Việt Nam đang nắm lợi thế là một trong bốn nước châu Á có Hiệp định Thương mại tự do (FTA) với Liên minh châu Âu (EU). Trong bối cảnh căng thẳng thương mại toàn cầu hiện nay, cần phát huy hơn nữa lợi thế này như thế nào? Hội nghị ghi nhận nhiều phát biểu tâm huyết, các cuộc gặp song phương và ký kết chương trình hợp tác giữa hội đoàn, tổ chức người Việt tại EU với các đoàn công tác của Bộ Khoa học Công nghệ, Bộ Nông nghiệp và Môi trường, Bộ Công thương, Bộ Ngoại giao, đại diện các địa phương TPHCM, TP Huế, tỉnh Quảng Ninh, Quảng Bình, Phú Yên, Bạc Liêu, Vĩnh Long, các doanh nghiệp như Bệnh viện 108, Ngân hàng MBBank... Các lĩnh vực chính được thảo luận là Thương mại - Đầu tư, Khoa học công nghệ và Đổi mới sáng tạo, Văn hóa - Du lịch.
Mới thành lập từ tháng 3 năm nay nhưng Hội Trí thức Việt Nam tại Bỉ và Luxembourg (ViLaB) là một trong những đoàn ra quân mạnh mẽ nhất, có nhiều đề xuất và ký kết biên bản ghi nhớ (MOU) trong ngày 7-6. Cụ thể, tiến sĩ Phùng Quốc Trí (Chủ tịch ViLaB) và thành viên danh dự của ViLaB là ông Eric Van Vaerenbergh (Giám đốc điều hành ATENAS Belgium - Cơ quan kiểm định an toàn điện của Bỉ, giảng viên về thiết bị và điện cao áp tại École Centrale des Arts et Métiers) đã có cuộc gặp đại diện của Bộ Công thương để bàn về dự án điện hạt nhân.
Hiện nay, Trung tâm nghiên cứu hạt nhân Vương quốc Bỉ (SCK CEN) - nơi ông Phùng Quốc Trí làm việc, đang là một trong những nơi dẫn đầu thế giới về y học hạt nhân, đặc biệt trong chẩn đoán và điều trị ung thư. Có thời điểm, SCK CEN cung cấp tới 65% đồng vị phóng xạ toàn cầu. Đây cũng là dữ liệu được ông Lê Nguyên Tùng (sáng lập viên Bệnh viện Việt Bỉ, Thư ký của ViLaB) cùng nhóm chuyên gia về y tế của hội đưa ra trong cuộc tiếp xúc với đại diện Bệnh viện 108. Các nội dung về y tế chính xác, du lịch y tế, y tế AI (áp dụng công nghệ trí tuệ nhân tạo) và định hướng của các bộ, ngành, địa phương về khung pháp lý, chiến lược quảng bá nhằm đưa du lịch y tế trở thành ngành kinh tế mũi nhọn của nước ta trong thập kỷ tới... được thảo luận chi tiết trong các cuộc tiếp xúc.
Cũng tại hội nghị, đại diện Bộ Nông nghiệp và Môi trường, Bộ Khoa học và Công nghệ, TPHCM, Ngân hàng MBBank đã làm việc với ViLaB về từng chủ đề đang được quan tâm hiện nay là Công nghệ sinh học (do nhóm của tiến sĩ Nguyễn Ninh Thuận, công tác tại BASF Agricultural Solutions Belgium NV, phụ trách), Xây dựng trung tâm tài chính quốc tế, Tài chính xanh, Chuyển giao công nghệ chiến lược, chuyển đổi số và hạ tầng số (do tiến sĩ Nguyễn Duy Cừ, thuộc Tập đoàn POST Luxembourg, Phó Chủ tịch ViLaB phụ trách).
Với chuyên môn nghiên cứu và phát triển các giống cây trồng bằng công nghệ sinh học, tiến sĩ Nguyễn Ninh Thuận đề xuất 3 giải pháp.
Thứ nhất, ưu tiên tập trung vào các nghiên cứu tạo ra sản phẩm có giá trị thông qua những công ty khởi nghiệp từ trường đại học hoặc viện nghiên cứu thuộc nhà nước, hợp tác công tư (Public Private Partnership) là chìa khóa thành công tạo ra các sản phẩm có khả năng thương mại hóa.
Thứ hai, nâng cao khả năng nghiên cứu thông qua phát triển cụm công nghệ cao bao gồm công nghệ lõi đa ngành như công nghệ tế bào, công nghệ gene, công nghệ sinh hóa với trang thiết bị hiện đại và cán bộ chuyên môn cao.
Thứ ba, phát triển khung pháp lý, chính sách quản lý bao gồm quyền sở hữu trí tuệ, thúc đẩy thương mại hóa công nghệ sinh học và các sản phẩm tạo ra từ ứng dụng công nghệ sinh học - cần thiết cho thu hồi giá trị đầu tư.
Kênh Việt Happiness Station, với vai trò là một kênh truyền thông dành cho cộng đồng người Việt ở nước ngoài, đưa ra kiến nghị tại hội nghị: “Cần tận dụng và phát huy hơn nữa thế mạnh, tiềm năng của các diễn đàn, các kênh truyền thông của Việt kiều bởi người xa xứ luôn dồi dào ý thức và ý tưởng, khát khao khẳng định giá trị Việt ở nước ngoài. Cũng nên thành lập Mạng lưới các kênh truyền thông của người Việt ở châu Âu để thông tin được lan tỏa hiệu quả và chuẩn xác hơn”.
