Theo quốc lộ 1A xuôi về Hà Nội, đến huyện Phú Xuyên vào xã Vân Từ hỏi thăm “làng Tây” nhiều người sẽ chỉ cho bạn vào thôn Cựu (có nhiều người gọi là làng Cựu). Vì sao có tên “làng Tây”? Bởi trong thôn ấy, có khoảng 30 căn nhà xây theo kiến trúc Tây xưa. Trong đó, ngôi biệt thự cũ nhất và có cổng nhà đẹp nổi tiếng là của cụ Phó Du xây vào năm 1929.
Nhiều người già trong làng kể lại, sau trận hỏa hoạn kinh hoàng người dân thôn Cựu bỏ quê ra Hà Nội, thậm chí nhiều người còn sang Pháp, một số nước châu Âu học nghề “dựng veston” (may veston). Khoảng năm 1930 họ quay về mở tiệm làm ăn và nổi tiếng “danh nghề đệ nhất Hà Thành” như anh em ông Phúc Mỹ, Phúc Hưng. Làm ăn ngày càng khấm khá nên họ trở về quê xây “nhà to”, và bộ mặt ngôi làng đã đổi thay với những ngôi biệt thự kiến trúc cầu kỳ, mái cong uốn vòm.
Cổng làng.
Biệt thự cổ nhất thôn Cựu, nhà cụ Phó Du.
Khách du lịch trong những con ngõ rêu phong phủ kín.
Ngôi nhà tự đẹp nhất thôn xây dựng năm 1945.
Lối nhỏ vào thôn.
Cũng có những ngôi nhà mới xây phá vỡ cảnh xưa
PHẠM THỤC
