Năm học 2011 - 2012 đã qua gần hết học kỳ 1, song việc thay đổi bàn, ghế theo chuẩn mới của Thông tư liên tịch số 26 do liên Bộ GD-ĐT, Bộ KH-CN và Bộ Y tế ban hành (bắt đầu có hiệu lực từ ngày 1-8-2011) ở nhiều nơi vẫn chưa thể thực hiện.
Nguyên nhân được các trường giải thích là do kinh phí trang bị bàn, ghế theo chuẩn mới không nhỏ, trung bình 700.000 - 1.000.000 đồng/bộ tùy kích cỡ. Một lớp học hiện nay có sĩ số bình quân dao động 38 - 45 học sinh và nếu như một trường có 25 lớp nghĩa là phải thay mới 950 - 1.000 bộ. Kêu gọi phụ huynh đóng góp thì không phải ai cũng đủ tiền đóng, do đó nếu không tìm được nguồn xã hội hóa, bản thân nhà trường khó lòng kham nổi.
Cái khó nữa là theo quy định của Thông tư 26, khoảng cách từ mép bàn đến tường của hướng ánh sáng chính chiếu vào phòng học phải đạt tối thiểu 60cm, khoảng cách giữa 2 dãy bàn học 95 - 100cm, khoảng cách từ hàng ghế cuối đến tường phía sau phòng học phải đạt 60cm…
Hiệu trưởng một trường tiểu học trên địa bàn quận Thủ Đức TPHCM nhận xét, đây là điều không tưởng do hầu hết trường học hiện nay đều được xây dựng theo tiêu chuẩn cũ, diện tích bình quân mỗi phòng chỉ đạt 48m2. Trong khi đó, sĩ số lớp học bình quân hiện nay không dưới 38 học sinh/lớp, nếu kê bàn, ghế theo đúng quy định thì không đủ chỗ ngồi cho học sinh, còn ngược lại, đủ chỗ ngồi thì không bảo đảm về khoảng cách.
Mặt khác, theo bà Lê Thị Minh Loan, Phó phòng GD-ĐT quận 9 TPHCM, quy định ngân sách chỉ cho phép mỗi năm các trường thay mới 10% số bàn, ghế cũ, nếu có yêu cầu cấp bách phải lập tờ trình chờ cấp trên xét duyệt. Do đó, việc thay mới không thể tiến hành đồng loạt mà phải có kế hoạch dài hơi, đặc biệt ưu tiên cho những trường xây mới hoặc sửa chữa lớn. Năm học này, trên toàn địa bàn quận 9 chỉ có Trường Tiểu học Nguyễn Minh Quang sử dụng bàn ghế theo chuẩn mới, các trường còn lại vẫn đang chờ hướng dẫn.
Hay như quận 7, hiện mới có 5/14 trường tiểu học, 3/6 trường THCS và các trường mầm non đạt quy chuẩn bàn, ghế mới. Riêng tại quận 1, năm học này nhiều trường đã chọn phương án tăng cường thêm một số bàn, ghế mới đạt chuẩn cho những lớp đông sĩ số, còn lại tất cả các lớp đều giữ nguyên hiện trạng bàn, ghế cũ do vẫn còn xài được, nếu thay mới sẽ vô cùng lãng phí.
Hy hữu có trường hợp một trường tiểu học trên địa bàn quận 11, sau khi vận động được phụ huynh thay mới toàn bộ bàn, ghế cũ, lại đang gặp khó khăn trong vấn đề tìm kinh phí thanh lý số bàn, ghế đó.
“Chúng tôi đã tận dụng một số bàn, ghế cũ còn tốt, ghép lại làm sân khấu đặt giữa sân trường, số còn lại định nhờ người kêu xe chở về cho một trường nghèo ở huyện Cần Giờ nhưng kinh phí vận chuyển cũng là chuyện không nhỏ” - hiệu trưởng trường này bày tỏ.
Như vậy, sử dụng bàn, ghế cũ thì không đúng thông tư quy định, song thay mới cũng gặp nhiều khó khăn. Dư luận từng băn khoăn trước thông tin nhiều trường THPT trên địa bàn TP Đà Nẵng sau khi đồng loạt thay mới toàn bộ bàn, ghế đã vướng phải sự phản đối của phụ huynh do bàn, ghế mới học sinh ngồi không vừa tầm.
Phải chăng đã đến lúc cơ quan chủ quản cần nghiên cứu lại quy định chuẩn hợp lý hơn, đồng thời có thêm một số hướng dẫn, trợ giúp về mặt kinh phí thực hiện, quy định cụ thể địa phương nào thí điểm, địa phương nào chưa nhằm tránh tình trạng chuẩn đang bị thả nổi hiện nay.
THANH THU