- Hỏi: Vợ chồng tôi là Việt kiều tại Đức, đang có kế hoạch làm ăn ít năm nữa rồi sẽ hồi hương. Để chuẩn bị, vợ chồng tôi định mua trước một căn nhà tại TPHCM. Cho tôi hỏi, theo quy định của pháp luật Việt Nam, vợ chồng tôi có được sở hữu nhà tại Việt Nam không? (Anh Tuấn, Việt kiều Đức).
Trả lời: Thực hiện chính sách ưu đãi đối với kiều bào, từ nhiều năm qua Nhà nước ta đã bắt đầu cho phép bà con Việt kiều được mua nhà ở tại Việt Nam. Và quy định này được chính thức ghi nhận tại Luật Đất đai năm 2003 và Luật Nhà ở năm 2005. Từ đó đến nay, có khá nhiều Việt kiều được mua nhà tại quê hương. Tuy nhiên, phải hội đủ một số điều kiện luật định.
Cụ thể, theo quy định tại điều 121 Luật Đất đai và điều 126 Luật Nhà ở (đã được xác định lại tại Luật Sửa đổi Luật đất đai và Luật Nhà ở năm 2009), bà con Việt kiều thuộc các trường hợp sau đây được quyền sở hữu nhà ở để bản thân và các thành viên trong gia đình sinh sống tại Việt Nam:
* Người có quốc tịch Việt Nam.
* Người gốc Việt Nam thuộc diện về đầu tư trực tiếp tại Việt Nam theo pháp luật về đầu tư; người có công đóng góp cho đất nước; nhà khoa học, nhà văn hóa, người có kỹ năng đặc biệt mà cơ quan, tổ chức của Việt Nam có nhu cầu và đang làm việc tại Việt Nam; người có vợ hoặc chồng là công dân Việt Nam sinh sống ở trong nước.
Tuy nhiên, để được sở hữu nhà tại Việt Nam, bà con Việt kiều thuộc các trường hợp trên phải được cơ quan có thẩm quyền của Việt Nam cho phép cư trú tại Việt Nam từ 3 tháng trở lên.
Ngoài ra, Việt kiều không thuộc các trường hợp nêu trên nếu đã được cơ quan có thẩm quyền của Việt Nam cấp giấy miễn thị thực và được phép cư trú tại Việt Nam từ 3 tháng trở lên thì vẫn có quyền sở hữu nhà tại Việt Nam. Nhưng mỗi trường hợp chỉ được quyền sở hữu một nhà ở riêng lẻ hoặc một căn hộ chung cư.
- Hỏi: Vợ chồng tôi định mua một căn nhà ở Thủ Đức, chúng tôi yêu cầu bên bán bảo đảm việc ra sổ đỏ cho chúng tôi nhưng bên bán cho rằng, chỉ cần chứng thực hợp đồng tại phường là được rồi, sau đó chúng tôi có thể tự thực hiện việc xin cấp sổ đỏ trên cơ sở hợp đồng đó. Cho hỏi, làm như vậy có bảo đảm an toàn khi chúng tôi mua nhà không? (độc giả ở địa chỉ email: ….lan82@yahoo.com).
Trả lời: Việc mua bán nhà giữa vợ chồng chị với bên bán được thực hiện thông qua hợp đồng có công chứng, chứng thực là đúng. Tuy nhiên, nếu hợp đồng mua bán nhà của vợ chồng chị chỉ được chứng thực tại phường vẫn chưa đáp ứng đúng yêu cầu của pháp luật về mặt hình thức. Vì theo quy định tại Quyết định số 31/2011/QĐ-UBND mới đây của UBND TPHCM, kể từ ngày 1-6-2011, tất cả các hợp đồng về quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và các tài sản khác trên đất (trừ di chúc) sẽ không thực việc chứng thực tại UBND cấp phường, mà phải được công chứng tại các các tổ chức hành nghề công chứng.
Ngoài ra, để bảo bảo cho hiệu lực pháp lý của hợp đồng và quá trình trước bạ, sang tên sau đó, theo quy định tại điều 146 Nghị định 181 thì hợp đồng nói trên cần được phải được đăng ký tại Văn phòng đăng ký quyền sử dụng đất của quận.
ThS. Trương Trọng Hiểu
(Trường ĐH Kinh tế - Luật, ĐHQG TPHCM)
| |