Công ty Digital Sky Technologies (DST) của Nga vừa mua lại dịch vụ nhắn tin ICQ của tập đoàn AOL, Mỹ với giá 187 triệu USD. Đây là một cuộc mua bán bình thường nếu không có sự phản đối từ phía Mỹ. Ủy ban Đầu tư nước ngoài của Mỹ (CFI) thuộc Bộ Tài chính Mỹ có lúc đe dọa hủy bỏ hợp đồng này với lý do có thể xâm hại an ninh của Mỹ.
ICQ là hệ thống nhắn tin được sử dụng rộng rãi tại Đông Âu với máy chủ (server) đặt tại Israel. Mỹ lo ngại rằng một khi server được chuyển tới Nga, Mỹ sẽ không thể kiểm soát hoạt động tội phạm thông qua hệ thống nhắn tin này.
ICQ hiện đứng đầu về dịch vụ nhắn tin trên mạng ở Nga, Đức và Cộng hòa Czech được Mỹ xem là hệ thống liên lạc lớn nhất của các nhóm tội phạm ở Đông Âu. Phía DST cho rằng lo ngại của Mỹ là không có cơ sở vì không chỉ có tội phạm sử dụng ICQ và Nga cũng hoàn toàn có khả năng kiểm soát hoạt động của các nhóm tội phạm sử dụng ICQ.
Quan ngại về an ninh của hệ thống máy chủ chỉ là một phần của mối quan tâm lớn hơn từ Mỹ. Là nước sở hữu hệ thống máy chủ lớn nhất thế giới, Mỹ không bao giờ muốn mất lợi thế này.
Tại các hội nghị về Internet gần đây, nhiều nước trên thế giới đã lên án việc Mỹ thâu tóm quyền kiểm soát Internet. Sự trỗi dậy của ngành công nghệ thông tin ở nhiều nước hiện nay cho thấy Mỹ không thể duy trì mãi đặc quyền đó. Nhiều công ty của Nga đang vươn lên tầm quốc tế về cung cấp dịch vụ Internet.
Công ty DST cũng là nhà cung cấp dịch vụ e-mail hàng đầu của Nga có cổ phần trong cả các công ty của Internet của Mỹ như Facebook, Zynga và Groupon. DST không giấu tham vọng sẽ kiểm soát toàn bộ tài sản về Internet tại Nga thậm chí cả khu vực rộng lớn hơn. Các trang web trên Internet thuộc DST thu hút 70% người đọc tiếng Nga.
Hầu hết người Nga hiện nay không chat qua e-mail mà chat qua các trang mạng của DST. Các trang mạng xã hội của DST thu hút nhiều người sử dụng nhất là Forticom và Vkontakte. Riêng trang Vkontakte đang dẫn đầu trong thế giới tiếng Nga với tổng cộng 69 triệu người đăng ký sử dụng. Trang web này thu hút hơn 14 triệu lượt người xem trong 1 ngày, trở thành 1 trong 10 trang web được xem nhiều nhất trên toàn thế giới.
Theo nhận định của tạp chí The Economist số ra ngày 8-7-2010, DST là tập đoàn tiên phong trong số các tập đoàn về dịch vụ Internet mới nổi trên thế giới. DST chỉ mới thành lập năm 2005 tới nay nhưng sự phát triển của nó thật đáng kinh ngạc. Dự báo sau thời kỳ khủng hoảng tài chính thế giới, nhiều nhà đầu tư đang ngần ngại thì DST càng khẳng định sự lớn mạnh của họ. Sau khi mua 10% cổ phần của Facebook và mua ICQ, DST đang dự định mua thêm nhiều công ty Internet khác của Mỹ.
Bên cạnh DST, nhiều công ty chuyên về dịch vụ Internet trên thế giới đang thu hút sự chú ý của người sử dụng như Naspers của Nam Phi, Tencent của Trung Quốc hay Bharti Airtel của Ấn Độ… Sau sự kiện Google chấp nhận hoạt động và tuân thủ theo các quy định tại Trung Quốc, sự kiện DST mua ICQ cho thấy “thế giới phẳng” bắt đầu xuất hiện trong lĩnh vực kiểm soát Internet và đặc quyền kiểm soát Internet của Mỹ đang bị thử thách.
VŨ MINH
