Văn học nghệ thuật là một lĩnh vực nhạy cảm liên quan trực tiếp đến vấn đề ý thức hệ và vấn đề tư tưởng - đạo đức - lối sống, cũng như chi phối mạnh mẽ nhiều lĩnh vực quan trọng của đời sống văn hóa xã hội, ảnh hưởng không nhỏ đến đà thịnh suy của đất nước, dân tộc. Chính vì vậy, lĩnh vực văn học nghệ thuật luôn được Đảng và Nhà nước quan tâm sâu sắc, chỉ đạo chặt chẽ trong từng thời kỳ, từng giai đoạn bảo vệ và xây dựng đất nước.

Ngày nay, trong xu thế hội nhập và phát triển, lĩnh vực này lại càng trở nên quan trọng hơn bao giờ hết và việc thực thi quyền tác giả, quyền liên quan trong văn học nghệ thuật, không thể tách rời đà phát triển xã hội và công tác an ninh tư tưởng. Việt Nam đã ban hành Luật Sở hữu trí tuệ; Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Sở hữu trí tuệ và các văn bản quy phạm pháp luật liên quan; Nghị định 47/2009/NĐ-CP ngày 13-5-2009 của Chính phủ quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực quyền tác giả, quyền liên quan v.v… Trên bình diện quốc tế, chúng ta cũng đã chính thức tham gia Công ước Berne về bảo hộ các tác phẩm văn học nghệ thuật từ tháng 10-2004. 

Tuy nhiên, thực trạng đáng báo động hiện nay là có khá nhiều vụ vi phạm bản quyền đã không được ngăn chặn kịp thời, hoặc ngăn chặn không hiệu quả, dẫn tới tình hình ngày càng tệ hại và nghiêm trọng hơn. Một số tổ chức về quyền sở hữu trí tuệ ở nước ngoài đã cảnh báo, Việt Nam là một trong những nước vi phạm bản quyền nhiều nhất trên thế giới. Điều này dễ gây hoang mang dư luận và có thể xói mòn niềm tin vào hiệu lực quản lý của nhà nước. 

Vậy, chúng ta cần có những giải pháp nào hiệu quả để bảo vệ bản quyền, các cơ quan chức năng có cần hành động gì cấp bách? Những cá nhân và tập thể bị xâm hại bản quyền phải làm gì để bảo vệ quyền và lợi ích chính đáng của mình, đồng thời thể hiện tinh thần thượng tôn pháp luật. Từ diễn đàn này, bạn đọc có thể nêu ý kiến, phân tích nguyên nhân, hậu quả và kiến nghị những giải pháp cần thiết để bảo vệ bản quyền trong giai đoạn mới. 

Chúng tôi mong nhận được những ý kiến đóng góp của bạn đọc gần xa và của những cán bộ, công chức liên quan đến vấn đề bản quyền. Xin cảm ơn. 

Ban Văn hóa Văn nghệ Báo SGGP