Theo phương án điều chỉnh giá nước sạch giai đoạn 2015-2019 trên địa bàn TPHCM vừa được liên sở Tài chính - Giao thông Vận tải - Nông nghiệp và Phát triển nông thôn trình UBND TP thì giá nước sẽ tăng 10,5%/năm. Về vấn đề này, nhiều ý kiến cho rằng, việc điều chỉnh tăng giá nước là cần thiết, nhưng phải tính toán hợp lý để tránh những tác động đến đời sống sinh hoạt của người dân.
Ưu đãi cho các trường hợp đặc biệt
Theo tờ trình của liên sở, ngoài mức tăng giá nêu trên, lộ trình giá nước mới còn có thêm mức giá ưu đãi cho đối tượng sinh hoạt hộ nghèo, theo đó, giá nước cho các hộ nghèo trong năm 2015 sẽ không tăng so với giá sinh hoạt hộ dân cư năm 2014, và những năm tiếp theo luôn thấp hơn đối tượng sinh hoạt hộ dân cư. Trường hợp người nhập cư, sinh viên và người lao động thuê nhà để ở (có thời hạn thuê từ 12 tháng trở lên), thực hiện theo Thông tư liên tịch 75/2012/TTLT-BTC-BXD-BNN của liên bộ Tài chính, Xây dựng, Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, được tính định mức nước sinh hoạt như nhân khẩu có hộ khẩu thường trú. Về giá nước bán sỉ cho các khách hàng có hệ thống ống nội bộ, mua sỉ nước sạch và phân phối lại cho các đối tượng sử dụng nước trong hệ thống ống nội bộ (khu dân cư, chung cư, khu công nghiệp, khu chế xuất, chợ đầu mối…), giảm 10% đơn giá theo đối tượng sử dụng nước như đã thực hiện trong lộ trình giá nước giai đoạn 2010-2013.
Tỷ lệ thất thoát nước cao, một trong những nguyên nhân gây tăng giá nước. Ảnh: CAO THĂNG
Cũng theo tờ trình của liên sở, việc điều chỉnh giá nước là để đảm bảo bù đắp chi phí phát sinh tăng và tạo thêm nguồn vốn đầu tư phát triển mạng lưới cấp nước theo quy hoạch cấp nước TPHCM đến năm 2025 đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt; cũng như theo Nghị quyết 28/2014 của HĐND TPHCM với chỉ tiêu phấn đấu 100% hộ dân TP được sử dụng nước sạch, nước hợp vệ sinh. Ngoài ra, giá nước được điều chỉnh theo lộ trình sẽ tạo thuận lợi thu hút các nhà đầu tư tham gia hợp tác với Tổng Công ty Cấp nước Sài Gòn để phát triển mạng lưới cung cấp nước sạch. Đánh giá về những tác động của việc tăng giá nước đối với chỉ số giá tiêu dùng, liên sở nhận định: Với giá nước sinh hoạt trung bình tăng 10,5%/năm, sẽ ảnh hưởng đến chỉ số giá tiêu dùng (CPI) tại TP tăng khoảng 0,088%. Do đó, việc tăng giá nước sinh hoạt hàng năm không ảnh hưởng lớn đến chỉ số giá tiêu dùng tại TP. Về khả năng chi trả của người dân, mức tăng giá nước dự kiến không ảnh hưởng nhiều đến đời sống của đại bộ phận người dân.
Cân nhắc kỹ mức tăng và thời gian tăng
Với phương án điều chỉnh tăng giá nước nêu trên, nhiều ý kiến cho rằng việc điều chỉnh giá nước là cần thiết, nhưng UBND TP cần xem xét lại mức tăng cũng như thời điểm tăng trước khi ký ban hành. Đại biểu HĐND TP Nguyễn Thị Ngọc Hạnh băn khoăn: Hiện nay, tỷ lệ thất thoát nước rất cao nhưng phương án đưa ra về giảm thất thoát nước lại chưa rõ ràng. Trong khi đó, với phương án điều chỉnh tăng giá nước, mỗi năm tăng 10,5%, như vậy tính ra trong vòng 5 năm giá nước tăng hơn 50% là quá cao. Do đó, cần nghiên cứu tỷ lệ tăng giá nước sao cho hợp lý hơn. Còn Bí thư Quận ủy quận 12, đại biểu HĐND TPHCM Trần Hữu Trí cho rằng: Trong phương án tăng giá nước, nếu chỉ so sánh tỷ lệ tăng giá nước với mức tăng thu nhập của người dân là không nói lên được gì, mà cần so sánh tổng thể hơn với việc tăng giá của một số mặt hàng như điện, xăng… để thấy những tác động của việc tăng giá nước đối với người dân. Trong khi đó, ông Nguyễn Văn Lâm, Phó ban Kinh tế - Ngân sách HĐND TP, kiến nghị UBND TP và Tổng Công ty Cấp nước Sài Gòn nhanh chóng triển khai các giải pháp hữu hiệu để giảm tỷ lệ thất thoát nước, vì nước thất thoát được tính vào giá thành. Về thời điểm tăng giá nước theo lộ trình, vừa qua Chính phủ mới tăng giá điện, nay trên địa bàn TP tăng giá nước, sẽ có những tác động đến tâm lý của người dân nên cần phải cân nhắc.
Mới đây, sau khi lấy ý kiến góp ý phương án điều chỉnh giá nước giai đoạn 2015-2019, Thường trực Ủy ban MTTQ TPHCM đã có văn bản kiến nghị UBND TP xem xét có phương án tăng giá nước phù hợp, với tỷ lệ những năm về sau giảm dần. Theo Ủy ban MTTQ TPHCM, để đạt mục tiêu này, UBND TP chỉ đạo các cơ quan chức năng cần có nhiều giải pháp hiệu quả để tỷ lệ giảm thất thoát nước thấp hơn chỉ tiêu đã được phê duyệt. Bên cạnh mức tăng giá, cần cân đối, hài hòa hệ số tính giá giữa đối tượng dân cư và đối tượng sản xuất - kinh doanh để giảm dần khoảng cách bù chéo giữa các mức giá. Việc điều chỉnh tăng giá nước phải gắn với mục tiêu nâng cao chất lượng nước để phục vụ nhân dân.
ĐÌNH LÝ
