Hiệp định thương mại tự do (FTA) Mỹ - Hàn Quốc phiên bản mới sau khi được chính phủ hai nước ký kết đã gặp phản ứng dữ dội từ dư luận Hàn Quốc. Người Hàn Quốc cho rằng nước này đã phải nhượng bộ Mỹ quá nhiều, nhất là trong ngành công nghiệp ô tô.
Theo tờ Korea Times, các đảng đối lập tại Quốc hội Hàn Quốc tuyên bố sẽ ngăn cản việc phê chuẩn này. Ông Sohn Hak-kyu, Chủ tịch đảng Dân chủ đối lập (DP) ước tính rằng FTA Mỹ - Hàn làm Seoul thiệt hại 3.000 tỷ won (2,64 tỷ USD) trong khi hưởng lợi chỉ có 300 tỷ won. DP cho biết sẽ liên kết với nhiều đảng phái khác và các tổ chức dân sự ngăn chặn FTA.
Các đảng đối lập Hàn Quốc chỉ ra rằng thời gian đàm phán FTA quá gấp gáp, lại diễn ra trong bối cảnh an ninh Hàn Quốc phụ thuộc nhiều vào lực lượng Mỹ và mối quan hệ liên Triều đang căng thẳng sau vụ bắn pháo ngày 23-11. Đảng Tiến bộ Tự do (LFP) ra tuyên bố viết: “Chính phủ thất bại trong việc bảo vệ lợi ích quốc gia thông qua các cuộc đàm phán trong thời điểm Hàn Quốc đang rất cần hợp tác quân sự với Mỹ”. Nhiều nghị sĩ đối lập gọi FTA với Mỹ “làm bẽ mặt” Hàn Quốc.
Ở phía chính phủ, tờ Chosun Ilbo dẫn lời Bộ trưởng Thương mại Hàn Quốc Kim Jong-hoon bác bỏ lập luận cho rằng Hàn Quốc đã nhượng bộ Mỹ. Ông cho rằng đó là một FTA hai bên cùng có lợi. Theo ông, khi FTA có hiệu lực sẽ thúc đẩy kinh tế Hàn Quốc tăng trưởng 6%, tạo thêm 340.000 công việc mới. Ngược lại, theo ước tính của Ủy ban Thương mại quốc tế Mỹ, FTA với Hàn Quốc sẽ làm gia tăng xuất khẩu của Mỹ vào Hàn Quốc lên 11 tỷ USD mỗi năm.
So với FTA phiên bản năm 2007, FTA lần này có một số thay đổi, nhất là về thuế nhập khẩu ô tô. Mỹ sẽ loại bỏ mức thuế 2,5% với ô tô nhập khẩu từ Hàn Quốc trong vòng 4 năm thay vì ngay lập tức như trước. Phía Hàn Quốc cũng sẽ cắt giảm ngay (sau khi FTA có hiệu lực) thuế nhập khẩu xe hơi Mỹ từ 8% xuống còn 4%. Mỗi nhà sản xuất ô tô của Mỹ có thể xuất sang Hàn Quốc 25.000 chiếc/năm. Hàn Quốc cũng sẽ được phép duy trì 25% thuế trên thịt heo nhập khẩu từ Mỹ cho đến năm 2016 (muộn hơn 2 năm so với FTA ban đầu). Riêng vấn đề nhập khẩu thịt bò Mỹ, hai bên không đưa vào FTA lần này vì lo ngại sẽ bùng lên phản đối từ phía Hàn Quốc.
Thế nhưng những khó khăn cuối cùng vẫn còn đó. Về lý thuyết, đảng Đại dân tộc (GNP) cầm quyền chiếm 172 ghế trong tổng số 299 ghế trong Quốc hội. Đó sẽ là thế mạnh để thông qua FTA. Phía Mỹ, đảng Cộng hòa chiếm đa số tại Hạ viện cũng là một điều kiện thuận lợi để thông qua FTA với Hàn Quốc vì đảng Cộng hòa được xem là ủng hộ tự do mậu dịch hơn so với đảng Dân chủ. Tuy nhiên, Quốc hội Mỹ sẽ còn rất nhiều dự luật quan trọng hơn đang chờ thông qua, do đó sẽ khó mà mong đợi họ sớm thông qua FTA với Hàn Quốc.
Người ta cũng lo ngại lịch sử lặp lại giống như năm 2008, khi nhiều đại biểu Quốc hội thuộc đảng Dân chủ Hàn Quốc bao vây kéo dài 12 ngày (từ 26-12-2007) chiếm tòa nhà Quốc hội không cho thông qua FTA với Mỹ. Cuối cùng cơ quan lập pháp của Hàn Quốc cũng đã hoãn thông qua FTA. Rõ ràng là FTA Mỹ - Hàn còn phải vượt một rào cản khá lớn.
Khánh Minh
