° Chúng tôi vừa thành lập công ty TNHH về logistics tại Bà Rịa - Vũng Tàu. Tuy nhiên, do kiến thức về pháp luật còn khá hạn chế, nên xin quý báo cho tôi hỏi trong trường hợp tàu của chúng tôi có tranh chấp với một tàu của nước ngoài trên biển liên quan đến tai nạn đâm va, thì pháp luật của nước nào sẽ được áp dụng để giải quyết? Xin cảm ơn. (bạn đọc tại địa chỉ email:… thanhvan@gmail.com).
° Do trong thư bạn nêu không rõ vụ việc tranh chấp và xảy ra tại vùng biển nào, nên tôi chỉ xin phép trả lời câu hỏi này theo quy định của pháp luật Việt Nam liên quan đến nguyên tắc áp dụng pháp luật, khi có từ 2 hệ thống pháp luật trở lên có khả năng áp dụng để xử lý cho cùng một vụ việc. Theo Điều 3 - Bộ luật Hàng hải Việt Nam 2005, có các trường hợp sau đây:
1. Trong trường hợp quan hệ pháp luật liên quan đến quyền sở hữu tài sản trên tàu biển, hợp đồng cho thuê tàu biển, hợp đồng thuê thuyền viên, hợp đồng vận chuyển hành khách và hành lý, phân chia tiền công cứu hộ giữa chủ tàu cứu hộ và thuyền bộ của tàu cứu hộ, trục vớt tài sản chìm đắm ở biển cả, các vụ việc xảy ra trên tàu biển khi tàu đang ở biển cả thì áp dụng pháp luật của quốc gia mà tàu biển mang cờ quốc tịch.
2. Trong trường hợp quan hệ pháp luật liên quan đến tổn thất chung thì áp dụng pháp luật nơi tàu biển ghé vào ngay sau khi xảy ra tổn thất chung đó.
3. Trong trường hợp quan hệ pháp luật liên quan đến tai nạn đâm va, tiền công cứu hộ, trục vớt tài sản chìm đắm xảy ra tại nội thủy hoặc lãnh hải của quốc gia nào thì áp dụng pháp luật của quốc gia đó.
Trong trường hợp quan hệ pháp luật liên quan đến tai nạn đâm va hoặc cứu hộ xảy ra ở biển cả thì áp dụng pháp luật của quốc gia mà Trọng tài hoặc Tòa án của quốc gia đầu tiên đã thụ lý giải quyết tranh chấp.
Trường hợp tai nạn đâm va xảy ra ở biển cả hoặc trong nội thủy, lãnh hải của quốc gia khác giữa các tàu biển có cùng quốc tịch thì áp dụng pháp luật của quốc gia mà tàu biển mang cờ quốc tịch.
4. Trong trường hợp quan hệ pháp luật liên quan đến hợp đồng vận chuyển hàng hóa thì áp dụng pháp luật của quốc gia nơi hàng hóa được trả theo hợp đồng.
Như vậy, tùy theo từng trường hợp mà pháp luật Việt Nam, cụ thể là Bộ luật Hàng hải 2005 đưa ra các hướng áp dụng luật khác nhau.
TS Nguyễn Thị Hồng Nhung (Khoa Luật, Trường ĐH Kinh tế - Luật TPHCM)
