Năm 2015, 97% điện năng sẽ được cung cấp từ các nguồn nhiên liệu tái tạo. Trong hơn 2 tháng đầu năm nay, chưa 1kg than đá hoặc một lít dầu nào được dùng để sản xuất điện năng… Những thống kê ấn tượng trên tưởng chừng là của một quốc gia phát triển như Đức hay Israel, nhưng thật sự bất ngờ khi nó đến từ Costa Rica, một quốc gia nhỏ bé ở Trung Mỹ.
Javier Orozco, một quan chức của Cơ quan Điện lực quốc gia Costa Rica (ICE), cho biết Chính phủ Costa Rica đã quyết định chính sách phát triển năng lượng song hành với bảo vệ môi trường, dựa trên các nguồn nhiên liệu tái tạo. Kể từ giữa thế kỷ 20, nguồn điện năng cung cấp cho Costa Rica chủ yếu đến từ thủy điện. Tuy nhiên, quốc gia Trung Mỹ này đang từng bước giảm dần sự phụ thuộc vào thủy điện. Năm 2014, nguồn điện năng do thủy điện cung cấp chỉ chiếm 63% trong tổng số 2.800MW điện năng sử dụng tại Costa Rica.
Nói về sự thay đổi này, theo ông Orozco là để ứng phó với hiện tượng biến đổi khí hậu toàn cầu. Năm ngoái, El Nino đã khiến Costa Rica phải trải qua một trong những đợt hạn hán tồi tệ nhất trong hơn nửa thế kỷ qua. Vì lẽ đó, chính phủ của quốc gia Trung Mỹ quyết tâm đa dạng hóa các nguồn năng lượng, khai thác các nguồn năng lượng tái tạo mà trọng tâm phát triển là địa nhiệt. Nguồn năng lượng này ẩn giấu dưới những ngọn núi lửa ở Tây Bắc Costa Rica. Các nhà khoa học, chuyên gia của quốc gia nhỏ bé này đang vận dụng mọi kỹ thuật tiên tiến để biến nguồn địa nhiệt phong phú ấy thành điện năng.
Mới đây, Costa Rica quyết định xây dựng thêm một nhà máy địa nhiệt mới có tên Pailas II, để bổ sung cho nguồn điện cho quốc gia Trung Mỹ này. Ông Orozco cho hay, nhà máy địa nhiệt là hướng phát triển vô cùng quan trọng bởi không ảnh hưởng tới môi trường và cung cấp nguồn năng lượng ổn định. Ngoài ra, năng lượng từ gió, năng lượng mặt trời cũng được Costa Rica chú trọng phát triển. Hiện nay, năng lượng từ gió đã chiếm 7% trong tổng lượng điện năng cung cấp.
Tuy nhiên, giấc mơ Costa Rica xanh cũng đang gặp phải một thách thức. Chính phủ nước này đã tổ chức một cuộc đối thoại quốc gia để giải quyết vật cản này, đó là làm sao để nhiên liệu sử dụng trong giao thông vận tải cũng phải xanh. Bộ trưởng Môi trường và Năng lượng Costa Rica Édgar Gutiérrez nhấn mạnh, giao thông chính là mắt xích yếu nhất trong việc hiện thực hóa giấc mơ xanh của Costa Rica. Theo thống kê mới nhất, 67% lượng khí thải gây hiệu ứng nhà kính đến từ giao thông vận tải. Đó là lý do chính phủ Costa Rica đã chỉ ra đây là vấn đề ưu tiên giải quyết hàng đầu. Franklin Chang, một trong những đối tác của nhà máy lọc dầu quốc gia Costa Rica Recope, khẳng định vấn đề của Costa Rica không nằm ở chỗ các nguồn cung cấp điện năng mà nằm ở chỗ làm sao để các phương tiện tham gia giao thông sử dụng nhiên liệu sạch. Đó chính là lý do Recope đang hợp tác với phòng thí nghiệm của Franklin Chang nghiên cứu, chế tạo ra xe sử dụng nhiên liệu khí hydro. Tuy nhiên, để phát triển rồi đưa vào ứng dụng công nghệ tiên tiến này đòi hỏi số tiền rất lớn, một thách thức đối với nền kinh tế nhỏ như Costa Rica.
MINH CHÂU
