Người dân vừa xây vừa hưởng

Thông suốt, minh bạch 

Muốn người dân chú ý hoạt động xây dựng đô thị thông minh cần đảm bảo tính thông suốt, minh bạch, vì vậy chính quyền TP tạo cơ hội tối đa, cả về thời gian lẫn cách thức, cho người dân tham gia góp ý trong suốt quá trình xây dựng TP thông minh. Từ đó, người dân có góc nhìn toàn diện hơn và có điều kiện đóng góp ý kiến trong những lĩnh vực trọng tâm, bày tỏ nhu cầu thực tế, cấp thiết của mình. Sắp tới, chính quyền TP sẽ xây dựng trang thông tin điện tử chính thức của đô thị thông minh với mục đích thường xuyên cung cấp, cập nhật thông tin, cũng như tiếp nhận ý kiến góp ý liên quan đến TP thông minh. Đồng thời, chính quyền TP duy trì mối tương tác giữa người dân, doanh nghiệp với chính quyền; tăng cường đối thoại trong giai đoạn triển khai chính sách, giải pháp, dịch vụ, chia sẻ thành tựu. Thông qua việc làm trên, chính quyền TP đề cao vai trò của người dân trong suốt lộ trình xây dựng đô thị thông minh.

Đề án nêu bật nhiều cách thức tương tác giữa chính quyền và người dân với tiêu chí nội dung tương tác đơn giản, dễ hiểu, sinh động; đặc biệt là mang tính thực tiễn cao, từng giải pháp phải gắn với lợi ích của người dân. Trên cơ sở đó, TPHCM đã và đang tận dụng tất cả kênh thông tin truyền thông một cách linh hoạt, tùy theo từng đối tượng. TP sử dụng mạng xã hội, tin nhắn, diễn đàn trực tuyến trong quá trình tương tác với thanh thiếu niên, những người có độ tuổi từ 25 - 35 tuổi. UBND TPHCM nhận định, phân khúc này sẽ đóng góp vai trò tuyên truyền viên không chính thức cho đô thị thông minh. Ngoài ra, báo - đài, tranh - ảnh cổ động, quảng cáo ngoài trời vẫn là cách truyền thông hữu hiệu khi tiếp cận đại chúng. Song song đó, TP thông minh sẽ thiết kế những kênh tuyên truyền có nội dung phù hợp, tập trung đến người cao tuổi và người lao động có thu nhập thấp. Nhằm đẩy mạnh tuyên truyền, TP tổ chức diễn đàn, hội thảo, sự kiện về công nghệ thông tin, truyền thông; khu vực giới thiệu, trải nghiệm dịch vụ thông minh.

Đề án gắn hệ thống tiếp nhận phản hồi kết hợp với dịch vụ công trực tuyến. Đồng thời, TP triển khai xây dựng nhiều showroom công nghệ, mô hình trải nghiệm trực tuyến. Các dịch vụ thông minh được miễn phí trong quá trình thử nghiệm.

Quan trọng hơn, UBND TPHCM yêu cầu các dự án khi triển khai phải bao gồm việc xây dựng chương trình truyền thông hướng dẫn sử dụng dịch vụ thông minh cho người dân thông qua nhiều kênh, như: cổng thông tin trực truyến, báo - đài, trò chơi, trung tâm học tập cộng đồng...

Kho dữ liệu phục vụ người dân

Xuyên suốt đề án, người dân luôn là trung tâm trong đô thị thông minh. Do đó, không chỉ những giải pháp khuyến khích người dân tham gia mà nhóm giải pháp về dữ liệu trong TP thông minh cũng lấy người dân làm mục tiêu hướng đến. 

Đô thị thông minh tích hợp cơ sở dữ liệu của tất cả sở - ban - ngành, quận - huyện. Từ đó, TP hình thành kho dữ liệu chung, làm cơ sở phục vụ công tác dự báo chiến lược phát triển cũng như triển khai những ứng dụng tích hợp phục vụ người dân và công tác điều hành tổng thể. TPHCM xây dựng nền tảng dữ liệu mở, làm cơ sở phát triển hệ sinh thái dữ liệu mở. Từ đó, chính quyền TP có thể chia sẻ tài nguyên dữ liệu với người dân, góp phần nâng cao chất lượng sống. Không chỉ thế, khi có thông tin trong tay, người dân có thêm nhiều điều kiện phát huy trách nhiệm giám sát, quản lý hoạt động của chính quyền, xã hội. 

Chính quyền các cấp khuyến khích doanh nghiệp tham gia sử dụng dữ liệu mở để tạo ra sản phẩm có giá trị mới, đóng góp vào hệ sinh thái ứng dụng của TP, đồng thời góp phần phát triển kinh tế tri thức. 

Về kế hoạch xây dựng cơ sở dữ liệu dùng chung và hệ sinh thái dữ liệu mở, Sở Thông tin và Truyền thông TPHCM cho biết, kho dữ liệu dùng chung của TP gồm: dân cư, đất đai, doanh nghiệp, văn bản điều hành. Trong đó, cơ sở dữ liệu dân cư là nền tảng phát triển các ứng dụng và cơ sở dữ liệu quan trọng liên quan đến người dân. Cụ thể, đó là tài khoản để người dân sử dụng dịch vụ công trực tuyến, kể cả dịch vụ hành chính công trực tuyến; kết nối cơ sở dữ liệu (hộ tịch, y tế thông minh, giáo dục thông minh). Cơ sở dữ liệu dân cư là đầu vào quan trọng của trung tâm nghiên cứu, mô phỏng và dự báo. 

Tương tự, cơ sở dữ liệu doanh nghiệp là nền tảng phát triển các ứng dụng quan trọng liên quan đến tình hình kinh tế trên địa bàn TP, như: quản lý ngành, lĩnh vực; lao động, việc làm. Đây cũng là đầu vào quan trọng của trung tâm nghiên cứu, mô phỏng và dự báo. Cơ sở dữ liệu đất đai - bản đồ số là nền tảng phát triển các ứng dụng quan trọng liên quan đến công tác quản lý đô thị, như: giao thông, xây dựng; cấp, thoát nước; điện; môi trường; quy hoạch. Đây là đầu vào quan trọng của trung tâm nghiên cứu, mô phỏng và dự báo; trung tâm điều hành. Dự kiến trong năm 2018, TPHCM sẽ triển khai xây dựng và hoàn thiện các cơ sở dữ liệu trọng yếu - dân cư, đất đai, doanh nghiệp, văn bản và chỉ đạo điều hành. Cụ thể, chính quyền TP tiếp tục rà soát hiện trạng cơ sở dữ liệu các ngành, tích hợp cơ sở dữ liệu hiện có về kho dữ liệu dùng chung; triển khai ứng dụng City Dashboard cho lãnh đạo TP; cung cấp các dịch vụ chia sẻ dữ liệu cho các đơn vị có nhu cầu sử dụng cơ sở dữ liệu dùng chung của TP. Đối với thiết kế kiến trúc kho dữ liệu, TP sẽ thiết kế, lập bảng mô tả tài nguyên thông tin; định nghĩa chuẩn tích hợp, chia sẻ dữ liệu liên quan đến dân cư, quản lý đô thị, kinh tế, văn bản, điều hành. Từ đó, hướng dẫn từng đơn vị khi xây dựng cơ sở dữ liệu chuyên ngành, đảm bảo tuân thủ các quy định chung nhằm tích hợp về kho dữ liệu dùng chung. 

Để tương đồng, khung công nghệ thông tin và truyền thông (ICT) cung cấp kiến thức tổng quan về công nghệ, đảm bảo tuân thủ định hướng “mở”; cho phép liên thông, chia sẻ hạ tầng, tích hợp thiết bị hay đồng vận hành nhiều giải pháp của nhiều nhà cung cấp... 

TPHCM quan tâm đến việc đảm bảo sự liên thông, chia sẻ dữ liệu giữa các đơn vị và không can thiệp chi tiết vào việc lựa chọn công nghệ cụ thể và thiết kế chi tiết tại từng đơn vị. Căn cứ vào định hướng này, các đơn vị sẽ xây dựng kiến trúc công nghệ thông tin chi tiết, tận dụng tối đa kết cấu hạ tầng chung.

Nếu muốn cung cấp giải pháp cho TP, nhà cung cấp phải đáp ứng những yêu cầu về đồng vận hành, tuân thủ các chuẩn mở của thế giới. Đồng thời, nhà cung cấp cần trao đổi, thảo luận với cơ quan chủ quản của lĩnh vực nhằm đảm bảo phù hợp nhất với khung công nghệ chung.
 
Công ty Phát triển công viên phần mềm Quang Trung sẽ thí điểm triển khai hệ sinh thái dữ liệu mở.