30 năm qua bóng đá thế giới đã trải qua vô vàn biến động và đổi thay. Những chiến thuật mới ra đời, tốc độ trận đấu nhanh hơn, mật độ thi đấu dày hơn, nhiều ngôi sao xuất hiện hơn. Tuy vậy, suốt 30 năm qua, vẫn còn đó một tượng đài bất di bất dịch – Franz Beckenbauer.
Ông là người duy nhất trên thế giới thắng ở World Cup trong vai trò cầu thủ lẫn HLV. Ông là hiện thân của thành công trong bóng đá cấp quốc gia lẫn CLB và đáng nhớ hơn cả, ông là người định hình vai trò của một “libero” (trung vệ tự do) - một vị trí thi đấu đặc biệt trong chiến thuật bóng đá giúp nước Đức vinh danh trên đấu trường quốc tế. Ở tuổi 60, ông còn là một chính khách lỗi lạc và vẫn tỏa sáng trên mọi cương vị gắn liền với quả bóng tròn.
- Huyền thoại trên sân bóng
Franz ra đời vào một ngày đầu tháng 9 năm 1945 tại Munich khi nước Đức sống trong cảnh hoang tàn sau Thế chiến thứ hai. Cậu con trai của một người quản lý trạm bưu điện này đã sớm định hình năng khiếu bóng đá từ năm lên 9 trước khi gia nhập Bayern Munich năm 1958. Thuở đó, Bayern chỉ là một CLB làng nhàng trong giải Bundesliga (hình thành năm 1963), Franz chính thức khoác áo Bayern ngay mùa bóng đầu tiên của giải (năm 1964). Kể từ đó, vinh quang của Bayern gắn liền với tên tuổi của Franz cho đến tận bây giờ.
Franz khoác áo tuyển Tây Đức năm 20 tuổi và sớm trở thành biểu tượng thành công của bóng đá Đức khi cùng với Wolfgang Overath có được bộ sưu tập vàng-bạc-đồng ở World Cup.
World Cup 1974 trở thành điểm son của các kỳ World Cup vì trận chung kết là ngày hội của bóng đá tấn công, là ngày tuyển Đức của Franz đụng độ bóng đá tổng lực Hà Lan của Johan Cruyff. Hà Lan dẫn 1-0 nhưng sau đó, trong 45 phút hiệp 2 Beckenbauer đã dẫn dắt Tây Đức giành lại thế trận và ghi 2 bàn để giành thắng lợi chung cuộc. Người ta nói, Cruyff đã không thua nhưng Tây Đức thắng nhờ có Gerd Muller và Franz Beckenbauer.
- Vô địch trên mọi đấu trường
Nhưng Kaizer (hoàng đế, biệt danh của dân bóng đá dành cho Beckenbauer) không chỉ sống mãi trong bóng đá thế giới suốt 30 năm qua chỉ bằng những chiến tích và vinh quang. Ông là người tạo dựng vai trò của libero mà đến nay vẫn được nhiều đội bóng trên thế giới lưu dùng. Ngay từ thời mà hậu vệ có mỗi nhiệm vụ cản phá, Beckenbauer đã làm một cuộc cách mạng trong chiến thuật bóng đá hiện đại khi từ bỏ vai trò kèm người để chơi lùi sâu sau các đồng đội. Ông tổ chức tuyến phòng thủ từ phía sau rồi lao lên phía trước khi đội phát động tấn công và... đơn độc dấn lên ghi bàn. Thuật ngữ “Libero” đã xuất hiện cùng Kaizer từ đấy, được nhân rộng như một chiến thuật đặc thù của bóng đá hiện đại và nó thậm chí còn phổ biến hơn cả thứ bóng đá tổng lực mà Hà Lan đã phô diễn từng làm mê đắm cả thế giới năm 1974.
Trở lại với bóng đá cấp CLB, Beckenbauer dẫn dắt Bayern Munich 3 lần liên tiếp đoạt cúp C1 châu Âu năm 1974, 1975 và 1976, rồi rời đội sang thử thời vận trong bóng đá Mỹ cùng Cosmos (New York). Không tìm thấy niềm hứng thú với bóng đá ở vùng đất của bóng chày và bóng bầu dục, năm 1982, ông trở lại Bundesliga ở tuổi 35, chơi một mùa cho Hamburg trước khi giải nghệ năm 1983. Tuy nhiên, như mối duyên tiền định với bóng đá đỉnh cao, tháng 6-1984 ông được bổ nhiệm vào ghế HLV trưởng tuyển Đức để vực dậy đội bóng rệu rã sau thời của Jupp Derwall. Và lạ kỳ thay, cái người HLV không có bằng cấp ấy đã đưa tuyển Đức đến Mexico 1986 và còn kỳ lạ hơn nữa khi Đức lừng lững vào đến trận chung kết trước khi thua Argentina với một Maradona quá thần kỳ. Vai trò HLV của Kaizer nhờ thế được thừa nhận trước khi ông chứng tỏ giá trị của mình ở World Cup 1990 với chiếc Cúp vàng trên tay khi đánh bại Argentina trong trận chung kết.
Khi trở thành nhà quản lý CLB Bayern Munich, ông đã nhiều lần trở lại băng ghế huấn luyện giúp đội vượt qua những giai đoạn thăng trầm để giành ngôi vô địch Bundesliga 1994 hay đoạt cúp C3 năm 1996.
Beckenbauer vẫn nắm giữ chức chủ tịch Bayern cho dù năm 1998 ông được bầu vào vị trí Phó chủ tịch Liên đoàn bóng đá Đức. Với sự góp sức của ông, nước Đức giành quyền đăng cai World Cup 2006 và đầu năm nay ông phải tạm chia tay công việc ở Bayern để tập trung vào vai trò Chủ tịch Ủy ban tổ chức Cúp thế giới 2006.
Beckenbauer luôn sống và làm việc với vẻ tao nhã và cương nghị như thời ông còn đá bóng. Những phán quyết của ông luôn chuẩn mực, những nhận định của ông luôn được giới bóng đá trân trọng. Vượt trên hình ảnh huyền thoại của chính mình, Beckenbauer đang tồn tại như một vị Thánh sống trong thế giới bóng đá. Cũng chính vì thế khi Beckenbauer tuyên bố sẽ ra tranh cử chức chủ tịch UEFA, đối thủ của ông - Michel Platini - không giấu nỗi lo ngại cho dù huyền thoại bóng đá Pháp này là thành viên thường trực trong cơ quan đầu não của UEFA.
30 năm trước, Beckenbauer ghi dấu son trên vũ đài bóng đá thế giới, 30 năm sau ông đường hoàng bước vào cuộc tranh đua chiếc ghế quyền lực nhất bóng đá lục địa với uy thế của một nhà vô địch trên mọi đấu trường. 30 năm, một nửa đời người tranh đấu, Beckenbauer vẫn sừng sững như một tượng đài trong thế giới bóng đá!
TIẾN TRUNG
