Như vậy là sau gần 10 lần tăng giá xăng trong chỉ vòng 2 năm thì đến ngày 27-8, giá xăng trong nước đã được điều chỉnh giảm giá bán lẻ lần thứ 3 với mức giảm 1.000 đồng/lít. Giá xăng A92 hiện còn 17.000 đồng/lít và dầu lửa còn 18.000 đồng/lít. Cộng cả 3 lần giảm giá trong suốt thời gian qua, giá xăng mới chỉ giảm 2.500 đồng/lít, trong khi chỉ 1 lần tăng giá vào ngày 21-7 trước đó giá xăng đã đội thêm tới 4.500 đồng/lít.
Đã có rất nhiều dư luận bàn tán về cái sự “giảm ít, tăng nhiều” này. Song, nói theo cách của Viện trưởng Viện Kinh tế TPHCM Trần Du Lịch: “Cho dù giá xăng giảm ít hay nhiều thì đây cũng là động thái tích cực góp phần vào việc chống lạm phát chung của cả nước. Điều này cũng cho thấy Chính phủ đang có nhiều nỗ lực thực hiện việc đưa giá bán một số mặt hàng thiết yếu trong nước, trong đó có mặt hàng xăng dầu theo sát với giá thị trường thế giới”.
Dạo quanh một vòng “chợ” vận chuyển hàng hóa và hành khách ở khu vực đường Lê Hồng Phong (quận 10) chúng tôi nhận thấy, không khí tại đây khác hẳn những lần giá xăng được điều chỉnh tăng hoặc giảm trước đó. Không còn cảnh lái xe bàn tán xôn xao, cũng không thấy việc các đầu mối vận chuyển phải làm lại kế hoạch, lên các bảng giá mới…. Dường như các DN sản xuất kinh doanh đã dần thích ứng với sự lên xuống của giá xăng dầu, thể hiện cụ thể qua đợt xăng dầu tăng giá rất mạnh vào ngày 21-7 vừa qua. Họ chỉ thực sự bị sốc trong ngày đầu tiên tăng giá, còn ngay sau đó họ đã bình tĩnh và khôn ngoan hơn để điều chỉnh bằng nhiều cách nhằm đảm bảo hoạt động sản xuất kinh doanh. Giá cả nhiều mặt hàng thiết yếu trên thị trường trong suốt thời gian qua vì vậy cũng không tăng vọt như dự báo.
Trở lại với mặt hàng xăng dầu, đến thời điểm này dường như chúng ta đã bớt lúng túng trong việc điều hành theo nguyên tắc nào khi mà giá thế giới tăng hoặc giảm. Sẽ không có chuyện mỗi lần tăng hoặc giảm giá xăng dầu thì các bộ ngành lại phải tổ chức họp báo để giải thích, kêu gọi sự chia sẻ, thông cảm từ phía dư luận trong khi nhà nước lại chưa thu được đồng thuế nào từ mặt hàng này, nếu Chính phủ và các bộ ngành phản ứng nhanh hơn với trước tình hình thế giới.
Nhiều chuyên gia cho rằng, lý ra ngay từ khi giá xăng thế giới có dấu hiệu giảm mạnh vào thời điểm cuối tháng 7 thì Chính phủ đã phải áp ngay mức thuế nhập khẩu đối với mặt hàng này. Làm được việc này, chúng ta vừa có nguồn ngân sách trước mắt có thể bù lỗ cho các DN bị lỗ rất nặng trong những tháng trước đó, đảm bảo công bằng cho các DN kinh doanh xăng dầu, vừa tránh được tình trạng tiền lãi chảy vào túi tư nhân.
Nếu các DN được khoanh lỗ và bù lỗ thì người tiêu dùng chắc chắn sẽ được mua xăng với giá mềm hơn so với mức 17.000 đồng/lít từ lâu rồi chứ không phải chờ đến ngày 27-8! Và điều quan trọng hơn nhiều, dù khó có thể hy vọng việc giảm giá xăng dầu ở thời điểm này sẽ tạo ra làn sóng giảm giá hàng hóa nhưng chí ít thì nó cũng loại trừ được một cái cớ để hàng hóa và dịch vụ sẽ tăng giá vào các dịp lễ, tết đang rất gần kề, trong khi đó vấn đề kiềm chế lạm phát vẫn đang nóng hổi.
Giá xăng dầu luôn vận động theo sự biến động của thế giới, trong khi chúng ta rất khó đoán trước được những gì xảy ra, do vậy việc kiềm chế giá sẽ làm cản trở sự chủ động của các DN. Nhà nước đã không còn bù lỗ cho xăng thì nên thả nó về cho quy luật điều tiết giá lên, xuống của thị trường. Đây chính là cách để làm minh bạch giá trị của nó nhằm tránh tình trạng “té nước theo mưa” đối với giá hàng hóa. Mặt khác, chúng ta đang hội nhập, đã có nhiều mặt hàng chúng ta phải nhập khẩu nên các DN VN cũng như người tiêu dùng tập làm quen với giá lên xuống thế giới là hoàn toàn hợp lý. Và câu chuyện tăng hoặc giảm giá là do thị trường điều tiết chứ không phải do mệnh lệnh hành chính!
THÚY HẢI
