Trong bài phát biểu của mình tại Đại hội Thi đua yêu nước lần thứ 9 đang diễn ra tại Hà Nội, bà Mai Kiều Liên, Tổng Giám đốc Vinamilk đã chia sẻ những bí quyết để Vinamilk lớn mạnh và trở thành doanh nghiệp hàng đầu của ngành công nghiệp chế biến sữa Việt Nam.
Trong quá trình phát triển, Vinamilk luôn chủ động tìm lối đi cho mình và liên tục đổi mới, sáng tạo, coi đó là sự sống còn của doanh nghiệp. Đó là những câu chuyện mà ít ai biết, phải khó khăn, vất vả như thế nào mới có được một Vinamilk như hôm nay.
Năm 1988, trước nhu cầu ngày càng tăng về sữa bột cho trẻ em và nạn suy dinh dưỡng ở trẻ em Việt Nam, công ty đã phục hồi thành công nhà máy sữa Bột Dielac. Đây là nhà máy của tập đoàn Netstlé Thụy Sỹ (trước ngày giải phóng) để lại và không hoạt động được do chủ nhà máy đã mang theo hồ sơ thiết bị công nghệ về nước. Việc phục hồi nhà máy do các cán bộ kỹ thuật Việt Nam thực hiện với kinh phí 200.000 USD, tiết kiệm cho nhà nước 2,4 triệu USD (trong khi theo phương án của các công ty nước ngoài thì kinh phí lên tới 2,7 đến 3 triệu USD). Sau đó, nhà máy đã cung cấp cho thị trường nhiều sản phẩm sữa bột các loại và bột dinh dưỡng có chất lượng cao cho trẻ em. Đây là công trình lớn đầu tiên có tính bước ngoặt của công ty về khoa học kỹ thuật. Hiện nay, nhà máy Dielac là một trong 2 nhà máy chủ lực sản xuất phục vụ xuất khẩu mặt hàng sữa bột.
Bà Mai Kiều Liên nhận giải thưởng Nikkei
Tiếp cận nguồn nguyên liệu giá rẻ
Từ năm 1990, Vinamilk đã mua trực tiếp nguồn nguyên liệu với giá rẻ vài trăm USD/tấn thông qua các công ty xuất nhập khẩu, góp phần giảm giá thành, cạnh tranh được với hàng ngoại nhập trên thị trường.
Tuy nhiên, lâu nay, ngành công nghiệp chế biến sữa Việt Nam vẫn phụ thuộc quá nhiều vào nguồn nguyên liệu nhập của nước ngoài. Để chủ động về nguồn nguyên liệu, Vinamilk đã xây dựng vùng nguyên liệu nội địa. Những năm đầu thập kỷ 1990, Vinamilk đã khẩn trương nhập máy móc hiện đại để sản xuất sữa tươi tiệt trùng và thu mua sữa của nông dân với giá cao hơn nguyên liệu sữa nhập khẩu; hỗ trợ nông dân con giống, thú y, kỹ thuật chăn nuôi, thiết bị bảo quản sữa và không ngần ngại giảm lãi để khuyến khích phát triển đàn bò sữa trong nước.
Với mô hình liên kết với người nông dân mở rộng vùng chăn nuôi, đồng thời tự hình thành các trang trại chăn nuôi bò sữa từ Bắc chí Nam, Vinamilk đã nâng tổng đàn bò sữa từ 3.000 con (năm 1991) lên tới 113.000 con (năm 2015), cho sản lượng sữa 200.000 tấn/năm, chủ động được 50% nguồn nguyên liệu sữa cho sản xuất; quyền lợi người chăn nuôi bò sữa cũng được mở rộng. Khi Vinamilk cổ phần hóa, nông dân được mua cổ phần ưu đãi với giá chỉ bằng 70% mệnh giá, nhưng vì nông dân không có vốn, Vinamilk đã bảo lãnh cho họ vay vốn để mua.
Suốt quá trình đổi mới từ 1991 cho đến trước cổ phần hóa 2003, với chiến lược “đến với nông nghiệp, nông thôn, nông dân”, kết hợp hiện đại hóa máy móc thiết bị, công nghệ tiên tiến, Vinamilk đã chiếm 45% thị phần trong nước, trong đó sữa đặc chiếm 75%, sữa tươi 53%, sữa chua các loại 90% và sữa bột 25%. Ở thị trường nước ngoài, Vinamilk đã thắng thầu nhiều lần bằng các lợi thế của chất lượng sản phẩm, giá cả và uy tín thực hiện hợp đồng. Đến nay sản phẩm của Vinamilk đã có mặt ở 31 quốc gia, bao gồm khu vực Đông Nam Á, Trung Đông, châu Phi và các nước khác, trong đó các thị trường khó tính như Mỹ, Anh, Đức Canada….
Cổ phần hóa, thước đo của lòng quả cảm
Với tầm nhìn chiến lược và quyết tâm cao độ, tích hợp những kinh nghiệm, tinh hoa của thời kỳ đổi mới, Vinamilk đã thực hiện thành công mô hình cổ phần hóa từ năm 2003 và gặt hái những thành công có tính bước ngoặt. Trong 5 năm gần đây, Vinamilk luôn đạt được tốc độ tăng trưởng ấn tượng: doanh số trung bình tăng trên 20%/năm; lợi nhuận tăng 15%/năm; nộp ngân sách nhà nước trung bình trên 3.000 tỉ đồng/năm. Công ty vươn lên top 100 công ty giá trị nhất ASEAN và top 50 doanh nghiệp niêm yết tốt nhất Việt Nam.
Với mục tiêu phát triển bền vững và vươn ra tầm quốc tế, Vinamilk đặt chiến lược phát triển dài hạn trở thành 1 trong 50 công ty sữa lớn nhất thế giới vào năm 2017 với doanh số 3 tỷ USD. Để đạt được mục tiêu đó, Vinamilk luôn coi trọng việc cải tiến và phát triển sản phẩm mới, đáp ứng nhu cầu đa dạng và ngày càng cao của người tiêu dùng. Vinamilk chiếm 100% phân khúc sữa tươi. Sữa bột Vinamilk dẫn đầu ở phân khúc bình dân với dòng sản phẩm Dielac và có những phát triển đột phá trong phân khúc cao cấp với dòng sản phẩm Optimum. Sữa chua Vinamilk phát triển đầy đủ các dòng sản phẩm thơm ngon, bổ dưỡng cho mọi lứa tuổi. Vinamilk cũng tiên phong trong việc đổi mới và cải tiến dòng sản phẩm Sữa Đặc có đường, Kem, Phô Mai và các thức uống có lợi cho sức khỏe.
Nhân lực - Yếu tố cơ bản phát triển nội lực
Xác định nguồn nhân lực là yếu tố quyết định và là sức mạnh cốt lõi, Vinamilk đã luôn đầu tư nâng cao chất lượng, trình độ, nghiệp vụ của đội ngũ gồm 5.000 cán bộ nhân viên thông qua các lớp huấn luyện trong và ngoài nước. Tất cả thành viên của công ty làm việc dựa trên nguyên tắc: tôn trọng, bình đẳng, công bằng. Điều đó được minh chứng rõ nét khi Vinamilk là doanh nghiệp trong nước đứng đầu trong danh sách bình chọn 100 công ty có môi trường làm việc tốt nhất Việt Nam.
Tự chủ trong sản xuất, sáng tạo trong kinh doanh
Vinamilk cũng luôn tiên phong và đẩy mạnh đầu tư phát triển sản xuất bằng việc hiện đại hóa hệ thống nhà máy, với việc đưa vào hoạt động hai “siêu nhà máy” sữa bột và sữa nước. Nhà máy sữa nước Việt Nam có công suất “siêu lớn” - hơn 400 triệu lít sữa/năm trong giai đoạn 1 và sẽ tăng lên 800 triệu lít sữa/năm trong giai đoạn 2. Đây là nhà máy sử dụng công nghệ tích hợp và tự động hiện đại bậc nhất thế giới của Tetra Pak.
Tất cả hệ thống thiết bị, máy móc, đặc biệt là các robot LGV đều vận hành tự động, được điều khiển bởi hệ thống máy tính trung tâm cùng với kho thông minh đầu tiên và lớn nhất tại Việt Nam. Nhà máy sữa bột Việt Nam có công suất 54.000 tấn/năm, là một trong những nhà máy có công suất lớn nhất khu vực Đông Nam Á. Việc nhà máy đi vào hoạt động đã và đang giúp Vinamilk đáp ứng tốt nhu cầu trong nước và đồng thời đảm bảo khả năng phục vụ xuất khẩu đang tăng cao của mình trong những năm gần đây.
Tiếp tục gắn bó với nông dân
Để đáp ứng nhu cầu sản xuất với sản lượng hàng trăm triệu lít sữa mỗi năm, Vinamilk đã và đang đầu tư một cách bài bản vào hệ thống phát triển nguồn nguyên liệu theo tiêu chuẩn quốc tế từ khâu trồng cỏ, xây dựng chuồng trại, chế biến thức ăn cho bò đến quản lý thú y, môi trường xung quanh,…Đến nay, Vinamilk đã có 9 trang trại quy mô lớn với toàn bộ bò giống nhập khẩu từ Úc, New Zealand và Mỹ.
Trang trại của Vinamilk là trang trại đầu tiên tại Đông Nam Á được Global G.A.P về quản lý trang trại và chất lượng sữa tươi thuần khiết. Ngoài ra Trang trại bò sữa Nghệ An cũng được Bộ NN & PTNT chứng nhận là trang trại xuất sắc nhất năm 2014. Trong năm 2015 sẽ đưa vào hoạt động thêm 04 trang trại ở Hà Tĩnh , 02 ở Thanh Hóa, 01 ở Tây Ninh. Ngoài ra, Vinamilk còn liên kết với hơn 7.000 hộ dân chăn nuôi với hơn 65.000 con bò sữa trên cả nước, thu mua sản lượng bình quân khoảng 500 tấn sữa/ngày, tạo nhiều công ăn việc làm cho nông dân, góp phần xây dựng một ngành chăn nuôi bò sữa Việt Nam phát triển theo hướng ổn định và bền vững.
Vững chắc bước chân vào thị trường thế giới
Năm 2011 tại Newzealand, Vinamilk đã đầu tư vào nhà máy Miraka chuyên cung cấp nguyên liệu sữa chất lượng cao cho các sản phẩm của Vinamilk và xuất khẩu sang châu Âu. Tại Mỹ, Vinamilk sở hữu 70% cổ phần của nhà máy sữa Driftwood - một trong những nhà máy sản xuất sữa lớn nhất tại California và là nhà cung cấp sữa cho hệ thống trường học lớn nhất nước Mỹ. Ngoài ra, Vinamilk cũng đầu tư vào Ba Lan - cửa ngõ giúp Vinamilk tiếp cận thị trường châu Âu. Tại Campuchia, Vinamilk góp 51% cổ phần (23 triệu USD) đầu tư xây dựng nhà máy Angkor Milk.
Trong những năm gần đây, doanh số xuất khẩu của Vinamilk luôn đạt mức tăng trưởng mạnh trên 200 triệu USD/năm, tăng gấp 2 lần so năm 2014.
Theo bà Mai Kiều Liên, trong quá trình xây dựng, phát triển thương hiệu, điều quan tâm hàng đầu của Vinamilk là ứng dụng khoa học công nghệ, nâng cao chất lượng sản phẩm, chủ động đầu tư trang thiết bị tiên tiến theo thế hệ mới nhất hiện có. Những thành quả gặt hái được cho đến hôm nay đều gắn liền với sự cống hiến và trưởng thành của tập thể những người lao động và khả năng sáng tạo cùng sự quả cảm của lãnh đạo Vinamilk.
Những giải thưởng quan trọng Vinamilk đạt được -3 lần liên tiếp được vinh danh Thương hiệu quốc gia -Giải thưởng công nghệ thực phẩm toàn cầu cho sản phẩm sữa nước tại Hội nghị khoa học và công nghệ thực phẩm năm 2014- tổ chức ở Montreal, Canada. -Liên tục 4 năm từ năm 2011 đến năm 2014, Chủ tịch HĐQT kiêm TGĐ Vinamilk- bà Mai Kiều Liên- được vinh danh là một trong 50 nữ doanh nhân quyền lực nhất châu Á do Tạp chí Forbes Asia bình chọn. -Top 100 doanh nghiệp xuất sắc nhất ASEAN năm 2014. -Bằng khen của Thủ tướng Chính phủ về thành tích xuất sắc xây dựng & phát triển thị trường chứng khoán |
T.HỢP