Giáo sư - Anh hùng lao động Vũ Khiêu phát biểu tại lễ trao giải Cuộc vận động sáng tác Văn bia “Truyền thống cách mạng Sài Gòn - Chợ Lớn - Gia Định”. Ảnh: VIỆT DŨNG
Từ đi mở cõi
Băng đèo cưỡi sóng, vượt trường đồ san phẳng gian nguy
Đạp đất đội trời, nhằm viễn xứ gạt bằng cản trở!
Trên quê mới cùng nhau lao khổ, bao công lập ấp dựng làng
Hướng ngày mai vững dạ ước mong, ra sức khơi sông phá thổ
Mồ hôi đổ xuống, đất khô cằn đã hóa phì nhiêu
Nhà cửa vươn lên, nơi hoang dã bỗng thành trù phú
Đất Nam Bộ dân giàu binh mạnh, thênh thang một cõi biên thùy
Trời Sài Gòn gió lộng mây bay, cao vút ngọn cờ thủ phủ!
Từ giặc Pháp kéo vào Gia Định:
Đồng Nai cửa nát nhà tan
Bến Nghé xương rơi máu đổ
Cờ Trương Định dọc ngang trời đất, diệt quân thù nhộn nhịp giáo gươm
Thơ Đồ Chiểu rung chuyển núi sông, gọi hồn nước ào ào bão tố
Vườn trầu Bà Điểm: máu anh hùng sôi sục toàn dân
Trận đánh Hóc Môn: đầu đốc phủ chặt bêu trước chợ!
Nguyễn Tất Thành ra đi vì nước, Bến Nhà Rồng lồng lộng nước mây xanh
Tôn Đức Thắng trở lại quê nhà, cờ cách mạng dạt dào Công hội Đỏ
Đảng Cộng sản ra đời (1930)
Gia Định - Sài Gòn - Chợ Lớn: bừng bừng khí thế đấu tranh
Vườn Trầu - Bà Điểm - Hóc Môn: lớp lớp anh hùng hội tụ
Nào Trần Phú, Hà Huy Tập, Lê Hồng Phong, Nguyễn Văn Cừ…
những Tổng Bí thư dũng cảm, anh minh
Nào Nguyễn Thị Minh Khai, cùng Phan Đăng Lưu, Võ Văn Tần…
những chiến sĩ kiên cường, tài tú
Ngày đêm hoạt động, phong trào mở rộng khắp nơi
Quần chúng vùng lên, khí thế vươn cao mọi chỗ
Nam Kỳ Khởi Nghĩa (1940)
Triệu người quật khởi, sấm dậy sét vang
Trăm ngả tung hoành, trời nghiêng đất lở!
Mùa thu tháng Tám (1945)
Ở Hà Nội, Hồ Chí Minh xuất hiện, bản Tuyên ngôn vang dội núi sông
Tại Sài Gòn, dân chúng reo vui, sóng cách mạng tràn đầy phường phố
Quét sạch thực dân Pháp (1954)
Giặc Pháp núp theo Anh quốc, đổ bộ Sài Gòn
Những mong chiếm lại Việt Nam, kéo vào Bắc Bộ
Phối hợp cùng chiến trường Tây Bắc, quân Sài Gòn phá vỡ kho bom
Chia lửa với mặt trận Điện Biên, dân Chợ Lớn diệt tàu giặc dữ
Toàn dân hai ngả, tấn công mãnh liệt thế anh hùng!
Cả nước một lòng, chiến thắng lẫy lừng Điện Biên Phủ!
Tướng Đờ Cát, cùng toàn binh sĩ, run rẩy đầu hàng
Đời thực dân, bao thói bạo tàn, tan tành đổ vỡ
Sài Gòn - Chợ Lớn - Gia Định
Quật cường chống Mỹ cứu nước
Pháp bại vong lặng lẽ cuốn cờ
Mỹ cậy mạnh ngang nhiên đổ bộ
Trăm thủ đoạn dã man thâm độc: lập ấp, rào làng
Ngàn địa phương đổ nát tan hoang: giết người, cướp của
Lòng nham hiểm triệt tiêu nòi giống, không ngừng bão đạn mưa bom
Chất da cam hủy diệt sinh linh, chẳng sót con sâu ngọn cỏ
Nguyễn Văn Trỗi trước giờ xử bắn, đồn Chí Hòa tiếng thét còn vang
Trần Văn Đang biệt động Sài Gòn, trước họng súng ngẩng đầu chẳng sợ
Nữ sinh Quách Thị Trang trúng đạn, đoàn biểu tình như bão biển dâng cao
Hòa thượng Thích Quảng Đức tự thiêu, ngọn đuốc sống giữa bầu trời rực lửa
Đặc khu Rừng Sác cùng đặc công chiến đấu, tàu thù tắc nghẽn dòng sông
Địa đạo Củ Chi với trận tuyến thần kỳ, xác giặc phơi đầy đất cỏ
Tết Mậu Thân đánh Mỹ ngụy tận cơ quan đầu não
oanh liệt thay bao biệt động Gia Định - Sài Gòn
Xuân Ất Mão đón quân ta từ năm ngả Bắc Nam
dũng mãnh thay những binh đoàn Việt Nam - Nam Bộ
Tám mươi tư năm nhìn lại (1930- 2014)
Dân giàu nước mạnh, bao nhiêu công sức có ngày nay
Máu chảy đầu rơi, biết mấy gian nguy từ thuở nọ
Hồn Tổ quốc bốn mươi thế kỷ, linh thiêng một mảnh đất anh hùng
Đất phương Nam biết mấy trăm năm, lẫm liệt những người con ưu tú
Thành đồng Tổ quốc, lẫy lừng muôn dặm tại nơi đây
Đất thép Củ Chi, sừng sững ngàn thu là thế đó
Rạng tinh hoa Hồng Lạc Văn Lang
Vang bản lĩnh Sài Gòn Nam Bộ
-------------
* Lãnh đạo và nhân dân Sài Gòn - Chợ Lớn - Gia Định dựng bia Giáo sư - Anh hùng lao động Vũ Khiêu phụng thảo lời văn Mùa thu năm 2014
Tác giả: Giáo sư - Anh hùng lao động VŨ KHIÊU
Văn bia truyền thống cách mạng Sài Gòn - Gia Định
Trưởng ban Tuyên giáo Thành ủy TPHCM Thân Thị Thư tặng hoa chúc mừng các tác giả. Ảnh: VIỆT DŨNG
Từ thuở mẹ Âu Cơ mở nước, máu Rồng Tiên chảy suốt nghìn năm. Một cõi bờ riêng ngang dọc trời Nam, bao thế hệ trui mình trong lửa đỏ
Máu đòi máu Nam Lân vang tiếng mõ, đuốc rực trời đêm Bà Điểm Hóc Môn. Đầu người rơi trên Ngã Ba Giồng, chí quật khởi sục sôi trong đất
Kiếp nô lệ lầm than, hồn Tổ quốc bơ vơ, nhức nhối cơn thống khổ nhân sinh, cả dân tộc quặn mình trong nước mắt. Đau nỗi đau nước mất nhà tan, Người ra đi từ Bến Nhà Rồng
Như phún thạch phun trào, thịnh nộ hóa cuồng phong. Lửa cháy từ Ba Son, 18 thôn Vườn Trầu, địa đạo Củ Chi, rừng Sác, Nhà Bè, Phú Thọ Hòa, An Phú Đông... đốt cháy triệu con tim đất Việt
Độc lập tự do hay là chết? Đảng hòa vào biển cả nhân dân. Bẻ nạng chống trời, sáng ngời những cái tên: Trần Phú, Ngô Gia Tự, Tôn Đức Thắng, Nguyễn Thị Minh Khai, Lê Duẩn, Nguyễn Văn Linh, Võ Văn Kiệt, Trần Quốc Thảo, Võ Văn Tần, Châu Văn Liêm... gọi mặt trời trong đêm đen dân tộc
Cưỡi sóng bạc đầu, những con dân Bến Nghé Đồng Nai hào sảng, cương cường, đạp đất đội trời, ngang tàng như rừng tràm rừng đước. Nóp giáo ngang vai, gậy tầm vông, ong vò vẽ, súng ngựa trời, bẫy đá, chông tre… biển người đi cuồn cuộn nước triều đông
Tráng khí ngút trời, đâu có giặc là ta cứ đi, Nam Bộ là máu của máu Việt Nam, mỗi tấc đất thành đồng đều hồn cốt cha ông. Quyết tử cho Tổ quốc quyết sinh, những chàng trai sông Hồng, sông Mã, sông Thương đạp bằng Trường Sơn đi theo tiếng kêu sơn hà nguy biến
Thế trận trùng trùng, địa võng thiên la: ba vùng chiến lược, ba mũi giáp công; mỗi giọt nước giấu trong mình cơn sóng thần, bão biển. Đem trái tim yêu thương hạ gục máy bay tàu chiến; chân đất, ngực trần khinh sắt thép đạn bom
Mang hào khí Đông A ngàn đời, triệu triệu người thà làm quỷ nước Nam... Trong khám, ngoài tù; du kích, chủ lực, biệt động, đặc công xuất quỷ nhập thần. Những áo trắng Gia Long, những bà mẹ Bàn Cờ, những nghĩa sĩ nhân dân giặc đến nhà đàn bà cũng đánh
Khởi nghĩa, bãi thị, biểu tình, đồng khởi, nổi dậy, tổng tiến công... những ngày đốt xe, những đêm xuống đường, lòng yêu nước hóa lửa thần sức mạnh. Thần tốc Chiến dịch Hồ Chí Minh như bão nổi, sóng gầm
Lở đất, nghiêng trời cơn địa chấn Nhân Dân. Tan tác chiến lũy kẻ thù, sáng ngời tên Gia Định - Chợ Lớn - Sài Gòn, non sông thu về một mối
Cánh cửa kỷ nguyên mới mở toang, Sài Gòn đi trước về sau; bẻ vòng kim cô giáo điều: mở cửa, xé rào, cởi trói. Cùng cả nước, vì cả nước, thành phố Hồ Chí Minh vượt vũ môn, cháy bỏng ước mơ cho khát vọng hóa Rồng
Máu hàng triệu người đổ ra, hòa vào đất đai, rót vào cỏ cây nuôi xương thịt non sông. Vĩnh cửu mạch sống nhân văn, chảy trong huyết quản mỗi người, ươm mầm tương lai, bất tử triết lý nhân sinh: dân là gốc nước
Nghìn năm dân tộc
Nam quốc sơn hà
Sài Gòn - Gia Định
Rực rỡ tên vàng thành phố Hồ Chí Minh
Thời đại Hồ Chí Minh
Bi hùng khúc tráng ca
Tạc vào lòng người
Tạc vào đất trời
Lưu danh muôn thủa.
Tác giả: DƯƠNG TRỌNG DẬT
Văn bia truyền thống cách mạng Sài Gòn - Chợ Lớn - Gia Định
Phó Bí thư Thường trực Thành ủy TPHCM Võ Văn Thưởng tặng bằng khen cho các tác giả đoạt giải ba. Ảnh: VIỆT DŨNG
Đây lưu dân Đồng Nai - Gia Định xuôi về
Cùng bản địa, Bến Nghé - Sài Gòn hội tụ.
Chống thú dữ, phá rừng hoang, cho xóm làng trù phú
Tăng giao thương, xây công nghiệp, để phố thị mở mang
Vang danh Hòn ngọc Viễn Đông
Xứng đáng Nam phương thủ phủ.
*
Giặc xâm lăng, muốn bắt ta nô lệ
Dân kiên trung, không chịu kiếp tôi đòi.
Chẳng sợ đầu rơi, người người lớp lớp vùng lên
Không nề gian khổ, chốn chốn nơi nơi xốc tới.
Kệ thực dân ỷ mạnh, Nguyễn Trung Trực, Thiên Hộ Dương
vì nghĩa dấy binh.
Mặc Triều đình đầu hàng, Trương Công Định, Thủ Khoa Huân
“bất trung” chống giặc.
Trứng chọi đá, bao tấm gương bất diệt
Chấu đá voi, triệu số phận đau thương!
*
Trong đêm đen, Cảng Sài Gòn, Nguyễn Tất Thành xuất dương tìm đường,
Giữa mờ mịt, Xưởng Ba Son, Tôn Đức Thắng lập Công hội Đỏ.
Có Đảng, phong trào như diều gặp gió
Bên Dân, cách mạng tựa nước đẩy thuyền.
Sáng danh chốn lao tù, Trần Phú, Lê Hồng Phong, Ngô Gia Tự…
chiến đấu kiên cường.
Bất tử nơi pháp trường, Nguyễn Thị Minh Khai, Nguyễn Văn Cừ,
Võ Văn Tần… hy sinh lẫm liệt.
Côn Đảo, Chí Hòa trui rèn khí tiết
Hóc Môn, Bà Điểm quyết liệt đấu tranh.
1940, Nam Kỳ khởi nghĩa bất thành, máu chảy thành sông
1945, Cách mạng Tháng Tám thắng lợi, tiếng reo dậy đất.
Vừa độc lập, kẻ thù trở mặt
Chưa kịp vui, kháng chiến bắt đầu.
Lại tầm vông, nóp, giáo lên đàng
Mang khí phách cha ông vào trận.
Đào địa đạo, du kích Củ Chi kiên cường bám trụ
Dựa đầm lầy, đặc công Rừng Sác sáng tạo diệt thù.
Theo tiếng gọi non sông, nhiều trí thức, doanh nhân vô chốn bưng biền
Sát cánh cùng ruột thịt, cả miền Bắc, miền Trung lên đường Nam tiến.
Sài Gòn kiên cường kháng chiến
Miền Nam rạng rỡ thành đồng!
*
Đi trước về sau, Sài Gòn không quản thiệt thòi
Đau thương gian khổ, Nam Bộ bền gan vững chí.
Đề cương cách mạng miền Nam nêu quyết tâm giải phóng
Nghị quyết 15 lịch sử, chuyển phương thức đấu tranh.
Mặt trận Dân tộc giải phóng ra đời, khắp thế giới hoan nghênh
Chính phủ Cách mạng lâm thời xuất hiện, nhiều quốc gia ủng hộ.
Sống chết với phong trào, quần chúng ngợi ca bao đảng viên tận tụy
Sớt chia trong gian khó, đồng bào nhớ mãi những trí thức chân thành.
Căn cứ ngoại ô: mở rộng địa bàn
Phong trào nội thành: đấu tranh sôi sục
Xuất quỷ nhập thần, biệt động giữa ngày xuân diệt địch
Bãi khóa, biểu tình, sinh viên đêm lửa trại hát vang.
Trận đánh Tết Mậu Thân (1968), khiến quân địch kinh hoàng
Chiến dịch Xuân Ất Mão (1975), buộc kẻ thù buông súng.
Hạnh phúc lớn: non sông thu về một mối
Vinh dự thay: Thành phố mang tên Bác Hồ!
Thời kỳ mới, đổi mới tư duy, lãnh đạo trăn trở tìm đường
Lúc khó khăn, khai thông lợi ích, nhân dân nhiệt tình sáng tạo.
Chung sức, chung lòng vì Thành phố văn minh, hiện đại
Năng động, nghĩa tình cho cuộc đời tươi đẹp, ấm no.
Truyền thống anh hùng thời đấu tranh giành độc lập, tự do
Bệ phóng niềm tin buổi dựng xây đời yên vui, hạnh phúc!
*
Nhớ quá khứ, tạc dạ bao tấm gương vì Dân, vì Nước.
Nhìn tương lai, ghi tâm những lòng son với Đảng, với Dân.
Vinh quang sáng mãi ngàn năm
Hào khí truyền cùng vạn thuở !
Tác giả: LÊ QUANG TRANG
| |
|