Hỏi: Xin cho biết thân thế và sự nghiệp của nhà tình báo Phạm Ngọc Thảo, nguyên mẫu của nhân vật Nguyễn Thành Luân trong tiểu thuyết Ván bài lật ngửa của nhà văn Nguyễn Trương Thiên Lý.
Dư Minh Trí (thị xã Cao Lãnh, Đồng Tháp)
Phạm Ngọc Thảo (1922 - 1965) tên thật là ALbert Phạm Ngọc Thuần (anh chị em của ông đều mang tên Phạm Ngọc Thuần, chỉ khác tên Tây: Gaston, Marguerite...). Ông xuất thân từ một gia đình điền chủ ở Bến Tre, theo đạo Thiên Chúa, có quốc tịch Pháp. Ông sinh ở Sài Gòn, tốt nghiệp kỹ sư công chánh.
Trong kháng chiến chống Pháp (1945 - 1954), ông hoạt động trong Quân đội Nhân dân Việt Nam (còn anh của ông, Gaston Phạm Ngọc Thuần [1914 - 2002] giữ chức Phó Chủ tịch Ủy ban kháng chiến - hành chính Nam bộ).
Sau 1954, ông Thuần (Gaston Phạm Ngọc Thuần) tập kết ra Bắc, làm Vụ trưởng Vụ Tây Âu (Bộ Ngoại giao nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa) còn ông Thảo ở lại miền Nam, tìm cách “chui sâu leo cao” vào quân đội và chính quyền Sài Gòn (tỉnh đoàn trưởng Bảo an tỉnh Bình Dương, tỉnh trưởng tỉnh Kiến Hòa [Bến Tre], làm việc trong Phủ tổng thống [thời Diệm], tùy viên văn hóa Tòa đại sứ VNCH tại Mỹ...), mang lon đại tá Quân lực VNCH.
Ông tổ chức cuộc đảo chính chống chính quyền Sài Gòn (19-2-1965) và dự định đảo chính lần thứ hai (20-5-1965) nhưng không thành. Bị phục kích ở một khu rừng tại Biên Hòa (16-7-1965), ông bị thương nặng, về ẩn náu trong một nhà thờ và bị sát hại ngày 17-7-1965.
Ông được Nhà nước truy nhận là liệt sĩ, truy tặng hàm đại tá Quân đội Nhân dân và danh hiệu Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân.
Hoàng Anh
