Tại phiên họp toàn thể của Quốc hội sáng 27-10, một số nội dung còn ý kiến khác nhau của dự thảo Luật Lực lượng tham gia bảo vệ an ninh, trật tự ở cơ sở được Quốc hội thảo luận.
Theo báo cáo tiếp thu, giải trình dự án Luật, 3 lực lượng sẽ được thống nhất thành Lực lượng tham gia bảo vệ an ninh, trật tự cơ sở gồm: bảo vệ dân phố, công an xã bán chuyên trách và các chức danh đội trưởng, đội phó đội dân phòng.
Trong báo cáo giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Luật Lực lượng tham gia bảo vệ an ninh, trật tự ở cơ sở, Ủy ban Thường vụ Quốc hội (UBTVQH) lý giải rõ vấn đề được nhiều người quan tâm trong dự thảo Luật, đó là nguồn ngân sách đảm bảo cho hoạt động của hàng trăm ngàn người thuộc lực lượng này.
Theo UBTVQH, nhiều ý kiến đề nghị báo cáo đánh giá kỹ hơn về tổ chức, ngân sách khi thành lập lực lượng tham gia bảo vệ an ninh trật tự ở cơ sở.
Về ý kiến cho rằng số lượng người tham gia lực lượng này không chỉ dừng lại ở con số khoảng 300.000 người như tờ trình dự án Luật do Chính phủ trình và sẽ tăng kinh phí, ngân sách bảo đảm. Vì vậy, đề nghị có số liệu cụ thể chứng minh “không làm tăng biên chế”, “không làm tăng ngân sách” so với thực tiễn hiện nay; UBTVQH cho biết tại phiên họp thứ 25 đã đề nghị Chính phủ chỉ đạo tính toán đầy đủ, cụ thể (nhân lực, vật lực, tài lực) và đánh giá kỹ lưỡng tác động về biên chế, kinh phí và khả năng đảm bảo, để báo cáo.
Chính phủ sau đó đã có báo cáo số 518 gửi UBTVQH, trong đó nêu rõ hiện toàn quốc có 298.688 người tham gia hoạt động trong lực lượng bảo vệ dân phố, công an xã bán chuyên trách đang được tiếp tục sử dụng và các chức danh đội trưởng, đội phó đội dân phòng.
Các địa phương trong cả nước đang chi trả cho tổ chức, hoạt động, chế độ, chính sách, bảo đảm điều kiện hoạt động cho các lực lượng này khoảng 3.570 tỷ đồng/năm (tính theo mức lương cơ sở mới).
Tính đến tháng 12-2022, toàn quốc có 84.721 thôn, tổ dân phố. Nếu mỗi thôn, tổ dân phố đều thành lập tổ bảo vệ An ninh trật tự, với 84.721 tổ cần có ít nhất là 254.163 người tham gia (mỗi tổ cần ít nhất 3 người).
Dự kiến, mức chi tổng kinh phí cần bảo đảm để thực hiện theo quy định của dự thảo Luật là 3.505 tỷ đồng/năm. Tuy nhiên, do dự thảo Luật quy định mỗi tổ bảo vệ an ninh trật tự có thể phụ trách một hoặc một số thôn, tổ dân phố, nên tổng số tổ có thể giảm xuống, kéo theo tổng kinh phí bảo đảm cũng sẽ giảm xuống.
Với quy định “trường hợp địa phương khó khăn về ngân sách, không cân đối được ngân sách thì đề nghị ngân sách Trung ương hỗ trợ”, có ý kiến cho rằng như vậy là mâu thuẫn với Luật Ngân sách Nhà nước, vì nhiệm vụ chi của cấp nào thì ngân sách cấp đó bảo đảm.
Tiếp thu ý kiến này, UBTVQH đã chỉ đạo bỏ nội dung quy định “địa phương khó khăn về ngân sách thì được ngân sách Trung ương hỗ trợ”.