Khi các dịch bệnh nguy hiểm, nguy cơ tử vong rất cao như cúm A/H5N1, cúm A/H1N1, tiêu chảy cấp… trở nên yên ắng thì dịch bệnh tay-chân-miệng lại diễn biến vô cùng phức tạp, mà số người mắc và tử vong chủ yếu tập trung ở khu vực phía Nam.
Thống kê của Bộ Y tế cho thấy, từ đầu năm tới nay, tại 50 tỉnh thành đã ghi nhận gần 3 vạn người bị bệnh tay-chân-miệng, với trên 70 người tử vong, vượt xa số ca mắc và tử vong bệnh này trong 2 năm 2009 và 2010 cộng lại. Đáng chú ý, nếu như dịch cúm A/H5N1 kéo dài suốt từ năm 2003 tới nay, cả nước cũng chỉ có trên 60 trường hợp tử vong; hay đại dịch cúm A/H1N1 hoành hành trong 2 năm 2009 - 2010 cũng chỉ khiến không tới 40 người tử vong thì số ca tử vong do dịch bệnh tay-chân-miệng gây ra đối với người dân trong 8 tháng qua quả thực đáng sợ và đáng báo động.
Chưa dừng lại ở đó, gần đây, dịch sốt rét trên địa bàn TPHCM cũng gia tăng mạnh mẽ số người mắc, với hàng chục trường hợp phải nhập viện. Đây là một dấu hiệu bất thường bởi lẽ điều tra dịch tễ ở nước ta từ trước tới nay, dịch sốt rét chủ yếu lưu hành ở khu vực Tây Nguyên và một số tỉnh miền Trung. Ngược ra các tỉnh miền núi phía Bắc, trong thời gian gần đây, bệnh than lây lan từ gia súc sang người đã tái xuất, với hơn 30 trường hợp được ghi nhận tại Lai Châu, Điện Biên và Hà Giang.
Những số liệu về người mắc và tử vong do dịch bệnh tay-chân-miệng, sốt rét, bệnh than và cả sốt xuất huyết có chiều hướng gia tăng và diễn biến phức tạp đã khiến cho người dân hoang mang, còn các cơ quan chức năng, chính quyền địa phương trở nên bất ngờ và bối rối. Đến thời điểm này, các nhà quản lý và chuyên gia y tế vẫn chưa đưa ra được một lời giải thích hợp lý nào về nguyên nhân khiến nhiều dịch bệnh bỗng bùng phát dữ dội.
Chắc chắn không thể phủ nhận nhiều dịch bệnh bình thường, không mới khiến nhiều người mắc thời gian qua là do tâm lý chủ quan, lơ là; công tác dự báo tình hình dịch không chính xác; sự thiếu chủ động, quyết liệt trong phòng chống dịch bệnh của cơ quan y tế, chính quyền địa phương và cả nhiều người dân. Rõ ràng, để những dịch bệnh trên bùng phát mạnh, với số người tử vong cao, trách nhiệm lớn nhất thuộc về ngành y tế và chính quyền địa phương.
Dự báo trong những tháng cuối năm 2011, tình hình dịch bệnh truyền nhiễm trên người sẽ tiếp tục tăng và phức tạp hơn vì theo quy luật từ tháng 9 tới tháng 11 mới là đỉnh điểm của các dịch bệnh tay-chân-miệng và sốt xuất huyết. Hơn nữa, mùa mưa bão cũng bắt đầu vào giai đoạn căng thẳng, đồng nghĩa với việc nhiều dịch bệnh truyền nhiễm khác trên người sẽ có nguy cơ bùng phát mạnh trở lại. Một lần nữa cần phải nhắc lại lời cảnh báo, dịch bệnh thông thường sẽ trở nên nguy hiểm hơn và không từ bỏ, buông tha bất cứ ai nếu chủ quan, lơ là trong phòng chống dịch.
Khánh Nguyễn
