Thời khắc thiêng liêng ngày 27-7-2025, tại Đền thờ liệt sĩ Trường Sơn Thượng Trạch (Quảng Trị), ngoài lễ cầu siêu dành cho các anh hùng liệt sĩ, các nhà sư và phật tử cùng bà con các dân tộc, nơi đây còn cầu siêu cho những người đã ngã xuống trong cuộc chiến do kẻ thù xâm lược gây ra. Có lẽ vì thế, lễ cầu siêu diễn ra trong ba ngày mưa gió, bão bùng, lại càng thêm linh thiêng và đậm ý nghĩa nhân văn sâu sắc.
Ngôi đền thờ liệt sĩ trên đỉnh Cà Roòng cao chót vót này là công trình văn hóa tâm linh nối dài của chương trình “Nghĩa tình Trường Sơn” do Báo Sài Gòn Giải Phóng tổ chức cách nay 15 năm. Nối dài bởi lẽ phần lớn những người thực hiện xây dựng ngôi đền thờ linh thiêng trên đường Tây Trường Sơn này là cán bộ, phóng viên, nhân viên Tạp chí Nông thôn Việt.
Với lòng biết ơn, thành kính đối với những anh hùng liệt sĩ, họ đã và đang tiếp tục thực hiện công việc từ trái tim nghĩa tình. Với sự tài trợ của Liên Việt Bank - nơi có Chủ tịch HĐQT là con trai một người lính Trường Sơn - họ đã kết nối với Bộ đội Biên phòng và Tỉnh đoàn Quảng Bình (trước đây) để xây dựng nên ngôi đền linh thiêng nơi miền biên ải, như một cột mốc biên cương để lại cho muôn đời con cháu.
Tôi đã dự nhiều lễ cầu siêu như thế. Mỗi sự kiện tâm linh đều có nét riêng. Nhưng lần này mang vẻ huyền bí, mộng mị kỳ lạ. “Trường Sơn đông nắng tây mưa”, giáp biên giới Việt - Lào, tháng 7 mưa dầm dề. Trung tá Thống, Đồn trưởng Đồn Biên phòng Cà Roòng nói: “Mưa gì thì mưa, nhưng khi làm lễ sẽ tạnh”. Quả nhiên, khi chương trình nghệ thuật “Hát cho người nằm xuống” bắt đầu, thì mưa ngớt, trời tạnh.
Mùa gió Lào khắc nghiệt mà tiết trời se lạnh như chớm thu Hà Nội. Lạ nữa, bướm trắng từng đàn bay về như những cánh hoa giữa đại ngàn huyền thoại. Từ bậc thềm khởi đầu lên chính điện ngôi đền thờ, 288 ngọn nến lung linh như những giọt mắt của người thiên cổ.
Tôi bỗng nhớ đến lễ cầu siêu của nhân dân Bình Thuận (trước đây) dành cho các liệt sĩ trẻ, những người đã hy sinh trong khi làm nhiệm vụ diễn tập trên “trường bắn Mây Tàu” cách đây không lâu. Ngày 25-7, trước khi lên dự lễ nhập tượng Chủ tịch Hồ Chí Minh và cầu siêu tại đền thờ liệt sĩ trên đỉnh Cà Roòng này, tôi đã cùng các tướng lĩnh thuộc Ban Liên lạc truyền thống Sư đoàn 5 đến thắp hương tưởng nhớ các liệt sĩ tuổi đôi mươi.
Tôi đã chứng kiến một cụ bà trên 90 tuổi vật vã khóc thương, và tiếng kinh cầu huyền ảo vang lên, cầu nguyện cho cháu nội của bà cùng 11 chiến sĩ trẻ đã hy sinh trong cuộc diễn tập kể trên. Tôi không cầm được nước mắt.
Cùng Trung tướng Lưu Phước Lượng, Trưởng Ban Liên lạc Cựu chiến binh Sư đoàn 5 - thắp hương tưởng nhớ những liệt sĩ trẻ, tôi thầm thì: “Ngày trước dấn thân vào cuộc kháng chiến giải phóng và bảo vệ đất nước, chúng tôi đã chuẩn bị tâm thế hy sinh, trở thành liệt sĩ. Kết thúc chiến tranh, mang trên người thương tích, chúng tôi sống sót trở về. Nay, các em thực hiện nghĩa vụ quân sự, vì nhiệm vụ thiêng liêng mà hiến dâng tuổi 20, trở thành liệt sĩ”.
Nghe tôi thì thầm trò chuyện, Trung tướng Lưu Phước Lượng cũng không cầm lòng được, xúc động nói: “Phẩm chất Bộ đội Cụ Hồ luôn tỏa sáng, dù bất cứ thời nào, hoàn cảnh nào, nếu người lính quên mình vì nhiệm vụ”. 12 liệt sĩ của Sư đoàn 5 hy sinh trong huấn luyện cách đây không lâu chính là những anh Bộ đội Cụ Hồ như thế...
Trên đỉnh Trường Sơn, dự lễ cầu siêu trong thời khắc linh thiêng kỷ niệm 78 năm Ngày Thương binh - Liệt sĩ, tôi lại nghĩ đến các Anh hùng Liệt sĩ trẻ của Sư đoàn 5 mà mới đây tôi đến viếng thăm.
Họ đích thực là Bộ đội Cụ Hồ!
