Không cần đợi đến ngày 12-1 để đánh dấu một năm xảy ra thảm họa thiên tai lớn nhất lịch sử, khiến hơn 220.000 người thiệt mạng ở Haiti, cả thế giới vẫn đang dõi theo quốc gia khốn khó này để mong chờ sự hồi sinh. Thế nhưng, trong lúc những chuyển biến còn quá chậm chạp, hình ảnh người dân Haiti loay hoay với đống đổ nát từ trận động đất mới nhất xảy ra hôm 8-1 tại thủ đô Port-au-Prince càng khiến hy vọng về một Haiti “bình phục” sau thảm họa xa dần.
Còn nhớ, hơn hai tháng sau khi xảy ra trận động đất, 138 quốc gia trên thế giới cùng nhiều tổ chức quốc tế và các tổ chức phi chính phủ đã cam kết viện trợ Haiti 9,9 tỷ USD để tái thiết quốc gia này trong 3 năm. Cam kết được xác lập ở hội nghị các nhà tài trợ quốc tế có chủ đề “Hướng đến tương lai mới cho Haiti” tại trụ sở LHQ (New York, Mỹ) ngày 31-3-2010. Giờ đây, chỉ mới có 1,2 tỷ USD (trong số 5,3 tỷ USD cam kết cho 18 tháng đầu tiên) được phân bổ cho một số dự án tái thiết cụ thể.
Thực tế là, các quốc gia muốn đánh bóng tên tuổi mình đã thành công với những hứa hẹn hỗ trợ làm mát lòng dư luận quốc tế. Giờ đây, nhiều mạnh thường quân đã tỏ thái độ trái ngược với tinh thần thiện nguyện tích cực và mạnh mẽ trước đó. Mỹ là ví dụ điển hình. Ở thời điểm cả thế giới đổ dồn sự quan tâm dành cho Haiti thì Mỹ lớn tiếng cam kết ủng hộ 1,17 tỷ USD trong 2 năm 2010 và 2011. Nhưng đến nay, chỉ 1/10 số tiền ấy được chi.
Một nguyên nhân nữa cản trở công cuộc tái thiết Haiti là sự yếu kém của Chính phủ và nạn tham nhũng vẫn đang hoành hành. Vì thế, những nhà hảo tâm chỉ nghĩ ngay đến những tổ chức phi chính phủ và ưu tiên chuyển tiền cứu trợ cho người dân Haiti thông qua con đường này, vì họ e ngại sự thất thoát nếu chuyển thẳng đến những lãnh đạo của một trong những đất nước được đánh giá là thiếu trong sạch nhất thế giới.
Họa vô đơn chí, kết quả thống kê mới nhất được công bố hôm 8-1 cho biết, có 3.651 người Haiti chết vì dịch tả hoành hành trong mấy tháng qua. Chưa kể bạo động với âm mưu gắn kết bi kịch của đất nước với những toan tính chính trị lại càng đẩy người dân vào cảnh khốn cùng.
Dân số 10 triệu người ở Haiti vẫn đang tiếp tục phình to 2% mỗi năm với mức sống của mỗi người phần lớn là dưới 1 USD/ngày. Hy vọng về một ngày mai tươi sáng đang mờ dần ở đất nước đã trải qua hai thế kỷ đau thương vì chế độ thuộc địa, vì những cuộc nội chiến và trận động đất kinh hoàng 1 năm về trước.
NHƯ QUỲNH