“Mong bác sĩ cứu giúp con tôi. Đã chạy chữa hết cách, hết nơi rồi giờ chỉ còn trông chờ nơi đây”. Giọng người đàn bà lạc đi, khi vị bác sĩ đặt ống nghe lên ngực đứa con trai 12 tuổi đang thoi thóp thở. Những thân nhân người bệnh nằm cùng phòng cũng rưng rức, nghẹn ngào… Hình ảnh ấy diễn ra tại Bệnh viện (BV) Ung bướu TPHCM, nơi thường bị xem là điểm đến cuối cùng của những người mắc ung thư. Nhưng 25 năm qua, ở nơi đây đã mang đến niềm hy vọng cho rất nhiều người bệnh tưởng chừng đã tuyệt vọng.
Em ơi, đừng tuyệt vọng
Tiếng khóc nức nở, tiếng thở dài xen lẫn những dỗ dành, vỗ về như một hợp xướng rộ lên trong không gian của khoa Nội nhi. Những gương mặt trẻ thơ, hồn nhiên đã bị bệnh tật tàn phá đến xơ xác, nhiều cái đầu không còn một sợi tóc do trải qua nhiều đợt hóa trị, xạ trị… Đã nhập viện từ gần 1 năm nay, bé L.N.T.Huy (9 tuổi, ngụ Vạn Ninh, Khánh Hòa) đã sụt ký đi nhiều, đôi mắt buồn thăm thẳm bởi cũng đã ngần ấy thời gian em đã không còn được vui chơi cùng bè bạn, không còn được đến trường.
Mỗi chiều, qua cửa sổ em nhìn ra khoảng sân nhỏ hẹp của BV, nơi có cây ngọc lan sà cành gần cửa sổ phòng bệnh ngóng tai nghe âm thanh của sự sống bên ngoài. Nhìn khuôn mặt sáng sủa, thông minh của em, chúng tôi không khỏi chạnh lòng mong chờ một phép màu nhiệm nào đó như trong câu chuyện “Chiếc lá cuối cùng” của nhà văn Mỹ O’ Henry. “Cháu bị ung thư vòm hầu, đang theo dõi sau xạ trị. Hy vọng cháu sẽ dần hồi phục và sớm được về nhà”, bác sĩ Ngô Thị Thanh Thủy, Trưởng khoa cho chúng tôi biết như thế và không quên xoa đầu thằng bé: “Ráng lên con, rồi bệnh tật sẽ qua”…
Im lặng nơi góc phòng từ lâu, cha của Huy, ông Nguyễn Hiệu nghẹn ngào: “Khi hay tin con bị ung thư, tinh thần tôi suy sụp gần như tuyệt vọng. Nhưng nay được y bác sĩ tận tình săn sóc, niềm hy vọng đang lóe lên”…
Ra đời từ năm 2002, khoa Nội nhi BV Ung bướu TPHCM là khoa duy nhất trong cả nước chữa trị ung thư cho bệnh nhi. Đến nay khoa có 600 cháu đang chữa trị, hầu hết đều bị ung thư máu, phải điều trị kéo dài nhiều năm.
“Gần như bệnh nhân nào vào đây cũng có tâm lý buông xuôi. Thậm chí ngay cả người nhà nhiều người cũng buông luôn. Bởi họ nghĩ, ung thư là vô phương cứu chữa. Nghĩ vậy là không đúng”, BS Lê Hoàng Minh, Giám đốc BV Ung bướu TPHCM, người đã gần 25 năm nay gắn bó với BV nói. Sau vài giây hồi tưởng, ông kể về một dẫn chứng cho điều đó. Đấy là trường hợp bệnh nhân P.T.Sinh bị ung thư sụn chân, được cứu chữa thành công hồi năm 2009. “Khi bệnh nhân nhập viện, ung thư đã gần như di căn nặng. Ban giám đốc BV đã triệu tập hội chẩn đến 3 lần. Chúng tôi trăn trở nhiều đêm để tìm phương án cứu chữa nhưng vẫn băn khoăn về hiệu quả. Cuối cùng kết quả cũng tốt đẹp”, ông Minh nói. Ê kíp do bác sĩ Bùi Chí Viết, Phó khoa Ngoại 2, trực tiếp phẫu thuật đã loại bỏ những sụn ung thư, trả lại sự sống cho bệnh nhân P.T.Sinh. Sau thời gian hồi phục, bệnh nhân này thổ lộ “Khi ấy với sự tuyệt vọng cùng cực tôi nghĩ đến cái chết, nghĩ đến việc quyên sinh để bớt gánh nặng cho gia đình…”.
Và không chỉ mỗi bệnh nhân này, hàng ngàn bệnh nhân khác cũng có tâm trạng như vậy khi vào BV Ung bướu TPHCM, không ít trong số họ đã được mang lại niềm vui cuộc sống. Nói như BS Nguyễn Chấn Hùng, nguyên Giám đốc BV Ung bướu TPHCM, đôi lúc hãy nghĩ đến câu hát của cố nhạc sĩ Trịnh Công Sơn”: “Em ơi, đừng tuyệt vọng…”! Và đó cũng là tâm niệm của đội ngũ y bác sĩ BV Ung bướu TPHCM khi “đối mặt” với bệnh tật, với thần chết đang đến gần.
Niềm vui nhân đôi
Gắn bó với công việc nhiều năm, không ít lần BS Lê Hoàng Minh ray rứt vì BV đã không thể làm tốt hơn cho bệnh nhân. Cứu sống, kéo dài sự sống cho một con người mắc bệnh ung thư - một bệnh nan y của nhân loại - không chỉ mang niềm vui cho bệnh nhân, cho người thân họ, mà đó cũng chính là niềm vui của người bác sĩ. Chính vì vậy, từ khi nhận trọng trách lãnh đạo BV từ năm 2007 Bác sĩ Minh không ngừng cho công tác đào tạo nhân lực, đầu tư cơ sở vật chất, trang thiết bị trong điều kiện có thể để phục vụ người bệnh, với mong muốn nâng cao hơn nữa chất lượng chẩn đoán và điều trị.
Hiện BV đã triển khai được kỹ thuật máy nhũ ảnh định vị 3 chiều phát hiện ung thư vú ở mức độ nhỏ hơn 1cm mà bình thường không thể sờ thấy. Nhờ đó, các bác sĩ có thể lấy được mẫu mô để xét nghiệm.
Kỹ thuật xét nghiệm sinh học phân tử cũng đã được BV ứng dụng để phát hiện các gen ung thư cho phép ngăn ngừa bệnh một cách sớm nhất và hữu hiệu nhất. BS Phạm Xuân Dũng, Phó giám đốc BV cho biết, các phương pháp điều trị tiên tiến đã được BV thực hiện như xạ trị trị ung thư cổ tử cung, ung thư vùng đầu cổ; cắt lạnh (sinh thiết tức thì); kỹ thuật hóa mô miễn dịch; máy xạ trị gia tốc Clinac 2300 C-D... Đồng thời BV xây dựng 4 đơn vị mới để phục vụ công tác chẩn đoán và điều trị như: Nội soi, SPECT, Sinh học phân tử và Chăm sóc giảm nhẹ.
Đã bao lần tổng kết, rút kinh nghiệm qua mỗi năm, là chừng ấy lần BV tự nhìn lại mình xem đã làm được những gì cho người bệnh. Mà trên hết đó niềm tin của người bệnh đối với BV. Sự thực, qua mỗi năm, số bệnh nhân của BV tăng lên gấp bội, điều đó vừa gây quá tải cho BV nhưng cũng thể hiện sự tin tưởng của người bệnh. Công tác phẫu thuật, xạ trị đã thực hiện cho cả chục ngàn bệnh nhân/năm, trong khi chỉ tiêu đặt ra ít hơn nhiều.
Thành lập từ sự kết hợp hai cơ sở chính điều trị bệnh ung thư tại TPHCM: Khoa Ung bướu BV Bình Dân và BV Ung thư TPHCM, qua 25 năm nỗ lực chăm sóc người bệnh, BV Ung bướu TPHCM đã trở thành BV hạng 1, là Trung tâm Y tế chuyên sâu TPHCM với kế hoạch 1.300 giường nội trú, 3.000 giường ngoại trú, hơn 1.000 y bác sĩ với 23 khoa lâm sàng - cận lâm sàng và 7 phòng chức năng.
Mới đây, Bộ Y tế đã phê duyệt chiến lược phòng chống ung thư quốc gia, xếp BV Ung bướu TPHCM cùng với BV K Hà Nội thuộc tuyến Trung ương về chuyên môn, kỹ thuật, giảng dạy và đào tạo. Trong tương lai không xa, cảnh chờ đợi, quá tải của người bệnh sẽ được giải quyết triệt để khi BV Ung bướu (cơ sở 2) được xây dựng tại quận 9 - TPHCM với thiết bị hiện đại hàng đầu trong nước và khu vực. BV Ung bướu sẽ xây dựng trung tâm tham vấn về điều trị ung thư cho khu vực phía Nam; xây dựng BV thành trung tâm đào tạo nghiên cứu và hợp tác ung thư quốc tế; kết hợp chặt chẽ Trường - Viện để tăng cường đào tạo nguồn nhân lực trong lĩnh vực phòng chống, chẩn đoán, điều trị bệnh ung thư…
TƯỜNG LÂM