Những năm qua, báo chí và công luận đóng vai trò rất quan trọng trong việc cổ vũ các tầng lớp nhân dân tham gia đấu tranh, phát hiện các hành vi tham nhũng, tiêu cực, lãng phí của một bộ phận cán bộ, công chức trong bộ máy chính quyền các cấp. Nhiều cơ quan báo chí đã tổ chức các trang chuyên đề về cải cách hành chính, phóng sự điều tra, phản ánh tình hình kinh tế, xã hội từ cơ sở đến các lĩnh vực liên quan trong bộ máy chính quyền các cấp. Đã có nhiều tin, bài phản ánh việc thực hiện các chủ trương, chính sách pháp luật của Đảng và Nhà nước trong thực tế, qua đó giúp công chúng có cái nhìn đúng đắn, xác thực nhất về hiệu quả thực thi công vụ của đội ngũ cán bộ, công chức. Từ đó, góp phần giám sát, phát hiện và ngăn chặn các hành vi nhũng nhiễu, tiêu cực, các vụ tham nhũng lớn về kinh tế thời gian qua.
Điển hình có thể thấy qua các vụ tiêu cực đất đai lớn có sự tham gia của báo chí và người dân như: vụ tiêu cực đất đai tại xã Bà Điểm (huyện Hóc Môn); vụ Nguyễn Văn Khỏe, nguyên Chủ tịch UBND huyện Hóc Môn và đồng bọn lập hồ sơ đền bù khống dự án Khu đô thị công nghiệp Đông Thạnh (huyện Hóc Môn), chiếm đoạt hàng ngàn lượng vàng; vụ cò đất móc ngoặc với một số cán bộ ở huyện Bình Chánh phân lô, chuyển nhượng đất đai trái phép và xây dựng không phép hàng trăm căn nhà tại các xã Tân Nhựt, Bình Hưng, Vĩnh Lộc A, Phong Phú…
Các vụ việc điển hình nêu trên đều xuất phát từ nguồn tin do người dân tại cơ sở cung cấp, giúp các cơ quan báo chí tiến hành điều tra, thu thập chứng cứ và phản ánh trên mặt báo để các cơ quan chức năng vào cuộc làm rõ. Tuy nhiên, phần đông cán bộ, nhân viên trong bộ máy nhà nước chưa mạnh dạn đấu tranh, tố giác các hành vi tiêu cực, tham nhũng trong nội bộ vì sợ bị trù dập, bị cô lập, ảnh hưởng đến quyền lợi của mình. Đây là một trong những nguyên nhân dẫn đến tình trạng bè phái, cấu kết, móc nối và đồng lõa với các hành vi tiêu cực, tham nhũng trong đội ngũ cán bộ, công chức hiện nay.
Cơ chế, chính sách khuyến khích và bảo vệ nguồn tin tố giác từ người dân, cũng như việc đảm bảo hành lang pháp lý để báo chí tiếp cận thông tin, sẽ là điều kiện thuận lợi hỗ trợ tốt cho đấu tranh tham nhũng, tiêu cực. Nếu không thực hiện tốt Quy chế người phát ngôn và cung cấp thông tin cho báo chí, nhiều vụ việc từ khi được phát hiện, thanh tra, kiểm tra, đến kết luận sẽ rất dễ bị “chìm xuồng”
Hoài Nam
