vì sao trước đây khi xây dựng Luật Tổ chức HĐND, UBND lại không đặt vấn đề cho người dân trực tiếp bầu chủ tịch UBND cấp xã?

Thực ra trong quá trình xây dựng dự án luật việc này cũng đã được bàn tới, nhưng điều kiện xã hội, bối cảnh lúc đó chưa thích hợp. Đến thời điểm này chúng ta tiến hành cải cách hành chính, với phương châm đề cao trách nhiệm của một số vị trí đứng đầu cơ quan hành chính cấp xã nên có chủ trương cho làm thí điểm.

- Đề án này có khuyến khích người dân tự ứng cử?

Quyền ứng cử, đề cử, tự ứng cử đã được quy định rõ ràng trong luật.

- Có ý kiến lo ngại rằng ở địa bàn một xã có thể tồn tại những dòng họ lớn, và người dân trong họ sẽ có tư tưởng “giữ quyền” cho người trong dòng tộc mình…

Cũng có thể có trường hợp đó, chính vì thế mới làm thí điểm để rút kinh nghiệm.