Làng đá Non Nước, nằm trong quần thể danh thắng Ngũ Hành Sơn thuộc phường Hòa Hải, quận Ngũ Hành Sơn, TP Đà Nẵng, đã được Bộ Văn hóa - Thể thao và Du lịch công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể cấp quốc gia.
Các nghệ nhân lớn tuổi nơi đây cho biết làng nghề do nghệ nhân Huỳnh Bá Quát, người Thanh Hóa, khai phá vào thế kỷ 18. Trong một lần đến Ngũ Hành Sơn ông đã phát hiện đá nơi đây chắc mịn cùng những dãy vân tuyệt đẹp, giàu giá trị thẩm mỹ đã níu chân ông ở lại để lập nên làng đá Non Nước.
Trải qua hàng trăm năm hình thành và phát triển, làng đá Non Nước đã tạo nên một thương hiệu làng đá mỹ nghệ nổi tiếng với hơn 500 cơ sở sản xuất và gần 4.000 lao động. Sản phẩm chính của làng đá Non Nước là tượng thánh, tượng người, tượng muông thú, đồ trang trí nội thất, đồ lưu niệm, đồ trang sức bằng đá… Những khối đá nguyên liệu được khai thác từ Ngũ Hành Sơn. Qua bàn tay chế tác tỉ mỉ, cần cù, các nghệ nhân đã “thổi hồn” vào đá biến thành những tác phẩm nghệ thuật đặc sắc.
Tuy vậy, việc khai thác đá diễn ra ồ ạt và không được quản lý đã làm đá nguyên liệu nơi đây cạn kiệt. Vì thế, để duy trì nghề và đảm bảo các đơn hàng, làng đá Non Nước đã mua đá từ các tỉnh phía Bắc và nhập đá khối từ Ấn Độ, Myanmar, các nước Trung Đông để tiếp tục sản xuất.
Nhiều năm qua, sản phẩm của làng đá Non Nước đã trở thành những món quà lưu niệm truyền thống làm đắm say bao du khách đến Đà Nẵng. Những tác phẩm nghệ thuật của làng đá Non Nước đã theo chân du khách quốc tế “bay” khắp năm châu, qua đó giới thiệu đến nhiều bạn bè thế giới về một làng nghề độc đáo, về sự tài hoa, khéo léo của con người Việt Nam.
Hoàng Tuấn
