Người dân các huyện miền núi của tỉnh Nghệ An hiện thiếu đất lâm nghiệp để sản xuất, trồng, chăm sóc rừng... Vì thiếu đất nên người dân không ít nơi đã bất chấp pháp luật, chặt phá rừng, kéo nhau vào địa hạt lâm trường quản lý chặt cây “giành” đất sản xuất. Trong khi đó, hàng trăm hécta đất cấp sai đối tượng theo Nghị định 163/1999/NĐ-CP vẫn chưa thể thu hồi dứt điểm.
Thiếu đất vì chưa được trả
Ngày 29-6-2007, UBND huyện Quỳ Châu có Quyết định số 597 và 598/QĐ-UBND thu hồi đất cấp sai đối tượng theo Nghị định 163/CP tại khu vực rừng Khe Bấn (giáp ranh 2 xã Châu Hạnh và Châu Hội) của 18 hộ gia đình, cá nhân. Đặc biệt, những người đứng tên Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (QSDĐ) lâm nghiệp phần lớn là cán bộ của huyện, trong đó có nguyên Bí thư Huyện ủy, Chánh Văn phòng UBND huyện, cán bộ tòa án, cán bộ phòng giáo dục. Cụ thể, số diện tích thu hồi của 10 hộ tại địa bàn xã Châu Hạnh là 473.207m2, của 8 hộ tại xã Châu Hội là 995.661m2.
Ông Nguyễn Sỹ Luận, Phó Chủ tịch UBND xã Châu Hội, cho biết: “Trong số 8 hộ dân có đất thu hồi chỉ có 2 hộ tại địa phương. Với 2 hộ này thì việc phối hợp giải quyết thuận lợi. Còn với 6 hộ dân sống tại thị trấn, chúng tôi gửi giấy mời đến giải quyết nhưng họ không đến. Vì họ ở địa phương khác nên chúng tôi không thể điều động được”. Theo quy định, các hộ này sau khi thu hoạch cây không được trồng lại mà phải trả lại đất. Tuy nhiên, hiện có 2 hộ đã trồng lại ngay khi thu hoạch được một phần. Còn tại xã Châu Hạnh, ông Vi Văn Hạnh, Phó Chủ tịch UBND xã, cho biết: “Việc cấp đất sai đối tượng xã cũng không biết làm thế nào. Việc xử lý là ở cấp trên và cũng vì người được cấp đất là cấp trên nên là chuyện “nhạy cảm”.
Ông Trần Bảo Linh, Phó phòng TN-MT huyện Quỳ Châu, cho hay, việc thu hồi, bàn giao đất cấp sai đối tượng hiện vẫn còn vướng mắc vì còn vướng tài sản trên đất, cụ thể là cây trồng. Khi nào thu hoạch cây xong, các hộ phải bàn giao đất lại cho huyện. Tuy nhiên, khi chúng tôi cho biết có hộ đã trồng lại cây, ông Linh nói: “Tôi không nắm được, việc này trưởng phòng nắm”.
Một trong những người được cấp đất còn công tác là ông Nguyễn Đình Cẩn. Khi được cấp đất, ông là Chánh Văn phòng UBND huyện, hiện là Trưởng phòng LĐTB-XH. “Bây giờ bán cây non thì tôi không bán. Tôi không sai. Nếu xử lý là xử lý anh cấp bìa ấy” - ông Cẩn nói.
Cán bộ “quên” việc trả đất cấp sai
Tại huyện Quế Phong, có 5 cán bộ được cấp đất không đúng đối tượng, trong đó hiện 3 người còn đương chức. Đó là 3 ông: Kim Văn Mão, Phó Chủ tịch Hội Nông dân huyện; Lương Sỹ Cường, Trưởng phòng Dân tộc huyện; Mạc Đăng Khuê, Trưởng ban Tuyên giáo Huyện ủy. Ngày 10-9-2007, UBND huyện Quế Phong đã ra Quyết định số 1505/QĐ-UBND thu hồi đất của 5 hộ dân này, với tổng diện tích là 32,15 ha tại các xã Châu Kim, Mường Nọc và Hạnh Dịch. Nhưng sau khi thu hồi thì các đơn vị chức năng của huyện lại “quên” các trình tự, thủ tục tiếp theo để giải quyết dứt điểm vụ việc.
Ông Vi Văn Thắng, Phó phòng TN-MT huyện, cho biết, những trường hợp trên vẫn chưa làm Giấy chứng nhận QSDĐ lâm nghiệp mới. Cho đến nay, chưa thấy xã nào có công văn, hồ sơ trình lên về việc xin cấp lại giấy chứng nhận QSDĐ cho số diện tích đất cấp sai này.
Bà Vi Thị Thúy, Chủ tịch UBND xã Châu Kim, cho biết, đất cấp cho ông Cường, Trưởng phòng Dân tộc huyện, đã được chuyển lại cho bà Phương - mẹ ông; còn đất của ông Khuê, Trưởng ban Tuyên giáo Huyện ủy, đã chuyển cho bố là ông Việt. Chúng tôi tìm gặp trực tiếp một trong những người có đất thuộc diện phải thu hồi là ông Lương Sỹ Cường. Ông cho biết, mình được cấp 2ha khi còn làm Phó Trưởng ban Dân vận Huyện ủy. Trước, ông chỉ làm sắn, sau trồng quế, rồi chuyển sang trồng xoan. Ông
Cường băn khoăn: “Các anh hỏi tôi mới nhớ. Cách đây mấy năm huyện thu hồi giấy chứng nhận của tôi rồi, nói tôi không đúng đối tượng. Tôi nói mẹ tôi làm nông nghiệp, các anh làm thủ tục giao lại cho mẹ tôi. Nhưng từ đó đến giờ tôi cũng không biết “nó” đi đâu”.
DUY CƯỜNG
