Thiếu tướng Phan Văn Xoàn nguyên là cận vệ riêng của Bác Hồ trong một thời gian dài. Sau ngày Bác Hồ mất, ông được phân công bảo vệ Chủ tịch Tôn Đức Thắng. Ấn tượng về một vị Chủ tịch giản dị, nhân hậu vẫn in đậm trong lòng ông…
Cho Bác ở chỗ khác...
Sau khi nhận nhiệm vụ Chủ tịch nước, Bác Tôn gọi tôi lên và bảo: “Đảng phân công tôi làm nhiệm vụ mới. Nhưng không phải khi tôi làm Chủ tịch nước thì các chú lại bảo vệ vòng ngoài, vòng trong, đi đâu cũng có cảnh sát, lực lượng vũ trang đứng sau, đứng trước. Đừng biến tôi thành một người đặc biệt, xa cách với mọi người!”. Nghe Bác nói vậy, tôi chỉ còn cách về báo cáo lại cho Bộ Tư lệnh và Bộ Công an.
Sau ngày miền Nam hoàn toàn giải phóng, chúng tôi nhận nhiệm vụ đưa Bác Tôn vào TPHCM. Thời điểm đó, Bác được bố trí ở tại dinh Độc Lập (hội trường Thống Nhất ngày nay). Ở được 1 ngày thì bác gọi tôi lên và bảo: “Bác không muốn ở đây! Nơi này dành để tiếp khách ngoại giao hay làm việc thì đúng hơn. Đất nước vừa chấm dứt chiến tranh, người dân còn nghèo khổ mà Bác ở một nơi thế này là không phù hợp. Cho Bác ở chỗ khác!”. Theo ý Bác, các đồng chí lãnh đạo đã sắp xếp đưa Bác về ở tại văn phòng Trung ương Đảng phía Nam (T78).
Bác về thăm nhà chứ không phải đi công cán
Sau ngày miền Nam hoàn toàn giải phóng, Bác Tôn có chuyến về thăm quê ở An Giang. Tôi được bố trí theo Bác. Trước khi đi, Bác gọi tôi lên dặn kỹ: “Lần này, Bác về thăm nhà chứ không phải đi công cán. Chú nói với anh em ở địa phương không được tổ chức đón tiếp rình rang”. Tôi y lời Bác mà thông báo cho các đồng chí ở An Giang. Tuy nhiên chỉ báo tình hình chung là Bác Tôn sẽ về thăm nhà chứ không cho biết thời gian cụ thể.
Về An Giang phải qua phà, đi ô tô không tiện nên đoàn chúng tôi gồm 5 người tháp tùng Bác Tôn trên một chiếc ca nô nhỏ. Tuyệt nhiên không có phóng viên báo đài nào đi theo. Khi ca nô vừa cập bến, bà con đã ùa ra đón Bác rất thân tình như đón một người thân đi xa mới về. Bác vào nhà ngồi chưa đầy nửa tiếng thì người dân trong xóm đã kéo sang ngồi chật nhà. Bác kể chuyện, hỏi thăm từng người rồi ra thăm vườn, thăm con mương có chiếc cầu nhỏ bắc ngang, nơi Bác vẫn thường ngồi học bài thuở nhỏ. Sau bao năm xa cách, bữa cơm của vị Chủ tịch nước tại quê nhà cũng chỉ có món cá kho mặn, đĩa gà luộc và chén dưa muối thôn quê….
MAI HƯƠNG ghi
(Theo lời kể của Thiếu tướng Phan Văn Xoàn - nguyên Tư lệnh lực lượng Cảnh vệ Bộ Công an)