Nếu bạn thuộc mẫu phụ nữ hiện đại, bạn đang nghĩ gì về tình yêu, về hôn nhân, về giá trị gia đình? Trong quyển Are Men Necessary: When Sexes Collide (phát hành tháng 11-2005), cây bút bình luận của tờ New York Times, Maureen Dowd, đã ghi nhận những thay đổi trong cách sống của phụ nữ vài thập niên trở lại đây…
Maureen Dowd cho biết khi bà vào đại học năm 1969, phụ nữ Mỹ bắt đầu thực hiện cuộc cách mạng nữ quyền. Họ thể hiện tính độc lập cao hơn bằng cách tập hút thuốc, uống rượu, thèm kiếm được nhiều tiền và thoải mái tình dục (!). Maureen còn nhớ năm 13 tuổi, cô được mẹ tặng quyển On Becoming a Woman (Trên đường trở thành một phụ nữ).
Phụ nữ tại một số nước hiện đại bắt đầu trở lại thời “tiền nữ quyền”.
Năm 21 tuổi, Maureen được tặng quyển 365 Ways to Cook Hamburger (365 cách chế biến món bánh kẹp thịt). Rồi món quà từ mẹ vào năm 25 tuổi là quyển How to Catch and Hold a Man (Làm thế nào để tóm và giữ một gã đàn ông). Sau “thời” How to Catch and Hold a Man là loạt tư tưởng kêu gọi phụ nữ bứt phá và vượt qua nhiều hàng rào tư duy kiểu cũ.
Thế rồi, năm 1995, Maureen Dowd lại thấy người ta quảng cáo ầm ĩ quyển The Rules (Những nguyên tắc), một cẩm nang hò hẹn kêu gọi phụ nữ trở lại thời “tiền nữ quyền” trong đó có những câu đại loại: “Đừng bao giờ nói chuyện điện thoại quá 10 phút…
Khi ở bên cạnh người đàn ông mình thích, bạn hãy cư xử bí hiểm và thể hiện sự quyến rũ nữ tính, hãy bắt chéo chân và cười mỉm thật nhẹ nhàng...”. Theo Maureen Dowd, khuynh hướng nữ tính đang trở lại với nhịp sống thời đại. Đàn ông thời nay có khuynh hướng lấy vợ ngoan cũng như tôn sùng hình ảnh phụ nữ ngọc ngà mềm mại.
Phóng viên New York Times John Schwartz từng ghi nhận rằng đàn ông bây giờ thà lấy thư ký hơn là bà chủ của họ. Nhóm nghiên cứu tâm lý thuộc Đại học Michigan cho biết phái nam không muốn lập gia đình với những phụ nữ có vị trí xã hội cao hơn họ. Yếu tố thuyết tiến hóa có vai trò nhất định trong trường hợp này.
Theo trưởng nhóm nghiên cứu Stephanie Brown, đàn ông sợ nguy cơ trở thành… vú em (nếu bà xã họ có vị trí cao và bận bịu chuyện xã hội). Nghiên cứu năm 2005 của bốn trường đại học Anh cũng cho biết chỉ số thông minh cao cũng làm giảm khả năng lập gia đình ở nữ giới (trong khi nó là ưu thế ở phái nam).
Một trong những khuynh hướng nữa là phụ nữ hiện đại thời “hậu nữ quyền” bắt đầu không còn sợ bị người ta biết mình… có chồng! Claudia Goldin (giáo sư kinh tế Đại học Harvard) trong cuộc khảo sát năm 2004 cho biết có đến 44% nữ sinh Harvard khóa 1980 lập gia đình đã giữ lại tên khai sinh thay vì đổi họ theo chồng. Tỷ lệ này ở khóa 1990 là 32%. Cuộc khảo sát 2005 của tuần báo Time cũng cho thấy có 81% ý kiến trả lời cho biết mình sử dụng họ của chồng (so với 71% vào năm 2000).
Một cách toàn cảnh, phụ nữ hiện đại đang trở lại thời “tiền nữ quyền”, như nhận xét của Kate White (biên tập viên tờ Cosmopolitan): “Phụ nữ bây giờ không muốn lao vào đường đua thi thố với đàn ông nữa”. Trong thực tế, phái nam cũng xóa bỏ khoảng cách giai cấp với phụ nữ.
Điều này đã thể hiện trong phim ảnh thời gian gần đây. Trong phim Maid in Manhattan, một nghị sĩ (diễn viên Ralph Fiennes) đã yêu cuồng nhiệt một nữ hầu phòng (Jennifer Lopez). Kinh tế có lẽ góp phần đáng kể trong xu hướng trên. Một xã hội giàu có với những đảm bảo nhất định về đời sống đã khiến nữ giới bớt bon chen trong khi nam giới gần như đủ khả năng nuôi nấng và đem lại ổn định kinh tế gia đình.
Tất nhiên xu hướng trên chỉ mới định hình ở những nước phát triển tiêu biểu như Mỹ. Tại nhiều nơi khác, phụ nữ vẫn vất vả mưu sinh và cũng còn không ít tỷ lệ phụ nữ tiếp tục thích phấn đấu hơn nữa cho xã hội, hơn là đặt nặng vấn đề bếp núc gia đình.
ANH VŨ
