Hội thảo có sự tham dự của Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo (GD-ĐT) Phùng Xuân Nhạ, Giám đốc ĐHQGHN Nguyễn Kim Sơn, Giám đốc điều hành mạng lưới AUN - ông Choltis Dhirathiti, đại diện các cơ sở giáo dục đại học (GDĐH) và các nhà khoa học.
Phát biểu tại hội thảo, Bộ trưởng Bộ GD-ĐT Phùng Xuân Nhạ đánh giá, việc xây dựng và vận hành hệ thống như bộ chỉ số UPM có rất nhiều ý nghĩa. Trước hết, là một trung tâm dữ liệu và phân tích, UPM có thể hỗ trợ tư vấn cho hệ thống GDĐH quốc gia, cũng như các cơ sở GDĐH trong nước và trong khu vực. Các cơ sở GDĐH có thể sử dụng các tiêu chí của UPM để tự đánh giá kết quả các hoạt động, đồng thời sử dụng UPM như một công cụ để quản trị chiến lược, phát triển thương hiệu, phát triển đối tác. Người học có được những thông tin chính xác về các trường đại học để có thể lựa chọn trường, lựa chọn lĩnh vực, ngành nghề đào tạo phù hợp với năng lực, sở trường. Người sử dụng lao động có cơ sở để xây dựng chiến lược nhân sự, kế hoạch tuyển dụng và hợp tác chuyển giao tri thức.
Bộ trưởng Phùng Xuân Nhạ khuyến khích các cơ sở GDĐH Việt Nam nghiên cứu áp dụng và cũng khuyến nghị các trường đại học của các nước ASEAN tham khảo áp dụng các bộ chỉ số đánh giá có tính hữu dụng, hiệu quả, để đánh giá, đối sánh chất lượng các cơ sở GDĐH ở các nước trong khu vực. Quá trình áp dụng này sẽ góp phần thực hiện hiệu quả việc tham chiếu khung trình độ các quốc gia với khung tham chiếu các trình độ của ASEAN.
Các đại biểu tham dự hội thảo Theo Giám đốc ĐHQGHN Nguyễn Kim Sơn, Chương trình khoa học và giáo dục quốc gia, nhóm nghiên cứu của ĐHQGHN do GS Nguyễn Hữu Đức làm trưởng nhóm đã thành công nghiên cứu những đặc trưng của đại học thích ứng với cách mạng công nghiệp 4.0 và xây dựng bộ tiêu chí để đánh giá mức độ thích ứng đó. Một trong những kết quả chính là hệ thống xếp hạng đối sánh chất lượng giáo dục đại học UPM.
Phát biểu trực tuyến tại hội thảo, Tiến sĩ Choltis Dhirathiti - Giám đốc điều hành mạng lưới các trường Đại học Đông Nam Á (AUN) đánh giá, Ban thư ký AUN hết sức ủng hộ UPM bởi vì UPM đã mở ra một tiếp cận mới trong lĩnh vực đối sánh chất lượng đại học, với 8 nhóm tiêu chí cùng 54 chỉ báo có tính tổng hợp cao. UPM có thể cung cấp các thông tin có độ tin cậy cao phục vụ cho đối sánh và đánh giá trường đại học một cách toàn diện và tổng hợp. Những thông tin đó rất hữu ích cho trường đại học không chỉ để quản trị chất lượng và mục tiêu mà còn giúp đưa ra các quyết định quan trọng trong việc lựa chọn các đối tác hợp tác. Các thông tin đó cũng rất quan trọng đối với người học, giúp họ đưa lựa chọn được các cơ sở giáo dục đại học phù hợp để học tập. Điều này đặc biệt có ý nghĩa khi ngày nay việc chuyển dịch người học và nhu cầu học tập ở nước ngoài ngày càng tăng.
Với sự tin tưởng và đánh giá cao, Ban thư ký AUN giới thiệu hệ thống đối sánh chất lượng trường đại học UPM với các trường đại học trong cộng đồng ASEAN. Cho đến nay đã có hơn 10 trường đại học trong khu vực tự nguyện tham gia hệ thống đánh giá này, trong số đó có 5 trường đã cung cấp đầy đủ dữ liệu, được UPM thẩm định, xác thực, đánh giá và gắn sao. Hơn 20 trường đại học ở Việt Nam cũng đã tham gia đợt này.
Tại hội thảo, Bộ GD-ĐT Việt Nam và ĐHQGHN thời công bố kết quả xếp hạng đối sánh và gắn sao lần đầu tiên cho 30 cơ sở giáo dục Việt Nam và ASEAN.
UPM là sản phẩm do nhóm nghiên cứu ĐHQGHN thực hiện dưới sự tài trợ của Chương trình khoa học giáo dục cấp quốc gia do Bộ GD-ĐT chủ trì. GS-TS Nguyễn Hữu Đức, nguyên Phó Giám đốc ĐHQGHN, người trực tiếp phụ trách hệ thống này cho biết, top 1.000 đại học thế giới chiếm khoảng 3%. UPM quan tâm đến 97% với hơn 28.000 trường đại học còn lại, gồm đông đảo các cơ sở GDĐH Việt Nam và khu vực, với vai trò và đóng góp lớn nhưng chưa được đánh giá đúng mực. Hệ thống này giúp các cơ sở GDĐH xác định, quản trị mục tiêu chiến lược, hướng tới đạt chuẩn top 100 của đại học châu Á. Nhiều tiêu chí gắn với các mốc chuẩn của đại học định hướng nghiên cứu quy định tại Nghị định 99/2019/NĐ-CP của Việt Nam hướng dẫn thi hành Luật Giáo dục đại học.
Theo đó, các trường đại học (đặc biệt là các đại học định hướng nghiên cứu) đạt chuẩn 5 sao là các trường đã có khả năng tiếp cận nhóm 100 châu Á, có chất lượng hàng đầu quốc gia và bắt đầu có uy tín quốc tế. Các đại học 4 sao là các có uy tín trong nước và khu vực. Các trường đại học 3 sao thực hiện tốt chức năng đào tạo theo phân khúc thị trường và có thể tham gia vào việc trong đổi sinh viên trong khu vực.
Đến nay, đã có gần 40 trường đại học Việt Nam và ASEAN tự nguyện tham gia sử dụng bộ tiêu chí UPM để đối sánh chất lượng. Kết quả đối sánh chất lượng và gắn sao cho thấy một bức tranh chân thực và tích cực về chất lượng các trường đại học Việt Nam và khu vực, mang thông tin hữu ích, nhiều chiều đến các bên liên quan từ các trường đại học, đến sinh viên, nhà tuyển dụng và nhà quản lý. Đến nay, UPM đã hỗ trợ, tư vấn cho các trường đại học Việt Nam và khu vực ASEAN tự nguyện tham gia, thu thập và thẩm định cơ sở dữ liệu từ nhiều nguồn, trong đó có cả dữ liệu kiểm định chất lượng.
Theo kết quả ban đầu, các cơ sở GDĐH định hướng nghiên cứu đạt tiêu chuẩn 5 sao bao gồm: Trường ĐH Khoa học Tự nhiên (ĐHQGHN), Trường ĐH Công nghệ (ĐHQGHN), Trường ĐH Bách khoa Hà Nội và ĐH Kasetsar (Thái Lan).
Nhóm cơ sở GDĐH định hướng nghiên cứu đạt tiêu chuẩn 4 sao gồm: Trường ĐH Y-Dược (ĐH Huế), Trường ĐH Khoa học (ĐH Huế), Trường ĐH Sư phạm (ĐH Huế), Trường ĐH Sư phạm Hà Nội, Trường ĐH Dược Hà Nội, Trường ĐH Vinh, Trường ĐH Thủy Lợi, Trường ĐH Mỏ-Địa chất, Trường ĐH Giao thông Vận tải, Trường ĐH Phenika và ĐH Burapha (Thái Lan) và ĐH Malang (Indonesia).
Trường ĐH Kinh tế thuộc ĐH Huế là trường ĐH khối khoa học xã hội đầu tiên đánh giá theo định hướng nghiên cứu đạt chuẩn 3 sao.
Theo định hướng ứng dụng, đạt chuẩn 4 sao có các trường: Trường ĐH Ngoại Thương, Học viện Ngoại giao, Trường ĐH Thủ Dầu Một, Trường ĐH Quy Nhơn, Trường ĐH Nguyễn Tất Thành, ĐH West Visayas (Philippines).
Nhóm 3 sao có: Trường ĐH Thành Đô, Trường ĐH Nam Cần Thơ, Trường ĐH Tây Đô, Trường ĐH Phan Thiết, ĐH Centro Escalar.
