Phòng chống cháy nổ khi sử dụng xe điện

Khi chuyển từ xe xăng sang xe điện, làm thế nào để bảo đảm an toàn phòng cháy chữa cháy (PCCC) trong quá trình sử dụng cũng như việc cất giữ xe ở các bãi xe, hầm chung cư…, được người dân đặc biệt quan tâm.

Bình chữa cháy xe điện giá bán gấp 3 lần

Tại cửa hàng bán xe máy VinFast ở phường Tân Bình, anh N.N.T - nhân viên bán hàng cho hay, các loại xe máy điện ở cửa hàng trưng bày có giá từ 12-25 triệu đồng/chiếc, với chính sách bảo hành pin 5 năm. Khi chúng tôi hỏi về dụng cụ PCCC cho xe điện, anh T. nói qua loa, cửa hàng chỉ bán xe và có chính sách hỗ trợ bảo hành pin, còn việc chữa cháy cho xe thì không rành. Anh T. khuyên nên đến cửa hàng bán dụng cụ PCCC để tìm hiểu. Chúng tôi ghé một showroom bán ô tô điện ở phường Hiệp Bình thì cũng được nhân viên tư vấn tương tự.

Trên thị trường, việc mua dụng cụ PCCC khá dễ dàng. Các cửa hàng bán dụng cụ PCCC đều bày bán bình chữa cháy chuyên dùng cho xe máy, ô tô điện.

Chị Trần Thị Trâm, Giám đốc Công ty TNHH ứng dụng công nghệ Lộc Phát, chủ cửa hàng bán dụng cụ PCCC tại địa chỉ 465 Nguyễn Oanh, phường Gò Vấp, cho biết hiện có bình chữa cháy đa năng gốc nước Hafico LITHI và bình chữa cháy đám cháy pin ORION VinaFoam, có giá từ 750.000-3.500.000 đồng/bình, tùy kích cỡ, cao gần gấp 3 lần so với bình chữa cháy thông thường. Cũng theo chị Trâm, khi xảy ra sự cố về pin xe điện, các bình chữa cháy này sẽ giảm nhiệt độ của pin đang cháy, ngăn chặn phản ứng cháy lan rộng; cắt nguồn cung cấp oxy cho đám cháy; tạo một lớp màng bảo vệ trên bề mặt pin và giảm nguy cơ tái cháy.

#5D.jpg
Người dân tham gia sự kiện khuyến mãi xe điện tổ chức tại công viên bờ sông Bạch Đằng, TPHCM. Ảnh: HOÀNG HÙNG

Theo chuyên gia phương tiện điện hóa Nguyễn Thúc Hoàng Linh, với xe chạy bằng xăng, dầu, chủ phương tiện có kiến thức phòng chống cháy nổ khá tốt, nhưng kinh nghiệm xử lý sự cố tương tự với xe điện còn rất thiếu. Vì thế, trong nhiều trường hợp sự cố nhỏ với xe điện, có thể không được xử lý tốt, gây hậu quả lớn hơn.

“Tốt nhất, chủ phương tiện xe máy, ô tô điện chỉ sử dụng pin, sạc chính hãng, chất lượng cao, không sạc pin quá lâu hoặc quá mức. Khi sử dụng, người dùng lưu ý không để pin tiếp xúc với nhiệt độ cao hoặc va đập mạnh”, ông Linh khuyến cáo; và cho rằng cách tốt nhất để hạn chế các sự cố cháy nổ xe điện là tuân thủ đúng quy trình sử dụng sản phẩm, bên cạnh đó việc trang bị thêm phương tiện PCCC dành cho xe điện cũng hết sức cần thiết.

Thiết kế lại hệ thống điện đồng bộ

Trước lo ngại của cộng đồng về nguy cơ cháy nổ khi sạc xe điện ở khu dân cư, ông Lê Thanh Hải, Giám đốc Trung tâm Tư vấn ứng dụng kinh tế - Viện Nghiên cứu phát triển TPHCM (HIDS), cho hay, nguy cơ cháy nổ chủ yếu đến từ hạ tầng đường điện kém chất lượng chứ không phải xe hay pin. Cụ thể, quá trình khảo sát ý kiến của các chuyên gia năng lượng cho thấy, nguyên nhân gây cháy nổ trong thời gian qua là do đường điện ở các khu nhà trọ, chung cư cũ, không đảm bảo.

Chính vì vậy, trong Đề án “Chuyển đổi xe 2 bánh từ xe xăng sang xe điện cho tài xế công nghệ và giao hàng tại TPHCM” vừa trình UBND TPHCM, HIDS đã đề xuất chính quyền địa phương tăng cường kiểm tra, khuyến nghị các chủ nhà trọ thiết kế lại hệ thống điện đồng bộ để đảm bảo cho việc sạc pin qua đêm và có kiểm tra, giám sát để đảm bảo an toàn.

Đối với ngành điện lực, ông Bùi Trung Kiên, Phó Tổng giám đốc Tổng Công ty Điện lực TPHCM (EVNHCMC), nhấn mạnh, ngành điện lực thành phố vừa có khuyến cáo biện pháp an toàn về phòng chống cháy nổ trong sử dụng điện tại cơ sở, hộ gia đình, nhất là trong quá trình chuyển đổi xe xăng sang xe điện.

Theo đó, thiết kế, lắp đặt, sử dụng hệ thống, thiết bị điện phải đảm bảo theo tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật và có nguồn gốc xuất xứ rõ ràng. Lắp đặt cáp dẫn, dây dẫn điện phải đặt trong khay cáp, thang cáp, hộp cáp hoặc rãnh cáp, ống luồn dây chuyên dùng.

Các cơ sở, hộ gia đình lắp thiết bị bảo vệ (aptomat, cầu chì…) phù hợp với công suất sử dụng đối với từng khu vực, từng thiết bị điện có công suất lớn. Các mối nối dây điện phải đảm bảo đúng kỹ thuật nối so le và được quấn băng keo điện. Không sử dụng nhiều thiết bị điện có công suất lớn cùng một ổ cắm để tránh quá tải, đặc biệt không sạc điện khi không có người ở nhà, không sạc qua đêm.

Về đảm bảo an toàn PCCC cho xe điện, ông Lê Văn Thịnh, nguyên Trưởng Phòng Giám định 1, Cục Giám định Nhà nước về chất lượng công trình xây dựng (Bộ Xây dựng), cho biết với trạm sạc trong tầng hầm chung cư, các nước đều không cấm tuyệt đối, song kèm theo điều kiện rất chặt.

Ở nước ta, thông thường thiết kế lưới điện của các chung cư, tòa nhà chỉ đủ để phục vụ nhu cầu sinh hoạt của người dân sống trong đó. Khi có thêm các trạm sạc xe điện phát sinh, có thể gây thêm áp lực lên điện lưới tòa nhà, khiến điện lưới không đáp ứng được, gây ra vấn đề an toàn PCCC. Một khi pin xe điện bén lửa thì không chỉ đơn thuần là bùng cháy mà còn sinh nhiệt cực cao, kèm khói độc dày đặc, gây nguy hiểm tính mạng cho cư dân sinh sống trong tòa nhà, chung cư.

Chính vì thế, đối với các chung cư đã đưa vào sử dụng, nếu muốn lắp đặt các trạm sạc xe điện trong tầng hầm để xe của công trình thì thuộc diện cần thẩm duyệt thiết kế về PCCC. Các dự án nhà chung cư cao tầng sau này có hạng mục lắp đặt trạm sạc xe điện thì buộc phải đưa vào thiết kế cơ sở, thiết kế kỹ thuật và tiến hành thẩm định, phê duyệt trước khi thi công. Việc này không chỉ bảo đảm an toàn tài sản mà trên hết chính là bảo vệ an toàn tính mạng cho người dân.

Phạt nặng nếu không có giải pháp PCCC khu vực sạc pin xe điện

Luật sư Đinh Công Hưng, Trưởng Văn phòng Luật sư Đinh Công Hưng (thuộc Đoàn Luật sư TPHCM), cho biết, Chính phủ vừa ban hành Nghị định số 106/2025/NĐ-CP quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực PCCC và cứu nạn, cứu hộ, với nhiều chế tài đáng lưu ý.

Theo đó, hành vi không có giải pháp ngăn cháy đối với khu vực sạc điện cho xe động cơ điện tập trung trong nhà có thể bị phạt từ 40-50 triệu đồng; phạt từ 10-15 triệu đồng đối với hành vi không duy trì thiết bị điện phòng nổ đã được lắp đặt; và từ 20-25 triệu đồng nếu không trang bị, lắp đặt thiết bị điện phòng nổ theo quy định.

Về hệ thống thiết bị, hành vi không trang bị, lắp đặt hệ thống báo cháy, chữa cháy hoặc không trang bị phương tiện chữa cháy, cứu nạn, cứu hộ cơ giới cũng bị xử phạt ở mức cao nhất là 50 triệu đồng. Nếu thiết bị được lắp đặt nhưng không đáp ứng tiêu chuẩn kỹ thuật, mức phạt từ 30-40 triệu đồng.

Tin cùng chuyên mục