Lâu nay, trong giới nhiếp ảnh luôn luôn có những cuộc tranh luận nảy lửa về những tác phẩm ảnh được sáng tạo bằng kỹ thuật số và những tác phẩm ảnh sáng tạo theo phương pháp truyền thống. Phải khẳng định rằng, nhờ kỹ thuật số mà nhiếp ảnh đã trở nên phổ biến và thông dụng. Bất kỳ ai hôm nay cũng có thể chụp được một tấm hình có chất lượng bằng máy ảnh các loại, điện thoại... Bản thân nhiếp ảnh đã là một nghệ thuật đại chúng, nhưng nhiếp ảnh số đã làm nhiếp ảnh càng trở nên đại chúng hơn. Nghệ sĩ nhiếp ảnh Vũ Quốc Khánh, Chủ tịch Hội Nghệ sĩ nhiếp ảnh Việt Nam khẳng định: “Thiết bị nhiếp ảnh kỹ thuật số và các chương trình phần mềm đã giúp nghệ sĩ và các nhà nhiếp ảnh sáng tạo ra nhiều tác phẩm ảnh có giá trị cao. Công nghệ kỹ thuật số đang chắp cánh cho nghệ sĩ nhiếp ảnh thỏa sức sáng tạo, làm ra những điều kỳ diệu trên tác phẩm ảnh của mình. Ở một khía cạnh nào đó, sự cực đoan sử dụng công nghệ mới đang làm những người cầm máy quên mất kiến thức cơ bản của nhiếp ảnh, quên đi nhiếp ảnh truyền thống...”.
Nhà lý luận phê bình nhiếp ảnh Vũ Đức Tân cho rằng, những tiến bộ và ứng dụng ngày càng rộng rãi của kỹ thuật số vào nhiếp ảnh không làm giảm đi giá trị của tác phẩm ảnh, mà ngược lại mở rộng thêm biên độ suy nghĩ và sáng tạo. Nhà nhiếp ảnh không đơn thuần là nhà nhiếp ảnh nữa mà họ có thể ở vai trò một đạo diễn, một họa sĩ.
Tuy nhiên, bên cạnh những thành tựu mà kỹ thuật số đem đến với nghệ thuật nhiếp ảnh; nhiều nhà lý luận phê bình nhiếp ảnh và nghệ sĩ nhiếp ảnh cũng cảnh báo những hệ lụy: “Hiện tại, thời buổi kỹ thuật số đã làm cho phần đông các nhà nhiếp ảnh lười tư duy, hay đúng hơn thông tin thì nhanh hơn mà tư duy thì chậm lại - người ta gọi là tư duy sau khi bấm máy. Dựa quá nhiều vào chiếc máy ảnh dần dần đã làm cho ta trở nên dễ dãi với công việc lao động nghệ thuật vốn không hề đơn giản và nhẹ nhàng”, nhà lý luận phê bình nhiếp ảnh Nguyễn Thành đã chỉ ra điểm yếu hiện nay của một số nhà nhiếp ảnh.
Hiện thực trong cuộc sống của chúng ta rất phong phú và đa dạng; các nhà nhiếp ảnh cần biết khai thác và sử dụng tối đa kỹ thuật nhằm khám phá hiện thực sâu sắc, đa dạng và có tầm hơn nữa.
CAO MINH
