Bị người em dùng cách thiếu minh bạch chiếm đoạt nhà, ông Lư Quảng Nghiệp và vợ là bà Phạm Kim Nguyệt (cùng ngụ quận 3, TPHCM) nộp đơn khởi kiện ra tòa án. Nhưng niềm tin của ông bà vào sự công minh của pháp luật bị lung lay khi phải nhận phán quyết thiếu khách quan.
Mất nhà vào tay người thân
Theo đơn khởi kiện, năm 1985 vợ chồng ông Nghiệp mua từ ông Huỳnh Phúc Khai, bà Trần Thị Xòn một phần đất có diện tích 60m2 tại số 18 đường Mai Thị Hồng Hạnh, phường Rạch Sỏi, thành phố Rạch Giá, tỉnh Kiên Giang để cất nhà. Đến năm 1988, vợ chồng ông mua thêm hai hầm đất từ ông Khai, bà Xòn và được UBND phường Rạch Sỏi chấp nhận cho lấp hai hầm đất này để nới rộng diện tích đất sử dụng. Sang năm sau, ông Khai và bà Xòn tiếp tục bán cho vợ chồng ông Nghiệp một nền đất tiếp giáp với hai hầm đất đã được lấp.
Do hoàn cảnh khó khăn, năm 1992 vợ chồng ông Nghiệp lên TPHCM tìm việc làm, nhờ mẹ và em bà Nguyệt giúp trông coi nhà. Năm 2001, vợ chồng ông nhờ ông Phạm Văn Lộc (em trai bà Nguyệt) làm thủ tục xin cấp giấy tờ chủ quyền nhà, đất. Nhận được Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất ở và quyền sở hữu nhà ở (sau đây viết tắt là GCN) do UBND tỉnh Kiên Giang cấp ngày 17-12-2001 cho bà Nguyệt đứng tên với diện tích 191,3m² nhưng ông Lộc không đưa cho chị, mà sau đó giả mạo chữ ký bà Nguyệt để làm thủ tục chuyển nhượng nhà, đất trên sang cho ông và phá bỏ nhà cũ, tự xây nhà mới trên nền đất này. Theo kết luận giám định của Phân viện Khoa học Hình sự - Bộ Công an tại TPHCM, chữ ký dạng chữ viết mang tên Phạm Kim Nguyệt trên Hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất và tài sản gắn liền trên đất không phải là chữ ký của bà Nguyệt. Nhiều lần đòi tài sản không xong, vợ chồng ông Nghiệp làm đơn khởi kiện ra tòa.
.
Căn nhà số 18 đường Mai Thị Hồng Hạnh, phường Rạch Sỏi, TP Rạch Giá, tỉnh Kiên Giang.
Tháng 8-2010, TAND TP Rạch Giá xét xử sơ thẩm vụ án, tuyên Hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất và tài sản gắn liền với đất được ký kết giữa hai bên vô hiệu, ông Lộc phải trả cho vợ chồng ông Nghiệp 60m². Không đồng ý phán quyết này vì diện tích đất bị chiếm là 191,3m², nguyên đơn kháng cáo. Tại phiên xử phúc thẩm vào tháng 4-2011, TAND tỉnh Kiên Giang tuyên công nhận quyền sử dụng đất và tài sản gắn liền với đất tại số 18 Mai Thị Hồng Hạnh là của vợ chồng ông Nghiệp.
Những tưởng ông Nghiệp và bà Nguyệt đã có thể nhận lại tài sản của mình, bất ngờ tháng 11-2012, Tòa Dân sự TAND tối cao xét xử giám đốc thẩm vụ án, tuyên hủy cả bản án sơ thẩm và bản án phúc thẩm, giao hồ sơ vụ án cho TAND TP Rạch Giá xét xử lại từ giai đoạn sơ thẩm. Cũng như lần trước, TAND TP Rạch Giá tiếp tục tuyên ông Lộc hoàn trả cho vợ chồng ông Nghiệp 60m² quyền sử dụng đất, quy ra thành tiền là 526 triệu đồng; giữ nguyên hiện trạng nhà và đất tại số 18 Mai Thị Hồng Hạnh cho vợ chồng ông Lộc tiếp tục sở hữu, sử dụng.
Phán quyết thiếu khách quan
Khi tuyên bản án trên, TAND TP Rạch Giá đã bỏ qua nhiều lời khai, chứng cứ phù hợp với thực tế. Trong đơn kiến nghị gửi TAND TP Rạch Giá, cô ruột và các chị gái, em gái của bà Nguyệt và ông Lộc cùng làm chứng rằng nhà và đất ở địa chỉ 18 đường Mai Thị Hồng Hạnh là của vợ chồng bà Nguyệt; việc ông Lộc giả mạo chữ ký chị ruột để chiếm đoạt nhà, đất của chị gái và anh rể là việc làm trái pháp luật, trái đạo đức xã hội. Tương tự, ông Lê Thành Nhung (con rể ông Huỳnh Phúc Khai, sống cùng gia đình vợ, cũng là hàng xóm kế cận với vợ chồng ông Nghiệp) xác nhận mảnh đất và căn nhà có nguồn gốc do cha mẹ vợ của ông sang nhượng cho ông Nghiệp, bà Nguyệt. Ông khẳng định: “Vào thời điểm đó, tôi là tổ trưởng khu vực này và là người đại diện nhận quyết định của UBND tỉnh cấp GCN cho các hộ. Lộc và Lan (vợ ông Lộc - PV) nhận giấy chủ quyền mảnh đất 191,3m² từ tôi giao, thay bà Nguyệt giữ giùm”. Thế nhưng những lời khai này không được hội đồng xét xử xem xét.
Về việc cấp GCN cho hộ bà Phạm Kim Nguyệt, tại công văn số 934/UBND-NCPC ngày 5-10-2011 gửi TAND tỉnh Kiên Giang, UBND tỉnh Kiên Giang khẳng định trình tự, thủ tục được thực hiện đúng theo quy định của pháp luật. Tại công văn số 1178/UBND-NCPC ngày 4-11-2013 gửi TAND TP Rạch Giá, UBND tỉnh Kiên Giang cũng xác nhận đối tượng được cấp GCN là hộ gia đình bà Nguyệt - do bà Nguyệt làm đại diện, diện tích 191,3m² đất là tài sản chung của vợ chồng bà Nguyệt và các con bà Nguyệt. Tuy nhiên, trong quá trình giải quyết vụ án, TAND TP Rạch Giá không đưa UBND tỉnh Kiên Giang tham gia tố tụng với tư cách là người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan để UBND tỉnh Kiên Giang thực hiện quyền của mình, chứng minh việc cấp GCN là đúng theo quy định như các văn bản nói trên. Điều này đã vi phạm nghiêm trọng về thủ tục tố tụng, ảnh hưởng đến việc xác định sự thật khách quan của vụ án.
Hy vọng tại phiên xử sắp tới, tòa án sẽ ra phán quyết hợp lý, hợp tình, tài sản của ai thì trả lại cho người đó để đảm bảo tính công minh của pháp luật.
ÁI CHÂN
