Thế nhưng, sau hơn 2 năm hoàn thành và bàn giao cho tỉnh Bình Thuận, khu tái định cư do Bộ NN-PTNT làm chủ đầu tư này hiện vẫn chưa được đưa vào sử dụng, nhiều hạng mục bị mất trộm và xuống cấp, thậm chí một số người dân còn tận dụng để nhốt trâu, bò.
Khởi công năm 2009, Dự án tưới Phan Rí - Phan Thiết là công trình thủy lợi đầu tiên của Việt Nam được tài trợ bằng vốn vay ODA của Nhật Bản (1.300 tỷ đồng). Mục tiêu của dự án là cấp nước tưới cho 15.700ha đất canh tác, trong đó cấp nước tưới trực tiếp cho 10.500ha, bổ sung nguồn nước tưới 5.200ha đất của các xã thuộc huyện Bắc Bình; xây dựng mới 4 khu tái định cư, 8 khu tưới mẫu. Theo thống kê, việc triển khai dự án đã khiến trên 1.600 hộ dân đã bị ảnh hưởng. Tháng 10-2015, Bộ NN-PTNT đã làm lễ khánh thành công trình và bàn giao cho Sở NN-PTNT tỉnh Bình Thuận sử dụng. Ngày Khu tái định cư C2 được hoàn thành và bàn giao cho tỉnh Bình Thuận, người dân nghèo tại các xã Phan Lâm, Phan Sơn của huyện Bắc Bình vô cùng phấn khởi. Thế nhưng, mặc người dân mòn mỏi chờ đợi, khu tái định cư khang trang, được đầu tư bài bản với đầy đủ đường, trường, trạm vẫn bị bỏ hoang một cách lãng phí. Chúng tôi có mặt tại nơi đây đúng dịp tròn 2 năm khi dự án hoàn thành, thì chứng kiến cổng chính, cổng phụ, cửa nẻo các hạng mục của dự án như trạm y tế, nhà văn hóa, trường học… mở toang, gia súc vô tư vào phóng uế bừa bãi, còn người trông coi thì không thấy đâu.
Trong khi nhiều hộ dân xã Phan Lâm, Phan Sơn thiếu đất ở thì một khu dân cư được xây dựng xong lại bị bỏ hoang Ông K’Tâm, Chủ tịch UBND xã Phan Lâm, thừa nhận: “Dù UBND huyện Bắc Bình có thuê một bảo vệ để trông coi, nhưng thời gian qua, do chưa có người ở nên công trình đang bị xuống cấp, kẻ gian đột nhập lấy đi nhiều ổ khóa, phá hoại hệ thống điện…”.
Chứng kiến cảnh khu dân cư tiền tỷ bị bỏ hoang, anh Lương Minh Thanh (xã Phan Lâm) nói: “Nhiều người dân gần đây thường tận dụng các phòng trống để nhốt trâu, bò... Dân nơi đây thì nghèo, nhà cửa rách nát mà dự án đẹp thế này lại bỏ hoang, đúng là quá lãng phí”. Có con học cách nhà gần 10 cây số, anh Minh Thôi, chia sẻ: “Trường con tôi học thì đang quá tải, các cháu phải chen chúc. Ở đây có trường to, sạch đẹp lại bỏ hoang”. Ông K’Tâm cho biết, dự án được đầu tư các hạng mục trường học, nhà điều hành thôn, trạm y tế và 607 lô đã được phân sẵn để bán cho người dân. Mục đích của dự án nhằm chuyển các hộ bị thu hồi đất do ảnh hưởng bởi Dự án tưới Phan Rí - Phan Thiết; các hộ nghèo, cận nghèo thuộc 2 xã Phan Sơn và Phan Lâm và dân di cư tự do đã sống lâu năm ở địa phương được ổn định cuộc sống. “Ngay sau khi dự án hoàn thành và được bàn giao, UBND xã đã thực hiện chủ trương của tỉnh thông báo rộng rãi cho bà con. Bước đầu, 27 hộ dân bị ảnh hưởng bởi dự án tưới được ưu tiên đăng ký mua đất với 32 lô. Tuy nhiên, đến nay do khung giá đất chưa thống nhất nên bà con chưa tiếp cận được dự án”, ông K’Tâm, cho biết. Bị thu hồi đất để phục vụ dự án tưới đã hơn 2 năm nay, gia đình ông K’Sên (xã Phan Lâm) lo lắng: “Tôi nghe chính quyền nói sẽ bố trí tái định cư cho gia đình tôi từ hơn 2 năm nay, nhưng đến nay chưa thấy đâu. Đi lên hỏi xã, lãnh đạo bảo phải chờ. Hiện gia đình tôi đang phải ở trong căn nhà dựng tạm, con cháu đi học thì xa. Rất mong chính quyền các cấp sớm xem xét để chúng tôi ổn định cuộc sống”. Trước tình hình khu tái định cư bị bỏ hoang, mới đây sau khi đi kiểm tra thực tế, ông Phạm Văn Nam, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Bình Thuận đã yêu cầu UBND huyện Bắc Bình khẩn trương dọn dẹp vệ sinh, kiểm tra lại toàn bộ hạng mục của dự án đang bị xuống cấp, tính toán lại, sớm đưa ra phương án sử dụng hiệu quả, tránh để lãng phí.
