Một quan niệm bấy lâu nay của một số người trong giới điện ảnh: cứ nói đến phim do tư nhân sản xuất thì họ cho là “rẻ tiền”, là chỉ biết chạy theo “thị hiếu của khán giả”, với họ thì chỉ có phim do nhà nước tài trợ (do chính họ làm) mới có “nghệ thuật cao siêu”. Thực ra hiện nay, các hãng phim tư nhân khi bỏ vốn làm phim họ đã chú ý đầu tư kỹ lưỡng hơn, mời các đạo diễn có tay nghề khá, chi phí nhiều hơn cho công tác quảng cáo… nhờ vậy phim Việt đã thu được số doanh thu kỷ lục.
Và có phim gây chú ý ở nước ngoài như Áo lụa Hà Đông - do Hãng Phước Sang, Công ty Ánh Việt, Công ty BHD sản xuất, được trao giải khán giả tại Liên hoan phim Busan (Hàn Quốc) vừa qua. Luật Điện ảnh sẽ được thực hiện vào đầu năm 2007, các hãng sản xuất phim nhựa quốc doanh sẽ không còn được hưởng chế độ bao cấp của nhà nước như trước kia nữa. Hình thức tài trợ sẽ thay đổi, bỏ bình quân chủ nghĩa mà tổ chức đấu thầu kịch bản.
Khi cấp vốn sản xuất cho một bộ phim, Cục Điện ảnh cần yêu cầu các hãng phim trình bày dự án thực hiện phim, như về kinh phí sản xuất, kinh phí cho tiếp thị và phát hành bộ phim ấy ra sao, có thể dự kiến được cả khả năng thu hút của nó… Nếu làm được như vậy, thì ngay từ đầu nhà sản xuất đã ý thức được trách nhiệm của mình, ngoài việc lo phải làm sao cho phim hấp dẫn khán giả, đồng thời phải biết cách tiếp thị quảng cáo thế nào để khi phim ra rạp được khán giả sẽ tìm đến xem.
Nếu nhà sản xuất phim nào thất bại thì sau này họ khó có cơ hội được sử dụng kinh phí làm phim do nhà nước cấp. Bên cạnh đó là việc quy định tỷ lệ chiếu phim ngoại và phim nội, chứ để cho tình trạng phim ngoại nhập vào một cách ồ ạt tất phim nội khó có thể chen chân.
Mặc dù đã được báo trước về chủ trương chấm dứt bao cấp trong điện ảnh cách đây vài năm, nhưng các hãng phim nhà nước vẫn đang trong tình trạng lúng túng và vô cùng bối rối. Hơn bao giờ hết, đã đến lúc các hãng phải tự tìm ra cho con đường đi và vừa tự làm “mới” mình sao cho phù hợp, đáp ứng được sự thay đổi của thời cuộc. Làm sao giữ được đội ngũ làm phim chuyên nghiệp có tay nghề, lại vừa sản xuất ra được những bộ phim hay xứng đáng với truyền thống và uy tín của hãng...
THANH LỘC
(Lý luận phê bình điện ảnh)
