Đặc sứ Mỹ về Afghanistan và Pakistan, ông Richard Holbrooke, ngày 12-2 đã tới Afghanistan trong chuyến đi mang nhiều kỳ vọng của Tổng thống Barack Obama. Chuyến thăm của ông Holbrook diễn ra chỉ một ngày sau vụ tấn công phối hợp của 8 tay súng Taliban vào các cơ quan chính phủ ngay tại thủ đô Kabul làm 20 người chết và 57 người bị thương. Đây là một vụ tấn công được lên kế hoạch rất chặt chẽ và điều đáng nói nhất là nó đã vượt qua hàng rào an ninh dày đặc ở Kabul.
Từ khi vận động bầu cử cho tới nay, Tổng thống Mỹ Barack Obama luôn xác định Afghanistan là một điểm nóng mà Chính phủ Mỹ phải ưu tiên giải quyết. Để ổn định Afghanistan, Nhà Trắng ngoài việc tăng quân còn tính đến giải pháp ngoại giao, trong đó có việc kêu gọi sự giúp đỡ của cộng đồng quốc tế, nhất là vai trò của Pakistan và Nga.
Pakistan là đường tiếp tế khí tài hữu ích cho quân Mỹ tại Afghanistan nhưng gần đây, sự nổi dậy của các tay súng khủng bố ở Pakistan đã khiến Mỹ rất lo ngại. Chính các tay súng khủng bố ở đây đã thiêu rụi nhiều kho vũ khí của Mỹ và NATO đang chuẩn bị đưa tới Afghanistan.
Những phần tử này hầu hết có liên hệ với Taliban và Al Qaeda càng ngày tỏ ra táo bạo hơn, không chỉ thường xuyên gây bạo loạn ở Pakistan, Afghanistan, họ còn thực hiện cả vụ tấn công khủng bố ở Mumbai, Ấn Độ.
Vụ tấn công liên hoàn vào các trụ sở Chính phủ Afghanistan mới đây cũng được tổ chức từ Pakistan. Taliban và các tay súng nổi dậy đã đẩy Chính phủ Afghanistan và cả Pakistan vào tình thế không thể kiểm soát hầu hết lãnh thổ của mình. Ngay cả thung lũng Swat không xa thủ đô Islamabad giờ đây cũng đang do Taliban kiểm soát.
Khó khăn tại Pakistan khiến Mỹ phải để mắt tới các nước Trung Á và Nga. Tổng thống Mỹ Obama đã cử một phái đoàn sang Nga tìm thỏa hiệp cho phép NATO trung chuyển qua Nga hàng hóa phi quân sự tới Afghanistan.
Bên lề hội nghị an ninh ở Munich, Đức, cựu Ngoại trưởng Mỹ Henry Kissinger đã thỏa thuận với Nga, theo đó Nga đồng ý để Kazakhstan cung cấp toàn bộ 100% nhiên liệu cho lực lượng NATO tại Afghanistan. Hiện giờ các nhà máy lọc dầu tại Pakistan cung cấp 90% nguồn nhiên liệu cho lực lượng này. Dĩ nhiên là Mỹ cũng phải đánh đổi.
Thứ nhất, căn cứ không quân của Mỹ tại Kyrgyzstan sẽ bị đóng cửa. Thứ hai, Mỹ phải buộc NATO ngừng mở rộng sang phía Đông. Thứ ba, Mỹ sẽ ngừng triển khai hệ thống đánh chặn tên lửa ở Đông Âu. Mặc dù chưa có tuyên bố chính thức, song các quan chức có thẩm quyền của Mỹ gần đây cho biết việc xây dựng hệ thống tên lửa đánh chặn của Mỹ ở Đông Âu không còn là điều bức bách.
Theo cảnh báo của các chuyên gia quân sự, Mỹ có thể thua trong cuộc chiến chống Taliban và Al Qaeda tại Afghanistan. Đại tá John Nagl, cố vấn của Nhà Trắng về Afghanistan, cho rằng trừ khi hoạt động nổi dậy bị chặn đứng, Chính phủ của ông Obama sẽ thua tại Afghanistan.
Hiện Mỹ có 37.000 quân tại Afghanistan và dự tính tăng thêm 30.000 quân nữa. Nhiều chuyên gia nhận định, Afghanistan đang trở thành mối đe dọa lớn nhất cho chính sách đối ngoại của Mỹ.
VŨ MINH
