(SGGPO). - Ngày 5-5, phiên họp Chính phủ thường kỳ tháng tư-phiên họp đầu tiên của Chính phủ nhiệm kỳ 2016-2021 sau 25 ngày kiện toàn đã kết thúc sau 2 ngày làm việc. Cuối giờ chiều 5-5, Văn phóng Chính phủ đã tổ chức họp báo về nội dung phiên họp. Bộ trưởng-Chủ nhiệm Văn phóng Chính phủ, người phát ngôn Chính phủ Mai Tiến Dũng và Bộ trưởng Bộ TT-TT Trương Minh Tuấn lần đầu tiên tham gia chủ trì buổi họp báo.
Người phát ngôn của Chính phủ đã trả lời đối với một số vấn đề mà báo chí và dư luận quan tâm.
*Phóng viên: Gần đây sự việc cá chết hàng loạt tại các tỉnh ven biển miền Trung đang gây tâm lý hoang mang, lo lắng cho người dân địa phương và khách du lịch. Xin cho biết nguyên nhân và chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ?
* Người phát ngôn của Chính phủ Mai Tiến Dũng: Việc hải sản chết tại một số tỉnh miền Trung vừa qua đã ảnh hưởng nghiêm trọng đến đời sống người dân, ảnh hưởng vệ sinh môi trường và du lịch. Thủ tướng, các Phó Thủ tướng Chính phủ đã quyết liệt chỉ đạo các Bộ, ngành, địa phương giải quyết vụ việc; tập trung vào những nội dung sau.
Thứ nhất, yêu cầu Bộ Tài nguyên và Môi trường, Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn chủ trì, phối hợp với các bộ Khoa học và Công nghệ, Công an, Quốc phòng, Công Thương, Y tế, Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam khẩn trương, trong thời gian sớm nhất làm rõ nguyên nhân gây hải sản chết.
Tuy nhiên, đây là vấn đề khoa học chuyên sâu, có tính liên ngành cao, Thủ tướng Chính phủ cũng đã giao Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ chủ trì, phối hợp với Chủ tịch Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam, các bộ ngành và các cơ quan chức năng huy động lực lượng các nhà khoa học, kể cả các nhà khoa học nước ngoài khẩn trương, sớm kết luận nguyên nhân gây chết hải sản, bảo đảm khách quan, khoa học, độc lập.
Lấy mẫu nội tạng cá chết để xét nghiệm. Ảnh: T.L
Thứ hai, giao Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn chủ trì, phối hợp với các bộ, ngành, địa phương liên quan rà soát, thống kê, kịp thời trình Thủ tướng Chính phủ phương án hỗ trợ ngư dân và hộ kinh doanh hải sản bị thiệt hại; bảo đảm ổn định cuộc sống, không để người dân thiếu đói do phải ngừng nuôi trồng, khai thác hải sản, đặc biệt là các hộ gia đình chính sách, hộ nghèo, khó khăn và trường hợp bị thiệt hại nặng.
Thứ ba, Bộ Công an chủ trì, phối hợp chặt chẽ với các Bộ, ngành, địa phương liên quan tập trung điều tra, làm rõ các vi phạm về môi trường tại khu vực miền Trung; bảo đảm an ninh trật tự, an toàn xã hội, xác định các đối tượng tung tin xuyên tạc, lợi dụng để kích động phá hoại, gây rối an ninh trật tự, chống Đảng, Nhà nước; xử lý nghiêm các hành vi vi phạm theo quy định của pháp luật.
Thứ tư, các Bộ, ngành và địa phương trong cả nước tiến hành rà soát, tăng cường kiểm tra thanh tra công tác bảo vệ môi trường, bảo đảm đúng các quy định về xả thải và quan trắc môi trường.
Giao Bộ Tài nguyên và Môi trường chủ trì phối hợp với các địa phương rà soát, kiểm tra tất cả các doanh nghiệp, khu công nghiệp xả thải ra môi trường biển, đặc biệt các cơ sở có tổng lượng thải lớn ra môi trường biển, bảo đảm khách quan, khoa học, đúng pháp luật, xử lý nghiêm vi phạm và khắc phục hậu quả. Khẩn trương báo cáo Thủ tướng Chính phủ về việc cấp phép, đánh giá tác động môi trường (ĐTM), giám sát hệ thống xả thải của Công ty TNHH Gang Thép Hưng Nghiệp Formosa, làm rõ trách nhiệm của cơ quan, cá nhân có liên quan; đồng thời triển khai ngay trạm quan trắc tự động từ điểm xả thải của nhà máy Formosa đến trạm quan trắc của Sở Tài nguyên và Môi trường Hà Tĩnh.
Thứ năm, giao các Bộ, ngành và địa phương liên quan chỉ đạo thu gom, xử lý hải sản chết, bảo đảm vệ sinh môi trường; tăng cường thanh tra, kiểm tra các mặt hàng thủy hải sản, bảo đảm an toàn thực phẩm; nghiêm cấm vận chuyển, tiêu thụ, kinh doanh, sử dụng hải sản chết làm thực phẩm, nguyên liệu thức ăn chăn nuôi dưới mọi hình thức.
Giao Bộ Y tế chủ trì, phối hợp với các Bộ: NN&PTNT, KH&CN, TN&MT và các cơ quan liên quan sớm xác định rõ độc tố (nếu có) trong các loại thuỷ hải sản ảnh hưởng đến sức khoẻ con người; khuyến cáo người dân sử dụng thuỷ hải sản bảo đảm an toàn.
Thứ sáu, giao Bộ Công Thương chủ trì cùng Bộ NN&PTNT và các địa phương chỉ đạo các doanh nghiệp kinh doanh, chế biến hải sản triển khai đồng bộ các giải pháp thu mua, tiêu thụ hải sản đánh bắt xa bờ đã được xác nhận bảo đảm an toàn. Thiết lập và công bố đường dây nóng trên các phương tiện thông tin đại chúng để tập trung chỉ đạo, tháo gỡ khó khăn kịp thời cho ngư dân.
Thứ bảy, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam chỉ đạo các tổ chức tín dụng liên quan nghiên cứu phương án miễn, giảm, khoanh nợ, giãn nợ những khoản vay cũ và tiếp tục cho vay mới để ngư dân phát triển sản xuất.
Thứ 8, Bộ Thông tin và Truyền thông chỉ đạo các cơ quan báo chí thực hiện việc đưa tin trung thực, chính xác, khách quan, đúng định hướng, có cơ sở khoa học, đấu tranh phản bác các thông tin xuyên tạc, luận điệu sai trái, kích động nhằm,ổn định tình hình, không gây tâm lý hoang mang trong dư luận. Động viên nhân dân tiếp tục khai thác hải sản xa bờ; phối hợp với các cơ quan liên quan cung cấp thông tin và truyền thông về sản phẩm hải sản an toàn, môi trường biển sạch, tiếp tục phát triển sản xuất kinh doanh và du lịch tại các tỉnh ven biển miền Trung.
Thứ 9, trên cơ sở ý kiến của Bộ Khoa học và Công nghệ về nguyên nhân, giao Bộ Tài nguyên và Môi trường - là cơ quan phát ngôn về vấn đề này, báo cáo Thủ tướng Chính phủ xem xét xử lý nghiêm các vi phạm theo đúng quy định của pháp luật, không loại trừ bất cứ tổ chức, cá nhân nào.
Hiện nay, các Bộ, ngành, cơ quan chức năng và các địa phương đang khẩn trương triển khai thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ. Trong đó đã quyết định hỗ trợ khôi phục sản xuất vùng bị thiệt hại (theo Quyết định 49/2012/QĐ-TTg và Quyết định số 142/2009/QĐ-TTg); cấp 15kg gạo/nhân khẩu/tháng trong thời gian 1,5 tháng cho các hộ đánh bắt ven bờ và vùng lộng bị ảnh hưởng; hỗ trợ các tàu khai thác ven bờ không ra khơi được mỗi tàu 5 triệu đồng; hỗ trợ lãi suất tín dụng cho các hộ thu mua cá và dịch vụ nghề cá; hỗ trợ tiêu huỷ cá chết.
* Từ một số vụ việc gây bức xúc dư luận vừa qua như vụ ông Nguyễn Văn Tấn, chủ quán cafe “Xin Chào”, bị Công an và Viện Kiểm sát nhân dân huyện Bình Chánh, TP HCM khởi tố, đề nghị truy tố về hành vi vi phạm hành chính; bà Nguyễn Thị Ánh Ngọc, chuyên "chống cát tặc" tại Đồng Nai bị nhân viên bảo vệ rừng đánh và bị công an bắt tạm giam, báo chí dư luận đặt vấn đề về việc lạm quyền trong thi hành công vụ của một bộ phận cán bộ công quyền ở địa phương. Xin cho biết quan điểm của Chính phủ về vấn đề này và sẽ có giải pháp mạnh mẽ gì để ngăn ngừa những sự việc như trên?
* Ngay sau khi nhận được thông tin báo chí phản ánh về việc ông Nguyễn Văn Tấn, chủ quán cà phê “Xin Chào” bị khởi tố, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã trực tiếp chỉ đạo Chủ tịch UBND TP Hồ Chí Minh khẩn trương kiểm tra, làm rõ vụ việc, đồng thời Thủ tướng Chính phủ đã có ý kiến chỉ đạo công an và đề nghị Viện trưởng Viện KSND tối cao chỉ đạo kiểm tra thông tin liên quan đến việc xử lý hình sự về hành vi kinh doanh trái phép đối với ông Nguyễn Văn Tấn (C/v số 2754/VPCP-V.I ngày 22/4/2016 của Văn phòng Chính phủ).
Ngày 23/4/2016, đồng chí Viện trưởng Viện KSNDTC có văn bản số 48/BC-VKSTC kết luận, chỉ đạo giải quyết vụ án: hành vi của ông Nguyễn Văn Tấn không phạm tội kinh doanh trái phép; Viện KSND huyện Bình Chánh ra ngay quyết định đình chỉ vụ án, đình chỉ bị can đối với ông Tấn và công khai xin lỗi, bồi thường thiệt hại (nếu có) theo quy định. Ngày 23/4/2016, Viện trưởng Viện KSNDTP Hồ Chí Minh đã ra quyết định tạm đình chỉ công tác đối với ông Lê Thanh Tòng, Phó Viện trưởng Viện KSND Quận 6 (nguyên Phó Viện trưởng Viện KSND huyện Bình Chánh) và Kiểm sát viên Hồ Văn Son, những người trực tiếp tiến hành tố tụng vụ án này. Viện KSNDTC có chỉ đạo thông báo rút kinh nghiệm trong toàn ngành. Bộ Công an đã chỉ đạo Công an TP HCM chủ động kiểm tra, đánh giá lại vụ án và khi Viện KSND có quyết định đình chỉ vụ án, đình chỉ bị can, Công an TP HCM đã có quyết định đình chỉ đối với cán bộ có liên quan, làm rõ trách nhiệm và xử lý nghiêm các sai phạm theo quy định.
Về vụ việc liên quan đến bà Nguyễn Thị Ánh Ngọc, trú tại xã Phước An, huyện Nhơn Trạch, tỉnh Đồng Nai, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc đã yêu cầu Bộ Công an chỉ đạo Công an tỉnh Đồng Nai kiểm tra, làm rõ, báo cáo Thủ tướng Chính phủ (C/v số 2761/VPCP-V.I ngày 22/4/2016 của Văn phòng Chính phủ).
Những vụ việc gây bức xúc xảy ra thời gian vừa qua cho thấy, có một số cán bộ, công chức đã lạm quyền khi thực thi công vụ, xâm phạm quyền, lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân, gây bức xúc trong dư luận xã hội. Mặt khác, cũng cho thấy tình trạng một số cán bộ, công chức, người có chức vụ, quyền hạn khi thi hành nhiệm vụ nhưng thoái hoá biến chất, tiêu cực hoặc hạn chế về trình độ, năng lực, xử lý công việc thiếu trách nhiệm, tùy tiện, vô nguyên tắc. Quan điểm của Chính phủ là không hình sự hoá các quan hệ kinh tế, dân sự, hành chính; kiên quyết xử lý những người vi phạm, không né tránh, không bao che.
Với tinh thần đó, Chính phủ đã chỉ đạo thực hiện ngay một số việc trọng tâm: tăng cường giáo dục cán bộ, công chức thượng tôn pháp luật; chỉ được làm những gì pháp luật cho phép, không ngừng nâng cao chất lượng thực thi công vụ và tinh thần phục vụ. Khẩn trương rà soát các chính sách, pháp luật trên các lĩnh vực, nhất là những chính sách ảnh hưởng trực tiếp đến đời sống của nhân dân, môi trường đầu tư kinh doanh để tạo điều kiện thuận lợi cho người dân và doanh nghiệp. Tăng cường kiểm tra, giám sát, thanh tra việc thực thi công vụ, việc chấp hành pháp luật, chấp hành các quy tắc ứng xử và quy tắc, đạo đức nghề nghiệp của đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức. Phát huy vai trò giám sát của Mặt trận Tổ quốc, các tổ chức chính trị - xã hội, của báo chí và nhân dân.
PHAN THẢO ghi
