Lợi dụng dịch bệnh, các cựu cán bộ đã “tranh thủ” ra sao?

Tại phiên tòa xét xử 54 bị cáo trong vụ án “chuyến bay giải cứu” vào chiều 11-7, quá trình xét hỏi nhóm bị cáo bị quy kết ở nhóm tội “Đưa hối lộ” và “Môi giới hối lộ” đã phần nào làm rõ hành vi “Nhận hối lộ” trắng trợn của một số cựu quan chức các bộ, ngành.
Các bị cáo tại phiên tòa
Các bị cáo tại phiên tòa

Tìm mọi cách “chạy” xin cấp phép chuyến bay

Quá trình thẩm vấn các bị cáo ở nhóm tội “Đưa hối lộ” và “Môi giới hối lộ”, hội đồng xét xử Tòa án nhân dân TP Hà Nội đã cách ly các bị cáo Nguyễn Thị Hương Lan (cựu Cục trưởng Cục Lãnh sự thuộc Bộ Ngoại giao), Trần Minh Tuấn (cựu Giám đốc Công ty cổ phần Xây dựng Thái Hòa) và Hoàng Văn Hưng (cựu cán bộ công an).

Tòa xét hỏi bị cáo Võ Thị Hồng, Giám đốc Công ty TNHH thương mại và dịch vụ Hàng không Minh Ngọc, Hồng khai, doanh nghiệp nộp hồ sơ lên Cục Lãnh sự để xin cấp phép chuyến bay đưa công dân về nước, nhưng không được xét duyệt.

Trong quá trình xin cấp phép, Hồng không thông qua tổ công tác của 5 bộ, mà qua mối quan hệ của bạn bè như Bùi Huy Hoàng (cựu chuyên viên Phòng Kiểm soát bệnh truyền nhiễm, Cục Y tế Dự phòng thuộc Bộ Y tế), Trần Quốc Tuấn (Giám đốc Công ty cổ phần Xúc tiến thương mại và du lịch Việt Nam).

Sau khi đặt vấn đề, 2 người bạn của Hồng nói “để xem xét”. Sau đó, Bùi Huy Hoàng báo lại cho Hồng chi phí 6 triệu đồng/khách. Trước “đề xuất” của Hoàng, Hồng đã đồng ý và chuyển cho Hoàng số tiền hơn 3,3 tỷ đồng lo cho 2 chuyến bay và thực hiện 2 chuyến bay về Việt Nam thành công. Số tiền hơn 3,3 tỷ đồng, Hoàng nói lại với Hồng để "lo việc" tại các ban, ngành.

Sau này, do hồ sơ, giấy tờ bị chậm, nên Hồng quyết định “quay xe” nhờ Trần Quốc Tuấn. Trước lời đề nghị của Hồng, Tuấn nói có quen Lê Tuấn Anh (thời điểm là Chánh Văn phòng Cục Lãnh sự) với chi phí lo xong tại 3 bộ là 3 triệu đồng/khách; còn bên Bộ Y tế từ 1,5 đến 2 triệu đồng/khách; Cục Quản lý xuất nhập cảnh (Bộ Công an) từ 1,5 đến 2 triệu đồng/khách. Từ đó, Hồng chuyển cho Trần Quốc Tuấn hơn 7,4 tỷ đồng để xin cấp phép 7 chuyến bay.

Hồng tiếp tục khai, thời điểm đó (tháng 6-2021), đã chủ động cảm ơn Phạm Trung Kiên (cựu Thư ký Thứ trưởng Bộ Y tế) 150 triệu đồng qua chuyển khoản. Tổng số tiền đã chuyển cho Hoàng và Tuấn là 10,9 tỷ đồng.

Ngay sau đó, tòa cho gọi bị cáo Trần Quốc Tuấn lên khai báo. Trước câu hỏi của chủ tọa về việc có thỏa thuận với Hồng trong việc xin cấp phép chuyến bay hay không, Tuấn khai, thời điểm gặp, Hồng có nói về khó khăn khi đưa bà con từ Malaysia về nước, ở đó nhiều lao động nghèo mà chưa được về. Hồng có nhờ Tuấn trao đổi với tổ 5 bộ để đưa bà con về.

Chủ tọa hỏi: Bị cáo có trao đổi với Hồng về những chi phí không?

Bị cáo Tuấn đáp: Thời điểm đó, không thể biết được chi phí, Hồng chỉ nhờ trao đổi với tổ 5 bộ và về nói lại với Hồng.

Chủ tọa truy: Ai trao đổi, trao đổi như thế nào?

Bị cáo Tuấn đáp: Đầu tiên, bị cáo trao đổi với anh Đỗ Hoàng Tùng (thời điểm là Phó Cục trưởng Cục Lãnh sự - PV), anh Tùng chỉ xuống gặp anh Lê Tuấn Anh (Chánh Văn phòng Cục Lãnh sự) sẽ hướng dẫn. Sau đó, Lê Tuấn Anh nói, có thể lo cho 3 bộ (Ngoại giao, Quốc phòng, GTVT), để lo được thì phải cảm ơn khoảng 3 triệu đồng/khách. Về số tiền nhận từ Hồng, Tuấn nói không nhớ, nhưng lại cho rằng, con số hơn 7,4 tỷ đồng mà cáo trạng quy kết có thể là đúng.

Nhận tiền từ Hồng, Tuấn chuyển cho Lê Tuấn Anh 95.000 USD tại nhà riêng, chuyển cho Vũ Anh Tuấn (cựu cán bộ Cục Quản lý xuất nhập cảnh) khoảng 2,7 tỷ đồng và chuyển cho Phạm Trung Kiên khoảng hơn 2 tỷ đồng. Lê Tuấn Anh sau đó nói với Trần Quốc Tuấn mang 50.000 USD cảm ơn bà Nguyễn Thị Hương Lan và 20.000 USD đưa cho Đỗ Hoàng Tùng. Với hành vi trên, cơ quan công tố truy tố Trần Quốc Tuấn tội “Môi giới hối lộ”. Tuấn thừa nhận việc này, và nhận ra đây là những việc làm không đúng đắn.

Bị cáo Vũ Hồng Nam, cựu Đại sứ Việt Nam tại Nhật Bản. Ảnh: ĐỖ TRUNG

Bị cáo Vũ Hồng Nam, cựu Đại sứ Việt Nam tại Nhật Bản. Ảnh: ĐỖ TRUNG

Biếu quà bằng đô la Mỹ

Tại phần xét hỏi, bị cáo Bùi Huy Hoàng (công tác tại Cục Y tế dự phòng, Bộ Y tế) cho biết, chức năng của Cục Y tế dự phòng thời điểm đó là tham mưu cho bộ để xét duyệt các chuyến bay. Trong quá trình phân công nhiệm vụ, Hoàng không có chức năng nhiệm vụ xét duyệt các chuyến bay.

Bị cáo Hoàng khai: Khoảng tháng 6-2021, Võ Thị Hồng có nhờ hỏi giúp thủ tục xin cấp phép chuyến bay và Hoàng đã nhận lời giúp.

Chủ tọa hỏi: Bị cáo có đặt vấn đề với ai để xin phép cấp chuyến bay không?

Bị cáo Hoàng khai: Có đặt vấn đề này với Vũ Sỹ Cường (cựu cán bộ Cục Quản lý xuất nhập cảnh) và Phạm Trung Kiên. Ngoài việc nhờ hỏi thủ tục xin cấp phép, Hồng còn nhờ Hoàng xin giúp việc cách ly y tế tại tỉnh Hải Dương. Để giúp Hồng, Hoàng liên hệ với Lê Thị Phượng, cán bộ UBND tỉnh Hải Dương để xin chấp thuận cách ly.

Hoàng khẳng định trước tòa, trong quá trình liên hệ, có đưa tiền cho 3 người trên. Cụ thể, đưa Vũ Sỹ Cường hơn 2,5 tỷ đồng qua 4 lần để xin cấp phép 2 chuyến bay; đưa cho Phạm Trung Kiên 100 triệu đồng để xin cấp phép 1 chuyến bay; đưa cho Lê Thị Phượng 650 triệu đồng qua 2 lần. Tổng cộng, Hoàng đã nhận của Hồng hơn 3,3 tỷ đồng, trong đó, Hoàng thừa nhận hưởng lợi hơn 111 triệu đồng. Kết thúc phần trình bày, bị cáo Hoàng nhận tội “Môi giới hối lộ”.

Còn bị cáo Lê Văn Nghĩa (Giám đốc Công ty cổ phần Du lịch và dịch vụ ăn uống Nhật Minh) khai, để xin phép tổ chức chuyến bay đưa công dân về nước, ông có liên hệ với cựu Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Tô Anh Dũng để nhờ giúp đỡ và được cấp phép tổ chức 18 chuyến bay combo (công dân tự nguyện trả phí toàn bộ).

“Sau khi nhờ anh Dũng, xong việc, tôi biếu anh ấy 40.000 USD thành 2 lần; biếu anh Đỗ Hoàng Tùng 40.500 USD thành 4 lần; biếu chị Nguyễn Thị Hương Lan 2 lần số tiền 20.000 USD; biếu anh Lưu Tuấn Dũng (cựu Phó trưởng Phòng Bảo hộ công dân, Cục Lãnh sự) 10.000 USD…”, ông Nghĩa trước tòa.

Ngẫm nghĩ một hồi, ông Nghĩa nói, thực hiện theo yêu cầu của Phạm Trung Kiên ở Bộ Y tế và Vũ Anh Tuấn ở Cục Quản lý xuất nhập cảnh, ông còn phải trả 150 triệu đồng/chuyến bay. “Bị cáo đã đưa cho Phạm Trung Kiên là 1,8 tỷ đồng; đưa cho Vũ Anh Tuấn hơn 3 tỷ đồng. Bên cạnh đó, tôi còn cảm ơn ông Vũ Hồng Nam, Đại sứ Việt Nam tại Nhật Bản về sự hỗ trợ với số tiền 450 triệu đồng và 60.000 USD”, bị cáo Nghĩa khai và khẳng định, mục đích đưa tiền cho những người trên (trừ bị cáo Vũ Anh Tuấn và Phạm Trung Kiên đưa ra điều kiện với các doanh nghiệp) là tự nguyện cảm ơn, đưa tiền theo cảm tính của chủ doanh nghiệp.

Sáng nay, 12-7, phiên tòa tiếp tục phần thẩm vấn các bị cáo khác.

Theo hồ sơ, khi dịch Covid-19 bùng phát và diễn biến phức tạp, Chính phủ đã chỉ đạo tổ chức các chuyến bay đưa công dân Việt Nam từ nước ngoài về nước để phòng chống dịch. Chính phủ giao cho Văn phòng Chính phủ, tổ công tác của một số bộ, ngành và địa phương thực hiện quy trình cấp phép chuyến bay và cho chủ trương cách ly.

Thực hiện chủ trương này, trong quá trình cấp phép các chuyến bay, phê duyệt cách ly tại địa phương và giải quyết vụ án, từ tháng 9-2020 đến tháng 12-2022, 25 cá nhân đã lợi dụng chức vụ, quyền hạn, nhiệm vụ được giao, nhận hối lộ hơn 164,8 tỷ đồng và lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ, gây thiệt hại hơn 10,4 tỷ đồng; 23 cá nhân là đại diện doanh nghiệp đưa hối lộ với số tiền hơn 226,7 tỷ đồng; 4 cá nhân môi giới hối lộ với số tiền 74,4 tỷ đồng.

Tin cùng chuyên mục