Chỉ chưa đầy 2 năm, từ đầu năm 2014 đến tháng 7-2015, nhóm Lê Xuân Giang (chủ tịch HĐQT Công ty Liên Kết Việt), Nguyễn Thị Thủy, Lê Văn Tú (phó tổng giám đốc công ty) và 4 bị can khác thuộc tổng đại lý của Công ty Liên Kết Việt tại 27 tỉnh, thành phố đã lôi kéo được đến khoảng 60.000 người tham gia với hình thức kinh doanh đa cấp, bọn chúng thu được hơn 1.900 tỷ đồng.
Vì sao một doanh nghiệp đa cấp lừa đảo hơn 60.000 người tại 27 tỉnh, thành phố nhưng các cơ quan chức năng từ Trung ương tới địa phương không hay biết để có biện pháp ngăn chặn? Rõ ràng là công tác quản lý nhà nước trên lĩnh vực này đã bị buông lỏng.
Lê Xuân Giang thường xuyên mặc trang phục giả danh đại tá quân đội xuất hiện tại các hội nghị
Tại Khoản 1 Điều 32 Nghị định 42/2014/NĐ-CP ngày 14-5-2014 của Chính phủ về quản lý hoạt động bán hàng đa cấp, đã quy định rõ: “Bộ Công thương chịu trách nhiệm trước Chính phủ thực hiện chức năng quản lý nhà nước đối với hoạt động bán hàng đa cấp trong phạm vi cả nước”. Đối với địa phương, Điều 33 nghị định này cũng quy định: “UBND tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương có trách nhiệm quản lý nhà nước đối với hoạt động bán hàng đa cấp tại địa phương theo quy định tại nghị định này và các quy định khác của pháp luật có liên quan. Sở Công thương giúp UBND tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương trong các hoạt động thanh tra, kiểm tra, giám sát theo thẩm quyền hoạt động bán hàng đa cấp tại địa phương”.
Ngày 30-7-2014, Bộ Công thương đã ban hành Thông tư 24/2014/TT-BCT quy định chi tiết thi hành một số điều của Nghị định 42/2014/NĐ-CP về quản lý hoạt động bán hàng đa cấp, tại Điều 11 về việc thông báo tổ chức hội nghị, hội thảo, đào tạo, đã quy định cụ thể: “Hồ sơ thông báo tổ chức hội nghị, hội thảo, đào tạo bao gồm: thông báo tổ chức hội nghị, hội thảo, đào tạo; bản sao được chứng thực giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp hoặc giấy chứng nhận đầu tư; nội dung, chương trình, kịch bản, tài liệu của hội nghị, hội thảo, đào tạo, số lượng người tham gia dự kiến; danh sách báo cáo viên; bản sao chứng chỉ đào tạo viên trong trường hợp đào tạo người tham gia bán hàng đa cấp theo quy định tại Điều 20 Nghị định 42/2014/NĐ-CP; danh mục sản phẩm kinh doanh theo phương thức đa cấp của doanh nghiệp được giới thiệu tại hội nghị, hội thảo, đào tạo; bản sao văn bản xác nhận nội dung quảng cáo sản phẩm của cơ quan nhà nước có thẩm quyền theo quy định của pháp luật. Thông tư này cũng quy định doanh nghiệp nộp hồ sơ thông báo tổ chức hội nghị, hội thảo, đào tạo trực tiếp tại Sở Công thương nơi doanh nghiệp dự kiến tổ chức các hoạt động đó hoặc gửi qua đường bưu điện.
Như vậy, các sở công thương tỉnh, thành phố đã được giao trách nhiệm quản lý rất cụ thể đối với hoạt động bán hàng đa cấp. Thế nhưng việc Công ty Liên Kết Việt mạo danh doanh nghiệp trực thuộc Bộ Quốc phòng, Lê Xuân Giang mặc trang phục giả danh đại tá quân đội xuất hiện tại các hội nghị, hội thảo đã qua mặt được nhiều người rất dễ dàng. Do đó, trong sự việc này, cần phải làm rõ trách nhiệm của ngành công thương về công tác quản lý hoạt động bán hàng đa cấp theo quy định của pháp luật, không thể tồn tại mãi điệp khúc “nghiêm túc rút kinh nghiệm” như vẫn thường diễn ra lâu nay sau mỗi vụ việc dù hậu quả để lại cho cộng đồng xã hội nghiêm trọng.
NGUYỄN TIẾN ĐẠT
