Không chỉ làm hại da tay như gây bong da, khô da, gây dị ứng… khi tiếp xúc bên ngoài, các hóa chất được sử dụng trong nước rửa chén dỏm không thương hiệu, đang bán trên thị trường còn có thể gây ngộ độc mãn tính và nhiều bệnh về đường tiêu hóa khác cho con người. Thế nhưng nó vẫn tồn tại…

• “Nước rửa chén”= hóa chất + nước lã

Nước rửa chén không có nhãn hiệu bán tại các chợ..

Sau nhiều ngày thăm dò, cuối cùng tôi cũng tìm tới được “phân xưởng” điều chế nước rửa chén vô danh của T, nằm trong con hẻm phường 22 quận Bình Thạnh, TPHCM. Gọi là xưởng nhưng thực ra đó chỉ là một căn phòng trọ diện tích chưa đầy 10m2. Bên trong không có bất kỳ loại máy móc nào ngoài những chiếc xô, chậu, can bằng nhựa và gần 10 bao hóa chất dùng để điều chế nước rửa chén.

“Chuyên gia” nước rửa chén T quả quyết: Quy trình và phương tiện điều chế nước rửa chén rất đơn giản, bất cứ người nào cũng có thể làm được. Đầu tiên cho chất lỏng LAS vào chậu khuấy tròn cho đến khi nó hòa tan vào nước và chuyển thành màu trắng.

Bước thứ 2: cho xút (NaOH) vào và lại khuấy đều cho đến khi các viên xút tan ra. Bước 3… Bước 4…. Cho đến bước 7. Tai tôi nghe muốn lùng bùng. Còn T vẫn tiếp tục: Kết quả thu được là một hỗn hợp sền sệt mà người ta gọi chung là nước rửa chén. Chi phí để sản xuất mỗi lít nước rửa chén vào khoảng 1.200đ và được bán với giá từ 1.800 đến 2.000đ/lít. Mỗi tháng T cho “xuất xưởng” từ 2.000 đến 3.000 lít.

Một nhân viên bán hóa chất tại cửa hàng số 40 chợ Kim Biên cho biết: Hiện nay, có rất nhiều cách điều chế nước rửa chén, vì mỗi “nhà sản xuất” lại có “bí quyết”, công thức điều chế riêng. Tuy nhiên, tôi thấy người ta đều mua các loại hóa chất có tính tẩy rửa cực mạnh như LAS, xút, Natri Sunphat, chất tẩy (Tripoly), Amol Clorua và các chất phụ như màu công nghiệp, hương liệu, chất tạo đặc HEC… về để pha chế nước rửa chén.

• Quản lý lỏng lẻo, hàng dỏm bán công khai

Khi có mặt tại cửa hàng tạp hóa số 6A đường Vũ Tùng, phường 2, quận Bình Thạnh, trước mắt tôi là hàng trăm lít nước rửa chén dỏm được bày bán công khai. Chỉ vào những chai nước rửa chén xanh xanh, vàng vàng bày trước cửa hàng, chị bán hàng đon đả mời chào: Mua đi, 2.000 đồng/lít. Chai “nước suối” (0,5 lít) hai ngàn, chai “Coca” (1,5 lít) bốn ngàn rưỡi, can “dầu ăn”(5 lít) mười ngàn…”.

Thấy tôi ngập ngừng, chị chủ quầy tạp hóa vội trấn an: “Em cứ xài đi. Không việc gì đâu mà sợ”. Tôi hỏi: Thế chị bán hàng không nhãn mác thế này không sợ công an hay quản lý thị trường “hỏi thăm sức khỏe” à? Chị chủ cửa hàng lập tức thay đổi thái độ: “Có mua không mà hỏi lắm thế? Người ta bán đầy đấy thôi, có ai nhắc nhở gì đâu”.

Quả thực, tại nhiều cửa hàng tạp hóa khác cũng như các chợ ở TPHCM như: Chợ Lớn, chợ Nhỏ, chợ Bình Chánh, chợ Bà Chiểu, chợ Gò Vấp, chợ Thủ Đức, chợ Thị Nghè, chợ Phước Long… đều bày bán công khai, tràn lan các loại nước rửa chén không thương hiệu này.

Chị Yến chủ sạp 32B, chợ Tân Sơn Nhất, phường 2, quận Gò Vấp cho biết: Dù không có thương hiệu, chất lượng kém hơn so với các mặt hàng nước rửa chén có đăng ký chất lượng, được phép lưu hành trên thị trường như Sunlight hay Mỹ Hảo và làm hại da tay, nhưng do giá “mềm” nên mặt hàng này rất dễ bán. Mỗi tháng chỉ riêng sạp của chị Yến cũng bán được trên 1000 lít. Khách hàng chủ yếu là những nhà hàng, quán ăn, tiệm cà phê… mua về sử dụng vì giá rẻ.

Việc buôn bán hàng giả hàng nhái như thế này không chỉ gây thiệt hại về mặt kinh tế cho các nhà sản xuất, kinh doanh chính đáng, mà còn ảnh hưởng đến sức khỏe của người dân.

TIẾN ĐẠT