Chỉ còn vài ngày nữa, Quốc hội thứ 111 của Mỹ do đảng Dân chủ chiếm đa số sẽ kết thúc nhiệm kỳ và Quốc hội khóa mới vào năm 2011 sẽ do đảng Cộng hòa chiếm đa số. Hai năm qua được xem là nhiệm kỳ đầy khó khăn của Quốc hội Mỹ trong bối cảnh nền kinh tế số 1 thế giới đang cần những biện pháp cải tổ triệt để, tránh tái diễn khủng hoảng kinh tế. Báo Christian Science Monitor của Mỹ số ra ngày 23-12 đã tổng kết 6 điều luật được đánh giá là nổi bật của Quốc hội Mỹ khóa 111.
* Điều luật phục hồi kinh tế và tái đầu tư. Chưa đầy 1 tháng sau khi Tổng thống Barack Obama đắc cử, Quốc hội Mỹ đã thông qua gói kích thích kinh tế trị giá 819 tỷ USD vào tháng 2-2009. Các nghị sĩ đảng Cộng hòa phản đối mạnh mẽ gói kích thích này, cho rằng sẽ làm tăng thêm thâm hụt ngân sách và không thể tạo thêm việc làm. Đây là luật chi tiêu nhiều nhất trong lịch sử Mỹ bao gồm cắt giảm thuế, chi tiêu vào lĩnh vực công, giáo dục, năng lượng sạch, công nghệ và y tế.
* Vào tháng 3-2010, dự luật cải tổ y tế được thông qua nhằm đảm bảo mọi công dân Mỹ đều được hưởng bảo hiểm y tế với nhiều công ty bảo hiểm y tế mới được thành lập để người dân chọn lựa. Các công ty này không được phép phân biệt đối tượng bảo hiểm như độ tuổi, tình trạng sức khỏe, thu nhập. Tuy nhiên, luật cải tổ y tế này đang vấp phải khó khăn vì Quốc hội mới do đảng Cộng hòa chiếm đa số sẽ ngăn cản chi tiêu thêm trong năm 2011.
* Luật cải cách hệ thống tài chính. Với tên gọi đạo luật cải tổ phố Wall và bảo vệ người tiêu dùng, luật được xem là những quy định cần thiết để cải tổ hệ thống tài chính kể từ lần khủng hoảng kinh tế trước vào năm 1930. Luật bắt đầu có hiệu lực từ tháng 7-2010, theo đó chấm dứt dùng tiền thuế của dân để cứu các tập đoàn kinh tế-tài chính. Ngoài ra, luật còn thành lập cơ quan độc lập bảo vệ người tiêu dùng với quyền lực lớn; một hệ thống cảnh báo sớm cho các tập đoàn tài chính lớn sắp phá sản; các cơ quan giám sát tín dụng, hạ thấp chi phí của người sử dụng thẻ tín dụng.
* Quốc hội Mỹ thông qua việc cắt giảm thuế lớn nhất trong lịch sử nước Mỹ, kéo dài luật giảm thuế từ thời Tổng thống George W. Bush thêm 2 năm. Ngoài ra, người thất nghiệp sẽ được trợ cấp thêm 13 tháng và 22 triệu gia đình sẽ được giảm thuế thu nhập cá nhân.
* Sau 2 đời tổng thống Bill Clinton và G.W.Bush, Quốc hội Mỹ đã thông qua luật bãi bỏ việc cấm người đồng tính nam và nữ gia nhập quân đội. Tổng thống Clinton năm 1993 từng muốn bãi bỏ luật này nhưng Quốc hội Mỹ lúc đó bác bỏ. Luật này có thể ví như luật thời Tổng thống Harry Truman năm 1948 bãi bỏ tình trạng phân biệt chủng tộc trong quân đội.
* Hiệp ước cắt giảm vũ khí hạt nhân chiến lược START mới giữa Mỹ với Nga được Quốc hội Mỹ thông qua ngày 22-12 tạo điều kiện để mỗi bên cắt giảm số đầu đạn hạt nhân từ 2.200 xuống còn 1.550 trong vòng 7 năm. Đây được xem là hiệp ước quan trọng, tác động đến việc giảm chạy đua vũ trang trên thế giới.
Những bước đi của Quốc hội Mỹ không chỉ có tầm ảnh hưởng đến nước này mà nó còn có ảnh hưởng đến thế giới, nhất là về những điều luật kinh tế tài chính và cắt giảm vũ khí. Hơn thế nữa, thế giới mong đợi những điều luật trên sớm đưa nước Mỹ thật sự phát triển vũng chắc và ổn định hơn để thế giới tránh suy thoái cũng như giảm nguy cơ chiến tranh.
KHÁNH MINH
