Để phát huy giá trị mảng xanh mang lại, thời gian qua, chính quyền, ngành chức năng và người dân địa phương thực hiện nhiều giải pháp căn cơ nhằm chăm sóc, gìn giữ và bảo tồn cây xanh.

Thành phố có chất lượng không khí trong lành thứ 3 Đông Nam Á
Những ngày này, nhiệt độ ngoài trời khoảng 34oC đang bao trùm khắp các tỉnh miền Tây, nhưng đến TP Trà Vinh (tỉnh Trà Vinh) là một không khí dịu mát, trong lành. Bởi duy nhất ở miền Tây, TP Trà Vinh có hệ thống cây xanh rộng lớn, tán cây rộng hàng trăm m2 đang “ôm” trọn thành phố này.

Theo Phòng Quản lý đô thị TP Trà Vinh, địa phương hiện có hơn 14.463 cây xanh tạo bóng mát trên 87 tuyến đường. Ngoài ra, đô thị này còn có hàng chục ngàn cây xanh khác ở các công viên, trường học, đền chùa...
Trong số này, có 800 cây cổ thụ trên 100 tuổi chủ yếu là cây sao, dầu, me... được trồng tại 20 tuyến đường thuộc khu vực trung tâm thành phố và Ao Bà Om, với tán lá rộng hàng trăm mét vuông mỗi cây.

Trên các tuyến đường trong nội đô thành phố, như: đường Nguyễn Thái Học, Hàng Me, Hàng Dầu… những cây cổ thụ hàng trăm năm tuổi được trồng hai bên vỉa hè, với tán lá rộng đang tạo bóng mát cho người đi đường.
Giữa cái nắng trưa như cháy da, cháy thịt, ông Thạch Sa Rắc đang tựa lưng vào băng ghế đá dưới tán cây dầu, tay cầm sấp vé số, tay kia cầm nón tai bèo quạt phe phẩy rồi nói, nhờ có tán cây này nên những người bán vé số dạo có chỗ để trú nắng, không khí thật thoáng đãng, dễ chịu.
“Ngồi đây cơ thể như tiếp thêm năng lượng, trưa nào tôi cũng ghé đây nghỉ ngơi trong giây lát rồi lấy sức đi bán tiếp”, ông Sa Rắc bày tỏ.

Sinh ra, lớn lên trên mảnh đất Trà Vinh, bà Nguyễn Thị Thanh Nhàn (ngụ phường 3) cảm thấy tự hào khi được sống ở thành phố có bầu không khí trong lành nhất cả nước.
Theo bà Nhàn, buổi sáng không khí trong lành, mát mẻ dễ chịu, xen lẫn tiếng chim kêu ríu rít nên cảm giác thư thái, tràn đầy nhựa sống.
“Tôi đang làm kế toán cho một công ty lớn về xuất nhập khẩu trên địa bàn thành phố, cả ngày dài phải đối diện các con số, nhưng với không khí trong lành như thế này, tôi có đủ năng lượng để giải quyết công việc một cách chỉn chu”, bà Nhàn chia sẻ.

Ông Nguyễn Văn Nhủ, Chủ tịch UBND TP Trà Vinh cho biết, thành phố được mệnh danh là thành phố nhiều cây xanh nhất cả nước. Với nét đặc trưng này, tháng 3-2024, báo cáo của IQAir – Cơ quan theo dõi chất lượng không khí toàn thế giới (Thuỵ Sĩ) công bố thành phố Trà Vinh xếp thứ 3 trong số 15 thành phố có chất lượng không khí trong lành nhất Đông Nam Á, và được xếp hạng trong lành nhất Việt Nam.
“Trước đó, tháng 4-2023, lần đầu tiên Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) và Cơ quan quốc tế Mỹ tại Việt Nam (USAID) công bố chỉ số xanh cấp tỉnh (PGI), Trà Vinh được xếp hạng 1 cả nước”, ông Nhủ cho hay.
Chung tay bảo tồn, gìn giữ
Những cây cổ thụ hơn trăm năm là niềm tự hào của người dân TP Trà Vinh nói riêng và tỉnh Trà Vinh nói chung, và nó đã trở thành chủ đề sáng tác cho biết bao nhà thơ, nhà văn, nghệ sĩ nhiếp ảnh khi đến vùng đất này.
Theo lịch sử vùng đất Trà Vinh, khi bị người Pháp đô hộ, người dân đồng loạt trồng cây xanh, thường là những loại thực vật bản địa đặc hữu của địa phương. Do đó, không chỉ tại Trà Vinh mà các đô thị khác thời bấy giờ cũng được phủ bóng cây xanh như nhau.
Sau ngày đất nước thống nhất, để giữ được hệ thống cây xanh như hiện nay chính nhờ từng nhiệm kỳ lãnh đạo của tỉnh Trà Vinh, cũng như người dân sở tại đều có một điểm chung là quyết tâm gìn giữ, chăm sóc hệ thống cây xanh của địa phương.

Là người dân địa phương, chứng kiến thành phố “thay da đổi thịt” từng ngày, ông Nguyễn Văn Nô kể, trước đây, có một cây dầu cổ thụ nằm ở khu vực giao nhau giữa đường Hùng Vương và Lê Lợi, trước cổng UBND tỉnh.
Khi mở tuyến đường, đơn vị thi công vướng cây dầu, nhưng với quyết tâm giữ gìn hệ thống cây xanh mà từng nhiệm kỳ lãnh đạo đã dầy công chăm sóc, nên bấy giờ, thành phố không đốn mà làm tiểu đảo bao quanh gốc và trang trí tạo mỹ quan đô thị.
Theo báo cáo, diện tích tự nhiên của TP Trà Vinh là 68km2 với dân số khoảng 115.000 người; bình quân độ phủ 29,15m2 cây xanh trên đầu người.
Hiện, thành phố có hai đơn vị với khoảng 100 người thường xuyên kiểm tra, cắt tỉa cành để đảm bảo an toàn. Mỗi năm, thành phố dành 20 tỷ đồng phục vụ chăm sóc cây, mời chuyên gia từ Hà Lan, Australia thăm khám để có biện pháp chăm sóc, bảo dưỡng cổ thụ
- ông Nguyễn Văn Nhủ, Chủ tịch UBND TP Trà Vinh cho hay.

Anh Lê Văn Phước, nhân viên chăm sóc cây xanh cho biết, mỗi ngày, anh cùng anh em của công ty dùng xe chuyên dụng tưới nước cho cây. Mỗi cây đều được đánh số theo thứ tự để có kế hoạch chăm sóc hợp lý.
"Trong những ngày mưa, chúng tôi cắt tỉa, tạo tán cho cây, đồng thời thực hiện các biện pháp kỹ thuật truyền nước biển cho cây, cũng như các chất dinh dưỡng, bón phân…đ ể giúp cây phục hồi và sinh trưởng tốt", anh Phước nói.

Theo Phòng Quản lý đô thị TP Trà Vinh, để chăm sóc đặc biệt hàng trăm cây cổ thụ, đơn vị đã thực hiện các biện pháp bón phân, cải tạo đất, truyền nước biển (dinh dưỡng) trực tiếp vào thân cây; tháo gỡ bê-tông vỉa hè bó sát gốc...
Đến nay, khoảng 400 cây cổ thụ thuộc các tuyến nội đô thành phố có dấu hiệu suy yếu đã được phục hồi, phát triển tốt.

Ông Lê Văn Hẳn, Chủ tịch UBND tỉnh Trà Vinh cho rằng, hệ thống cây xanh bao bọc thành phố được xem như lá phổi xanh của Trà Vinh; đồng thời khẳng định không có đô thị nào trong cả nước còn giữ được hệ thống cây xanh cổ thụ như thế.
Do đó, qua các nhiệm kỳ, lãnh đạo tỉnh cũng như người dân Trà Vinh luôn quan tâm bảo tồn, bảo dưỡng, chăm sóc cây xanh.
Song song đó, địa phương còn mời các chuyên gia từ Hà Lan, Australia đến khảo sát, đưa ra các biện pháp bảo dưỡng hơn 800 cổ thụ trong thành phố để cây sinh trưởng, phát triển tốt.