Huyền thoại Van Gogh

Ngày nay, nhân loại đánh giá Van Gogh là họa sĩ vĩ đại nhất của mọi thời đại. Bản thân Van Gogh đã là một huyền thoại.

Van Gogh có lần suýt bị chết đói nếu như người em của ông là Théo không gửi cho ông một ít tiền. Càng vẽ tranh, ông càng vô danh. Khi từ giã quê hương Hà Lan, Van Gogh đã để lại cho mẹ mình tất cả các bức tranh của ông... Năm 1886, bà mẹ Van Gogh trước khi rời khỏi thành phố bé nhỏ Bréda lại gửi tất cả tranh cho một anh hàng thịt.

Anh hàng thịt này đã đốt đi nhiều tác phẩm của Van Gogh, số còn lại chất lên xe mang đi bán. May mắn làm sao, có một người thợ may tên là Mouwen đã mua tất cả các tác phẩm đó. Nhờ người thợ may này mà ngày nay người ta biết đến những gì Van Gogh đã vẽ ở Hà Lan. Năm 1888, ông bị nhốt trong một căn nhà dành cho những người khuyết tật ở Saint - Rémy - de - Provence, miền Nam nước Pháp, ở đó ông vẫn tiếp tục vẽ.

Trước khi rời trại khuyết tật này, ông tặng các tác phẩm vẽ ở đấy cho một bác sĩ điều trị ở trại. Con trai của bác sĩ này đã dùng các tranh đó làm bia bắn cung. Chỉ có một cái được cứu thoát! Đó là tác phẩm chân dung ông bác sĩ, nó cũng có một lịch sử rất bi đát.

Thấy tác phẩm chẳng có giá trị gì, ông ta đã dùng nó bịt 1 cái lỗ ở chuồng gà để cáo khỏi chui vô! Một thời gian dài sau đó có một người đến mua bức tranh này. Ông bác sĩ ngạc nhiên quá, đã lau chùi và đặt một cái giá “trên trời”: 150 francs. Bức tranh này hiện đang lưu ở Bảo tàng Puskin (Nga).

Sau khi Van Gogh và Théo qua đời, vợ của Théo là Johnna đã sở hữu tất cả các tác phẩm của Van Gogh, trừ những tranh mà mẹ Van Gogh gửi anh bán thịt ở Bréda. Bạn bè của Johnna đều khuyên bà ta bỏ những “của nợ” đi! Người góa phụ trẻ này không hiểu gì nhiều về mỹ thuật nhưng vì tôn trọng linh hồn hai người quá cố nên đã giữ lại những tác phẩm đó.

Đến đầu thế kỷ 20, Johnna đã có trong tay 400 tác phẩm đã được biết đến của Van Gogh. Bà ta bán đi một vài cái. Năm 1895 một bức sơn dầu như thế giá từ 100 đến 300 francs. Ít năm sau, bà ta bán 1.000 francs. Dần dần các nhà sưu tầm quan tâm đến những tác phẩm bi hùng của người họa sĩ Hà Lan này, khoảng từ năm 1900 đến 1914, các tác phẩm của Van Gogh bán ngày càng đắt.

Năm 1925, Johnna mất, con trai của bà là Vincent - Wilhem nổi tiếng với cái tên “Kỹ sư của Van Gogh” - đã giao toàn bộ tranh của Vincent Van Gogh cho Bảo tàng Amsterdam... Năm 1962, Vincet - Wilhem quyết định thành lập quỹ Van Gogh. Bảo tàng Van Gogh ngày nay ở Amsterdam còn trưng bày tranh của ba người bạn của Van Gogh là: Pissarro, Manet, Toulou - Lautrec.

Những bức thư hai anh em Van Gogh trao đổi với nhau còn giữ ở bảo tàng này đã làm đảo lộn lịch sử hội họa.

LÊ PHÚ KHẢI