* PHÓNG VIÊN: Xin Phó Thủ tướng chia sẻ những kết quả nổi bật chuyến thăm chính thức Malaysia của Thủ tướng Phạm Minh Chính và phu nhân cùng đoàn đại biểu cấp cao Việt Nam?
* Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Bộ Ngoại giao BÙI THANH SƠN: Chuyến công tác đã thành công tốt đẹp và đạt được nhiều kết quả quan trọng. Trong khuôn khổ chuyến thăm, Thủ tướng Phạm Minh chính đã có các cuộc trao đổi thực chất, hiệu quả với lãnh đạo cấp cao Malaysia. Hai bên nhất trí thiết lập cơ chế trao đổi thường niên giữa hai Thủ tướng; công bố hoàn thành xây dựng Chương trình hành động triển khai quan hệ Đối tác Chiến lược toàn diện giai đoạn 2025 - 2030, hướng tới ký kết trong năm nay; duy trì lập trường chung của ASEAN trong vấn đề Biển Đông.
Hai bên cũng đã nhất trí về những định hướng tăng cường hơn nữa kết nối hai nền kinh tế; phấn đấu đưa kim ngạch thương mại song phương đạt 20 tỷ USD vào năm 2030 theo hướng cân bằng; hạn chế áp dụng các rào cản thương mại; tạo thuận lợi xuất nhập khẩu các mặt hàng hai bên có tiềm năng, thế mạnh; mở rộng hợp tác kinh tế số, kinh tế tuần hoàn, kinh tế xanh, chuyển đổi năng lượng công bằng, khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo...
Các nhà lãnh đạo cũng nhất trí tăng cường hợp tác trong lĩnh vực quốc phòng, an ninh; xem xét việc thành lập cơ chế tham vấn về các vấn đề trên biển và thiết lập đường dây nóng chống khai thác hải sản bất hợp pháp, không khai báo và không theo quy định.
Các cơ quan và doanh nghiệp lớn hai nước đã đạt được 3 thỏa thuận quan trọng trong lĩnh vực hợp tác năng lượng và giáo dục - đào tạo. Đặc biệt, Thủ tướng Phạm Minh Chính cùng các Thủ tướng Malaysia và Singapore đã chứng kiến lễ ký phụ lục Thỏa thuận hợp tác phát triển về việc xuất khẩu điện gió ngoài khơi từ Việt Nam sang Singapore giữa Tổng Công ty cổ phần Dịch vụ kỹ thuật dầu khí Việt Nam (PTSC), MYEC (Malaysia) và Sembcorp (Singapore), mở ra triển vọng xây dựng lưới điện chung ASEAN.
* Đoàn Việt Nam có đóng góp như thế nào tại Hội nghị Cấp cao ASEAN lần thứ 46 và các hội nghị cấp cao liên quan, thưa Phó Thủ tướng?
* Hội nghị Cấp cao ASEAN lần thứ 46 và các hội nghị liên quan khép lại với nhiều dấu mốc đáng nhớ: Ký Tuyên bố Kuala Lumpur về “ASEAN 2045: Tương lai chung của chúng ta” và thông qua Tầm nhìn Cộng đồng ASEAN 2045; nhất trí kết nạp Timor-Leste làm thành viên thứ 11 của ASEAN vào tháng 10 tới; tư duy mở rộng liên kết của ASEAN để thích ứng với các biến động về địa chính trị, địa kinh tế.
Trong thành công chung của các hội nghị, đoàn Việt Nam do Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính dẫn đầu đã thể hiện tinh thần chủ động, trách nhiệm và có nhiều đóng góp thiết thực cùng nhiều đề xuất mang tính bứt phá.
Trước hết là vai trò của Việt Nam cùng ASEAN kiến tạo tư duy phát triển mới dựa trên bao trùm và bền vững. Thông điệp “5 hơn” của Thủ tướng Chính phủ: Đoàn kết hơn, Tự cường hơn, Chủ động hơn, Bao trùm hơn và Bền vững hơn là cơ sở toàn diện để ASEAN tăng cường sức mạnh tập thể, làm chủ cuộc chơi, bảo đảm phát triển bao trùm cho thế hệ hiện nay và mai sau.
Trước sự gia tăng của xu hướng phân mảnh và phân tách, Thủ tướng Chính phủ đề nghị ASEAN và các đối tác thúc đẩy đối thoại, xây dựng lòng tin, củng cố chủ nghĩa đa phương, ủng hộ các nguyên tắc thương mại tự do, công bằng, bao trùm và dựa trên luật lệ. ASEAN cần phát huy vai trò kết nối chiến lược trên cơ sở mạng lưới FTA hiện có; định hình mô hình hợp tác liên khu vực ASEAN - Hội đồng Hợp tác Vùng vịnh (GCC) và ASEAN - GCC - Trung Quốc, tiếp tục nhân rộng mô hình này với các đối tác tiềm năng khác.
Thủ tướng cũng đưa ra nhiều đề xuất thúc đẩy thực chất quan hệ ASEAN - GCC và ASEAN - GCC - Trung Quốc, đề nghị đặt trọng tâm vào hợp tác thương mại, đầu tư và liên kết chuỗi cung ứng, sớm ký kết Hiệp định Thương mại tự do ASEAN - GCC và xem xét khả năng xây dựng Hiệp định Thương mại tự do ASEAN - GCC - Trung Quốc...
* Các cuộc tiếp xúc song phương của đoàn Việt Nam với các nước, các đối tác có kết quả gì nổi bật, thưa ông?
* Thủ tướng Phạm Minh Chính đã gặp gỡ, tiếp xúc với lãnh đạo cấp cao nhiều nước láng giềng, đối tác chiến lược và đối tác quan trọng. Tại cuộc hội đàm với Thủ tướng Trung Quốc, hai bên đánh giá cao ý nghĩa lịch sử chuyến thăm Việt Nam vừa qua của Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Trung Quốc Tập Cận Bình; tập trung nỗ lực triển khai hiệu quả nhận thức chung giữa lãnh đạo cao nhất của hai Đảng, hai nước; tăng cường trao đổi chiến lược cấp cao, củng cố tin cậy chính trị, đẩy mạnh hợp tác thực chất đạt tiến triển cụ thể, nhất là về thương mại, đầu tư chất lượng cao, kết nối đường sắt, quyết tâm khởi công tuyến Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng trong năm 2025; tiếp tục phối hợp chặt chẽ với các nước ASEAN duy trì hòa bình, ổn định trong khu vực.
Trong trao đổi với Lào và Campuchia, Thủ tướng 3 nước đã nhất trí nhiều định hướng quan trọng nhằm triển khai kết quả cuộc gặp ba người đứng đầu ba Đảng (tháng 2-2025), kết nối trên 5 lĩnh vực lớn là: hạ tầng giao thông, năng lượng, thương mại, chuyển đổi số, nguồn nhân lực.
Thủ tướng Phạm Minh Chính và lãnh đạo các nước ASEAN cũng trao đổi sâu rộng về các biện pháp tăng cường quan hệ kinh tế, thương mại, đầu tư, an ninh - quốc phòng, văn hóa - giáo dục, du lịch, đồng thời nhấn mạnh ưu tiên mở rộng hợp tác sang các lĩnh vực mới, giàu tiềm năng như kết nối hạ tầng, chuyển đổi xanh, kinh tế tuần hoàn, bán dẫn, trí tuệ nhân tạo. Với GCC, hai bên sớm khởi động đàm phán Hiệp định Thương mại tự do của Việt Nam với khu vực, thuận lợi hóa hơn nữa hợp tác về năng lượng, cơ sở hạ tầng, chuyển đổi số, sản phẩm, dịch vụ Halal.
Có thể nói, những kết quả quan trọng đạt được từ các cuộc tiếp xúc song phương nói trên đã lan toả thông điệp về một Việt Nam năng động, đổi mới, hội nhập và vươn mình mạnh mẽ, mở ra những tiền đề và xung lực thuận lợi đưa quan hệ giữa Việt Nam với các đối tác đi vào chiều sâu, thực chất, hiệu quả hơn trong thời gian tới.
