Gần đây, báo chí Nhật Bản và nước ngoài đưa khá nhiều tin về việc Công ty Tư vấn quốc tế Thái Bình Dương (PCI) của Nhật Bản bị nghi vấn hối lộ quan chức Việt Nam để trúng thầu dự án Đại lộ Đông - Tây TPHCM sử dụng vốn ODA của Nhật Bản. Được hỏi ý kiến về vấn đề này, đồng chí Hồ Xuân Sơn Thứ trưởng Bộ Ngoại giao đã trả lời như sau:
Trước hết, xin khẳng định rằng Chính phủ và nhân dân Việt Nam luôn đánh giá cao và chân thành cảm ơn Chính phủ và nhân dân Nhật Bản cũng như Chính phủ và nhân dân nhiều nước khác đã dành viện trợ ODA cho Việt Nam trong nhiều năm qua.
Là một nước nghèo, lại từng trải qua một thời gian dài bị chiến tranh tàn phá, hơn ai hết, chúng ta biết quý trọng từng đồng vốn, nhất là những đồng vốn mà bạn bè quốc tế đã ưu ái dành cho chúng ta.
Thực tế chứng minh Chính phủ Việt Nam đã quản lý và sử dụng rất có hiệu quả, rất đúng mục đích nguồn ODA của Nhật Bản và của các nước khác. Điều này đã được bè bạn thế giới, trong đó có Nhật Bản, công nhận. Bằng chứng là tại các Hội nghị các nhà tài trợ cho Việt Nam, cam kết về ODA của các nước dành cho Việt Nam năm sau đều cao hơn năm trước. Năm 2006 là 3,7 tỷ USD (Nhật Bản 835 triệu USD); năm 2007 là 4,4 tỷ USD (Nhật Bản 890 triệu USD); năm 2008 là 5,4 tỷ USD (Nhật Bản 1,1 tỷ USD).
ODA của các nước, trong đó có ODA của Nhật Bản đã góp một phần quan trọng vào việc thực hiện các mục tiêu kinh tế - xã hội, nhất là trong việc phát triển cơ sở hạ tầng, xóa đói giảm nghèo của nước ta. Tại nhiều nơi trên đất nước Việt Nam, chúng ta đều có thể dễ dàng nhận thấy các công trình được xây dựng bằng nguồn ODA của Nhật Bản. Những công trình đó đã thể hiện sinh động mối quan hệ hữu nghị rất tốt đẹp giữa Chính phủ và nhân dân hai nước Việt Nam - Nhật Bản.
Về việc một số báo chí Nhật Bản nói quan chức PCI có hành vi hối lộ để được trúng thầu trong dự án hành lang Đông Tây TPHCM, tôi xin nói là khi phía Nhật Bản nêu vấn đề này, Bộ Ngoại giao và các cơ quan hữu quan của ta rất coi trọng và đã xem xét vấn đề một cách rất nghiêm túc. Chúng ta nói rõ với phía Nhật Bản rằng tuy giữa hai nước chưa ký Hiệp định song phương về hỗ trợ tư pháp nhưng chúng ta vẫn sẵn sàng phối hợp với phía Nhật Bản để làm rõ vụ việc này theo đúng quy định của pháp luật Việt Nam và các thỏa thuận hữu quan giữa hai nước. Phía Nhật Bản có thể lập hồ sơ ủy thác tư pháp với nội dung và hình thức phù hợp với quy định của Luật Tương trợ tư pháp của Việt Nam năm 2007 để các cơ quan chức năng Việt Nam có cơ sở pháp lý triển khai phối hợp tác với các cơ quan tương ứng của phía Nhật Bản.
Chúng ta cũng đã đề nghị phía Nhật Bản trong khi vụ việc đang được điều tra, chưa có kết luận cuối cùng thì các cơ quan truyền thông đại chúng của Nhật Bản cũng như của Việt Nam đều không nên đưa tin, bài về việc này; nếu có đưa tin thì phải khách quan, theo đúng quy định pháp luật của mỗi nước.
Rất tiếc là đến nay, các thông tin mà các cơ quan chức năng Nhật Bản cung cấp cho chúng ta vẫn còn sơ sài và chưa phù hợp với các thủ tục pháp lý của Việt Nam; trong khi đó, báo chí Nhật Bản lại có một số bài viết không thật khách quan, thậm chí cá biệt có thông tin không đúng sự thật, gây nghi ngờ về chính sách ODA của Nhật Bản dành cho Việt Nam, về quyết tâm của Chính phủ Việt Nam trong cuộc đấu tranh chống tham nhũng. Cách viết như vậy không có lợi cho hai nước Việt Nam - Nhật Bản cũng như mối quan hệ hữu nghị hợp tác giữa hai nước hiện đang phát triển rất thuận lợi.
Theo tôi được biết, mới đây, Sở Kế hoạch và Đầu tư TPHCM và Ban Quản lý dự án xây dựng Đại lộ Đông - Tây TPHCM đã có báo cáo về quy trình lựa chọn nhà thầu đối với các gói thầu Tư vấn thiết kế chi tiết và giám sát xây dựng cơ sở hạ tầng của khu tái định cư thuộc Dự án và Tư vấn giám sát xây dựng Đại lộ Đông - Tây. Các báo cáo này khẳng định việc đấu thầu, chọn thầu đều được thực hiện theo đúng quy định của pháp luật Việt Nam và chịu sự giám sát rất chặt chẽ của Ngân hàng Hợp tác quốc tê Nhật Bản (JBIC). Ban Quản lý dự án nói là không có hành vi tiêu cực như báo chí đã đưa.
Nhân đây, xin nhấn mạnh rằng, Đảng và Nhà nước Việt Nam trước sau như một kiên quyết thực hiện phòng - chống tham nhũng. Chúng ta coi đây là quốc sách, là một trong những nhiệm vụ quan trọng hàng đầu của đất nước. Mọi hành vi tham nhũng, đưa hối lộ cũng như nhận hối lộ đều sẽ bị xử lý nghiêm minh theo đúng quy định của pháp luật, không loại trừ bất cứ ai. Chúng ta đặc biệt coi trọng việc chống thất thoát, chống tham nhũng trong quá trình sử dụng viện trợ ODA của nước ngoài.
Với tinh thần đó, Chính phủ Việt Nam sẽ tiếp tục phối hợp chặt chẽ với Chính phủ Nhật Bản để sớm làm rõ và xử lý thoả đáng các vấn đề (nếu có) liên quan đến Dự án xây dựng Đại lộ Đông - Tây TPHCM.
Trong khi vụ việc chưa được làm rõ, đề nghị doanh nghiệp hai nước Việt Nam - Nhật Bản, bao gồm nhà thầu, công ty tư vấn và chủ đầu tư, tiếp tục hợp tác tích cực để triển khai thực hiện Dự án đúng tiến độ và đảm bảo chất lượng công trình.
Chúng ta tin rằng với cố gắng chung của Chính phủ và nhân dân hai nước, mối quan hệ hữu nghị hợp tác hướng tới đối tác chiến lược giữa Việt Nam và Nhật Bản sẽ ngày càng củng cố và phát triển, đáp ứng nguyện vọng và lợi ích của nhân dân hai nước, góp phần xứng đáng vào hoà bình, ổn định và phồn vinh của khu vực và thế giới.
Theo TTXVN
