Mặc dù Đạo luật di trú Arizona nhằm ngăn cản làn sóng di cư đã trở thành đạo luật chính thức của bang này từ ngày 23-4-2010 nhưng những mâu thuẫn, tranh cãi xung quanh đạo luật đang ngày càng căng thẳng. Thống đốc bang Arizona, bà Jan Brewer vẫn tỏ ra cương quyết bảo vệ việc thực thi Đạo luật di trú.
Trong cuộc gặp đầu tháng này với Tổng thống Mỹ B.Obama, vị thống đốc đã nói rằng: “Tôi tự tin về điều mà chúng tôi đang làm. Chúng tôi đang bảo vệ nước Mỹ. Chúng ta cần phải bảo đảm biên giới”.
Để chứng minh điều này, những thành viên đảng Cộng hòa của bang Arizona sẽ đưa ra dự luật mới, giúp việc thực thi Đạo luật di trú được chặt chẽ và “tận gốc hơn”. Đó chính là việc từ chối cấp giấy khai sinh cho trẻ em có cha mẹ là những người nhập cư bất hợp pháp. Điều này được cho là đi ngược lại với Hiến pháp Mỹ.
Nước Mỹ quy định quốc tịch theo nguyên tắc sinh quán, tức trẻ em sinh ra tại Mỹ đương nhiên mang quốc tịch Mỹ (theo Điều 5, Chương 2 của Hiến pháp). Một điều mà bất cứ công dân của một quốc gia có Hiến pháp nào cũng cần hiểu rõ, đó chính là: Hiến pháp là văn bản pháp luật cao nhất, quan trọng nhất của một quốc gia.
Lý lẽ mà những nhà lập pháp của bang Arizona đưa ra đều xoay quanh đến việc quyền lợi của người dân bản địa sẽ bị xâm phạm khi làn sóng di cư đang ồ ạt đổ dồn vào bang này nói riêng và nước Mỹ nói chung.
Trong khi siết chặt luật nhập cư thì chính quyền bang đã quên đi rằng luật này đang đưa nước Mỹ trở về trước những năm 1960, khi tình trạng phân biệt sắc tộc sẽ trở nên gay gắt hơn bao giờ hết. Điều đáng sợ hơn là theo số liệu mới nhất, có 60%-70% người Mỹ ủng hộ Đạo luật di trú của Arizona.
Cô Susan Vie, 30 tuổi, người quốc tịch Mỹ, gốc Argentina đến sống tại bang Phoenix từ 30 năm trước cho biết: “Dù đã có nghề nghiệp ổn định là nhân viên chăm sóc khách hàng ở một công ty sản xuất vaccine của bang Phoenix nhưng đến nay, tôi vẫn sống trong sự mặc cảm nặng nề. Người đối diện luôn nhìn chằm chằm vào tôi và dò xét rằng tôi có phải là người nhập cư bất hợp pháp hay không”.
Susan cho rằng sự phân biệt này đang ngày càng dữ dội hơn. Nếu chính quyền bang Arizona không tiến hành cấp giấy khai sinh cho trẻ em là con của những người nhập cư không có giấy tờ, tình trạng an ninh của riêng bang cũng như những bang lân cận sẽ có thể rơi vào hỗn loạn, và trong tương lai không thể kiểm soát được những đối tượng này khi trưởng thành.
Tượng Nữ Thần Tự Do, một biểu tượng đặc trưng của nước Mỹ, với dáng đứng uy nghi, hướng ra cửa biển Đại Tây Dương với ngụ ý đón chào những người dân đặt kỳ vọng đây sẽ là miền đất hứa cho mình. Thế nhưng, với những mâu thuẫn liên quan đến lợi ích của quốc gia đang tồn tại, nước Mỹ đã không thể nói sẵn sàng với tất cả người nhập cư.
NHƯ QUỲNH