Gần đây, một số trẻ sau chích ngừa vaccine đã xảy ra tai biến, sốc phản vệ tử vong càng làm tăng thêm nỗi lo lắng cho không ít phụ huynh. Trước đó, những tai biến liên quan vaccine viêm gan B cũng đã gây không ít hoang mang. Do đó, nhiều phụ huynh đã chấp nhận mất tiền để cho con chích ngừa dịch vụ thay vì được miễn phí theo chương trình tiêm chủng mở rộng. Và thực tế, nhiều loại vaccine trở nên “đắt khách” nhưng giá thì… loạn xí ngầu.
Phụ huynh đưa trẻ đến chích ngừa ở một cơ sở y tế tại TPHCM.
Mỗi nơi mỗi giá
Với tâm lý tiêm chủng mở rộng chưa thực sự an toàn, thay vì được miễn phí thì không ít phụ huynh ngậm ngùi bỏ tiền ra để cho con đi chích ngừa vaccine dịch vụ. Ghi nhận cho thấy số trẻ được tiêm ngừa dịch vụ các loại vaccine, nhất là loại vaccine “5 trong 1” (ngừa bạch hầu, ho gà, uốn ván, bại liệt và viêm màng não mũ Hib), viêm gan B, viêm não Nhật Bản… tại các cơ sở chích ngừa dịch vụ như Viện Pasteur TPHCM, Trung tâm Y tế dự phòng TPHCM, Trung tâm Dinh dưỡng TPHCM và các bệnh viện Nhi đồng 1, Nhi đồng 2… gia tăng trong những ngày qua.
Theo các bác sĩ Khoa Tiêm chủng Viện Pasteur TPHCM, mỗi ngày có cả trăm trẻ đến chích vaccine các loại, có khi “đứt hàng” do không cung ứng kịp. Một bác sĩ cho biết, những ngày qua số trẻ tới khám được phụ huynh yêu cầu chích ngừa vaccine “5 trong 1” tăng lên hẳn. Ghi nhận tại các cơ sở chích ngừa khác cũng trong tình trạng tương tự. Tuy nhiên với giá bình quân của vaccine “5 trong 1” và vaccine “6 trong 1” lên đến 600.000 - 700.000 đồng/liều khiến không ít bậc phụ huynh “méo mặt” thay vì được tiêm vaccine Quinvaxem miễn phí.
Vấn đề đáng nói và khó hiểu là cùng một loại vaccine, cùng hàm lượng nhưng mỗi nơi mỗi giá, chênh lệch nhau từ vài ngàn đồng đến cả vài chục ngàn đồng. Chị Hoàng Thị Phương (ngụ Phú Nhuận, TPHCM) đưa con gái 2 tuổi đến Viện Pasteur TPHCM chích ngừa vaccine “5 trong 1” thắc mắc: “Tôi vừa đóng 650.000 đồng để chích vaccine có tên PENTAXIM nhưng hôm trước có đứa cháu nhà hàng xóm đến Trung tâm Dinh dưỡng TPHCM chỉ có giá 622.000 đồng thôi. Cách nhau có một đoạn mà đã đắt hơn 28.000 đồng”.
Theo tìm hiểu của chúng tôi, không chỉ có vaccine PENTAXIM mà nhiều loại vaccine khác cũng có giá chênh lệch nhau một cách vô lý tại các cơ sở tiêm chủng dịch vụ. Chẳng hạn tại Viện Pasteur TPHCM, vaccine ngừa viêm gan siêu vi B có tên EUVAX-B cho trẻ dưới 15 tuổi là 80.000 đồng/liều, trong khi tại Trung tâm Y tế dự phòng TPHCM là 85.000 đồng/liều. Nhưng tại Bệnh viện Nhi đồng 2 TPHCM chỉ có giá 52.000 đồng/liều (rẻ hơn tới 33.000 đồng/liều so với tại Trung tâm Y tế dự phòng TPHCM). Còn vaccine EUVAX-B cho người trên 15 tuổi tại Viện Pasteur TPHCM là 120.000 đồng/liều nhưng ở Trung tâm Y tế dự phòng TPHCM là 130.000 đồng/liều. Tương tự, vaccine ENGERIX-B cho người dưới 19 tuổi tại Viện Pasteur TPHCM là 90.000 đồng/liều nhưng Trung tâm Y tế dự phòng TPHCM chích dịch vụ có giá 100.000 đồng/liều, còn Trung tâm Dinh dưỡng TPHCM có giá “mềm” hơn là 81.000 đồng/liều; vaccine ENGERIX-B cho người trên 19 tuổi tại Viện Pasteur TPHCM là 130.000 đồng/liều, trong khi Trung tâm Y tế dự phòng TPHCM niêm yết giá là 150.000 đồng/liều và Trung tâm Dinh dưỡng TPHCM chỉ có giá 123.000 đồng/liều.
Tương tự, qua khảo sát cho thấy vaccine ngừa viêm não Nhật Bản B tên thương mại JEVAX 0,5ml được Trung tâm Y tế dự phòng TP chích cho trẻ em dưới 3 tuổi có giá 60.000 đồng/liều, tại Viện Pasteur TPHCM là 40.000 đồng/liều và tại Bệnh viện Nhi đồng 2 TPHCM chỉ có giá 35.000 đồng/liều. Còn JEVAX 1ml cho trẻ trên 3 tuổi ở Trung tâm Y tế dự phòng TP là 100.000 đồng/liều, tại Viện Pateur TPHCM có giá 80.000 đồng/liều nhưng tại Bệnh viện Nhi đồng 2 chỉ có giá 65.000 đồng/liều. Vậy là cùng một loại vaccine, cùng nồng độ hàm lượng nhưng chích dịch vụ tại 3 cơ sở có 3 giá khác nhau. Tính ra mỗi liều JEVAX của Trung tâm Y tế dự phòng TP chênh lệch giá cao hơn tới 25.000 đồng/liều so với giá của Bệnh viện Nhi đồng 2! Không chỉ vaccine dành cho trẻ em mà nhiều loại vaccine cho người lớn cũng có mức chênh lệch lên tới hàng chục ngàn đồng/liều, ví dụ như vaccine ngừa ung thư cổ tử cung GARDASIL chích tại Viện Pasteur TPHCM có giá 1.300.000 đồng đồng/liều, nhưng tại Trung tâm Y tế dự phòng TP lên tới 1.350.000 đồng/liều.
Thả nổi, dân bị “móc túi”
Theo tìm hiểu của chúng tôi, vaccine tiêm dịch vụ là hoạt động tự doanh của các cơ sở tiêm chủng. Theo đó, các cở sở tiêm chủng tự mua vaccine của các hãng và tổ chức chích dịch vụ, tự định ra mức thu và tiền “lời lãi”. Vì vậy mà mỗi nơi tự ý mức thu mỗi kiểu. Theo phản ánh của nhiều phụ huynh thì không chỉ ở cơ sở tiêm chủng lớn có mức thu chênh lệch mà ngay tại các trung tâm y tế dự phòng quận, huyện, thậm chí trạm y tế phường, xã cũng tự đặt ra mức thu tùy thích. Mới đây, chị H., một phụ huynh ngụ quận Bình Thạnh-TPHCM phản ánh đến các cơ quan chức năng là khi đưa con 1 tuổi đến tiêm vaccine viêm não Nhật Bản tại trạm y tế phường với giá 120.000 đồng/mũi, nhưng khi liên hệ với một số nơi có dịch vụ tiêm vaccine loại này như Trung tâm Dinh dưỡng TPHCM, Viện Pasteur TPHCM thì mới biết giá thấp hơn 3 lần so với mức của trạm y tế phường. “Chúng tôi phần lớn là người dân lao động nghèo do bận bịu đi làm mà có khi bỏ lỡ mất các đợt tiêm chủng mở rộng cho con nên đi chích dịch vụ bù. Nhưng phải trả giá cao thì quá thiệt thòi”, chị H. than thở.
Các chuyên gia y tế cho rằng, tình trạng chích vaccine dịch vụ mỗi nơi mỗi giá đã tồn tại từ lâu nay ở TPHCM. Tuy nhiên, đến nay vẫn chưa được quản lý, chấn chỉnh. “Chưa thấy cơ quan nào quản lý giá chích ngừa vaccine dịch vụ. Do đó, mỗi cơ sở y tế tự xây dựng giá cho mình trên cơ sở giá đầu vào và các chi phí kèm theo”, một lãnh đạo Trung tâm Y tế dự phòng TPHCM cho biết.
Theo quy định của Bộ Y tế, các cơ sở y tế nếu đáp ứng được điều kiện về bảo quản, sử dụng vaccine thì được tiêm dịch vụ cho người dân. Chính vì vậy, trong thời gian qua, số cơ sở y tế (trung tâm y tế dự phòng, bệnh viện tư nhân) đăng ký mở dịch vụ chích ngừa vaccine ngày càng nhiều, mỗi nơi mỗi giá. Trong khi cơ quan quản lý gần như…thả nổi!
TƯỜNG LÂM - CHÚC THỦY
