
"Hết tiền, ở Sài Gòn vẫn không sợ đói”, câu nói tưởng đùa hóa ra là thật. Bởi “Không cần chứng nhận nghèo khó, không phân biệt bạn là ai, chỉ cần đến giờ cơm trưa mà thiếu tiền lót dạ thì hãy đến với chúng tôi” là phương châm phục vụ của nhiều quán cơm từ thiện ở TPHCM. Những khay cơm sạch sẽ, tươm tất với đủ các món mặn, xào, canh, không đơn thuần chỉ mang ý nghĩa về mặt vật chất mà còn ấm áp sự chia sẻ về mặt tinh thần.
Từ những đứa trẻ lang thang cơ nhỡ, những người tật nguyền đến những cô, chú bán vé số, lượm ve chai, những anh chị công nhân, sinh viên nghèo ở tỉnh xa lên đây kiếm sống và trọ học. Một miếng khi đói bằng gói khi no, những quán cơm từ thiện mọc lên ngày càng nhiều giữa lòng thành phố đã góp phần làm vơi đi những khó khăn, thiếu thốn mà những phận người không may phải gánh chịu.

Phát cơm chay miễn phí vào mùng 1 và 15 Âm lịch tại phòng khám (quận Thủ Đức) của bác sĩ Nguyễn Thanh Hải. Ảnh: THANH THU
Có thể kể ra một số địa chỉ “giàu lòng thương, vương lòng ẩn”, phục vụ miễn phí hoặc chỉ tính tiền tượng trưng những suất cơm tình nghĩa như: quán cơm từ thiện Thiện Tâm trên đường Hoàng Sa, gần chân cầu Lê Văn Sỹ (quận 3); quán Vợ Thằng Đậu 2 của cố nghệ sĩ Lê Vũ Cầu ở số 40 Đặng Văn Bi (quận Thủ Đức); quán cơm 2.000 tại đường số 3, khu cư xá Lữ Gia (quận 11) và số 14/1 Ngô Quyền (phường 5, quận 10)…
Hàng tháng vào ngày mùng 1 và 15 Âm lịch, tại địa chỉ 165 Tô Ngọc Vân (phường Linh Đông, quận Thủ Đức), phòng khám thú y của bác sĩ Nguyễn Thanh Hải có phát cơm chay miễn phí cho người nghèo và trẻ em có hoàn cảnh khó khăn, cơ nhỡ.
Ông Lê Công Thương, chủ quán cơm từ thiện Thiện Tâm, chia sẻ: “Tôi mở quán cơm từ thiện vì cảm thương những cảnh đời khó khăn, bất hạnh. Khai trương từ tháng 7-2007 đến nay, quán hoạt động được gần 3 năm, mỗi ngày cung cấp hơn 400 suất cơm miễn phí. Khách chủ yếu là những người già neo đơn, trẻ em cơ nhỡ và những người tật nguyền, còn lại là công nhân, sinh viên đến từ các tỉnh xa”.
Còn quán cơm 2.000 đồng ở khu cư xá Lữ Gia (quận 11) và trên đường Ngô Quyền (quận 10) ra đời từ tâm nguyện của một cô gái trẻ tốt nghiệp ĐH Kinh tế năm 2004. Từng trải qua cuộc sống thiếu thốn thời sinh viên, cô đã ấp ủ ước mơ sẽ làm điều gì đó giúp đỡ các bạn sinh viên nghèo có điều kiện nuôi tiếp giấc mơ đại học.
Được sự giúp đỡ của bạn bè và một số nhà hảo tâm, quán cơm 2.000 đồng chính thức khai trương vào tháng 8-2008, dự định ban đầu chỉ phục vụ 250 suất/buổi, chủ yếu cho sinh viên. Tuy nhiên, khi quán mở ra, khá đông người già neo đơn, người có hoàn cảnh khó khăn, bán hàng rong, công nhân, phụ hồ... đến ăn nên số suất ăn cứ tăng dần. Hiện nay quán mở cửa vào các trưa thứ hai, tư, sáu trong tuần, với khoảng 500 suất/bữa.
Quán tuy đông khách nhưng luôn trật tự, nhân viên phục vụ lúc nào cũng ân cần, niềm nở. Một khay cơm có thịt kho trứng, canh bắp cải và chuối tráng miệng, giá chỉ 2.000 đồng. Chưa no, khách có thể xin thêm cơm và canh miễn phí.
Ngoài các điểm phục vụ cơm từ thiện cố định, ở nhiều bệnh viện lớn của TPHCM như Ung bướu, Gia Định, Phạm Ngọc Thạch, Nhi đồng 1, Nhi đồng 2… đều có các bếp ăn từ thiện, phục vụ mỗi ngày hàng ngàn suất cơm miễn phí cho người nghèo.
Nhiều cái tên tập thể cần mẫn làm việc thiện hơn 15 năm qua như bếp ăn Bảo Hòa trực thuộc Hội Bảo trợ bệnh nhân nghèo TPHCM; Hội Chữ thập đỏ Thiện Tâm (quận Bình Thạnh); bếp ăn Minh Thiện (chợ Bà Chiểu); nhóm cô Tư Huệ (đường Nguyễn Tri Phương, phường 14, quận 10)...
Cuộc sống ở TPHCM, đô thị năng động và hiện đại nhất Việt Nam lúc nào cũng bon chen, hối hả. Nhưng không phải vì thế mà nơi đây thiếu đi những tấm lòng nhân ái, những địa chỉ “cơm trao tay” ấm áp và tình nghĩa như vậy.
Mỗi ngày cuộc sống trôi qua, lại có thêm nhiều tấm lòng thiện nguyện làm những điều tốt đẹp…
THU TÂM