Khu vực trung du miền núi phía Bắc là nơi tập trung phần lớn diện tích chè của cả nước. Nhiều loại chè nổi tiếng: Tân Cương, Suối Giàng… được sản xuất chế biến tại các tỉnh này. Chè tuyết, loại chè chỉ sống được trên núi cao từ 800m trở lên, nơi quanh năm có sương mù bao phủ, cũng được coi là đặc sản. Ngoại trừ chè tuyết Suối Giàng (Yên Bái) đã nổi tiếng và có giá trên thị trường, chè tuyết Hà Giang và Lạng Sơn vẫn chưa có vị thế.

Những cây chè tuyết cổ thụ tại Mẫu Sơn, Lạng Sơn

Tại Khu du lịch Mẫu Sơn (Lạng Sơn), Công ty TNHH du lịch Tạ Phúc là doanh nghiệp đầu tiên có ý tưởng khoanh vùng nguyên liệu thành điểm du lịch để mở rộng tiêu thụ sản phẩm chè.

Hiện Mẫu Sơn có khoảng trên 100ha chố tuyết cổ thụ, phát triển tự nhiên trong môi trường đặc biệt trong lành, nhiều cây có đường kính gốc đến 60cm, tương truyền do người Dao mang đến từ vùng núi cao Tây Tạng trong chuyến di cư từ hàng trăm năm trước đây.

Dân bản địa chỉ biết thu hái một ít búp để đun chè xanh hoặc tự sao khô uống. Dù chế biến dưới hình thức nào, chè tuyết cũng có một vị đượm ngọt rất sâu và hương thơm rất đặc trưng cho từng vùng núi nơi chè mọc.

Kế hoạch của công ty là giữ gìn và bảo vệ rừng chè tự nhiên hiện đang có trong dân, ký kết hợp đồng thu mua sản phẩm thô của dân để chế biến thành hàng hóa tiêu thụ trên thị trường. Đồng thời công ty có thể kết hợp với các hộ dân xây dựng các quán trà ngay trong vườn chè để khách du lịch thưởng ngoạn theo phong cách du lịch hiện đại, chủ vườn chè được thu nhập tại chỗ đối với sản phẩm dịch vụ du lịch.

Bước đầu, công ty đã thiết kế mẫu mã riêng biệt độc đáo cho sản phẩm chè. Với sự hợp tác giúp đỡ của Trung tâm công nghệ sinh học - Viện Ứng dụng công nghệ - Bộ Khoa học công nghệ, tháng 4-2006, mẻ sản phẩm đầu tiên ra lò được đánh giá có chất lượng tốt. Chè tuyết Mẫu Sơn được bảo quản trong bình gốm, là mặt hàng đang hấp dẫn khách du lịch. 

Bạch Liễu